Tác dụng của rau kinh giới trong Đông y

Kinh giới là loại rau gia vị quen thuộc của người dân Việt Nam. Rau kinh giới vừa là loại rau thơm lại vừa là vị thuốc Đông y. Vậy, rau kinh giới có tác dụng gì? Mời bạn đọc xem giải đáp dưới đây.

Kinh giới là cây gì?

Kinh giới (tên khoa học là Elsholtzia cristata), nguồn gốc ở châu Á, hay mọc ở khu vực nhiều nắng, thân dạng hình vuông, mọc thẳng, chiều cao khoảng 30 - 50cm. Hoa của loài cây này mọc thành cụm ở đầu cành, kích thước nhỏ, màu tím nhạt. Toàn thân kinh giới đều có mùi thơm, vị hơi cay vì có nhiều tinh dầu.

Rau kinh giới có tác dụng gì?

Ngoài tác dụng làm gia vị trong bữa ăn, kinh giới còn có tác dụng chữa nhiều bệnh rất hiệu quả: Bộ phận dùng làm thuốc là toàn cây trừ rễ; thu hái quanh năm nhưng chủ yếu vào mùa thu, lúc cây bắt đầu ra hoa, phơi hoặc sấy khô dùng dần.

Chữa sốt nóng

Toàn cây kinh giới (dùng cành lá dài không quá 40cm tính từ ngọn) 12g phối hợp với sắn dây 24g, sắc uống chữa sốt nóng, nhức đầu, đau mình.

Chữa nhức đầu ê ẩm, đau mình

Dùng rau kinh giới 20g sắc uống ngày 3 lần.

Trị rôm sẩy cho trẻ sơ sinh

Theo kinh nghiệm dân gian, toàn kinh giới để tươi nấu nước uống và tắm hàng ngày để phòng chống rôm sẩy, mẩn ngứa, mụn nhọt.

Chữa mụn nhọt

Toàn kinh giới 12g; mã đề, bồ công anh, kim ngân, thổ phục linh, ké đầu ngựa, cam thảo nam, mỗi thứ 10g; thái nhỏ, sắc với 400ml nước còn 100ml, uống làm 2 lần trong ngày.

Chữa ho

Toàn kinh giới, tang diệp, tang bạch bì, địa cốt bì, mỗi thứ 12g; tử tô, bán hạ chế, mỗi thứ 8g; trần bì 4g. Sắc uống ngày một thang.

Chữa cảm hàn

Toàn kinh giới, tía tô, hoắc hung, ngải cứu, mã đề, gừng, mỗi thứ 3 - 4g, sắc nước uống trong ngày.

Chữa dị ứng

Dùng bộ phận trên mặt đất của cây kinh giới, phần ngọn mang hoa (kinh giới tuệ) thì càng tốt. Đem kinh giới sao cho nóng già, gói vào mảnh vải gạc, hoặc mảnh lưới vó gai càng tốt, tiến hành chà xát khắp chỗ ngứa, làm nhiều lần sẽ giảm ngứa nhanh.

Trừ ứ, cầm máu

Kinh giới đốt tồn tính, nghiền nhỏ, ngày 2 -3 lần, mỗi lần 8g, uống với nước, dùng cho chứng thổ huyết, chảy máu cam, tiểu ra máu.

Cháo kinh giới

Kinh giới 1 nắm, bạc hà ½ nắm sắc lấy nước, bỏ bã. Cho đậu hạt (xay vỡ) 80g, gạo lứt 100g nấu thành cháo, chín cháo thêm ít dấm, muối, ăn khi đói. Dùng cho người cao tuổi tê bại tay chân hoặc di chứng bại liệt nửa người.

Làm trắng da

Kinh giới chứa nhiều tinh dầu, có vị cay, tính ấm, đặc biệt tốt khi trị liệu các bệnh về da như mẩn ngứa, dị ứng, kích thích ra mồ hôi làm khô thoáng lỗ chân lông.

Kinh giới, tía tô, ngải cứu, mỗi loại 100mg, rửa sạch, đun sôi với 500ml nước sạch. Đổ nước lá vừa sôi ra một chiếc chậu nhỏ, bỏ thêm một nhúm muối và vắt vào ½ trái chanh.

Rửa sạch mặt bằng nước thường rồi đưa mặt đến gần chậu nước lá để hơi nước còn nóng đang bốc lên hấp thụ vào mặt, thời gian này dao động từ 20 đến 30 phút. Bạn nên thực hiện thao tác này mỗi ngày một lần, tốt nhất vào buổi tối trước khi đi ngủ hoặc buổi sáng khi vừa tỉnh giấc. Chỉ sau 5 ngày đến một tuần, bạn sẽ thấy da mặt cải thiện rõ rệt, nhất là với những người có nhiều mụn cám, mụn trứng cá trên mặt.

Những điều cần lưu ý khi dùng rau kinh giới

Về cơ bản, cây kinh giới rất nhiều tác dụng với sức khỏe. Tuy nhiên, không phải mọi trường hợp dùng thảo dược tự nhiên này đều đạt được công dụng như nhau. Có người dùng kinh giới và thấy tác dụng nhanh chóng nhưng lại có người thấy hiệu quả khá chậm.

Một số người dùng kinh giới để làm trắng da hoặc trị mụn có thể gặp phản ứng như: ngứa, sưng, đỏ da hoặc bị mụn trầm trọng hơn. Nếu gặp tình trạng này cần dừng ngay việc dùng thảo dược kinh giới. Ngoài ra, các trường hợp sau cũng được khuyến cáo không nên dùng loại rau này:

- Ra mồ hôi không thể cầm được (Đông y gọi là biểu chứng dương hư).

- Đau nhức đỉnh đầu xuất phát từ yếu tố âm hư hỏa vượng chứ không phải do ngoại cảm.

Mặc dù kinh giới có nhiều công dụng trong việc bảo vệ sức khỏe con người nhưng không đồng nghĩa với việc lạm dụng nó mà chỉ nên dùng với lượng vừa đủ. Để tránh gặp phải tác dụng phụ, không nên dùng chung kinh giới với cá lóc, thịt lừa và cua biển.

Trên đây là những thông tin giải đáp về câu hỏi "Rau kinh giới có tác dụng gì?". Hãy dùng kinh giới đúng cách để tốt cho sức khỏe nhé.

Vân Anh(Tổng hợp)