Trong một tuyên bố hôm 3/9, Chính phủ Cộng hòa Dân chủ (CHDC) Congo thông tin, đã xảy ra một vụ vượt ngục kinh hoàng tại nhà tù lớn nhất quốc gia Trung Phi này, khiến ít nhất 129 người thiệt mạng cùng 59 người khác bị thương.
Theo đó, vụ bạo loạn hòng đào tẩu khỏi nhà tù Makala, Thủ đô Kinshasa, xảy ra vào rạng sáng 2/9 (giờ địa phương). Các tù nhân nói với Reuters rằng họ đã nghe thấy tiếng súng lớn, cũng như tiếng tù nhân ầm ĩ ở bên ngoài.
Trong một tuyên bố đăng tải trên mạng xã hội X sáng 3/9, Phó Thủ tướng kiêm Bộ trưởng Nội vụ và An ninh Jacquemain Shabani Lukoo cho biết, vụ vượt ngục hàng loạt của các phạm nhân đã gây ra thương vong và thiệt hại đáng kể về tài sản.
Cảnh sát đứng canh tại nơi có lỗ hổng trên tường bao của nhà tù trung tâm Makala. Ảnh: Reuters
Cụ thể, trong số 129 tù nhân thiệt mạng có 24 người bị bắn cảnh cáo, những người còn lại tử vong do bị giẫm đạp hoặc ngạt thở. Hiện 59 người bị thương đang được chăm sóc y tế. Ông Jacquemain Shabani Lukoo cũng tiết lộ, không có dấu hiệu cho thấy có người đột nhập nhà tù từ bên ngoài. Những kẻ chủ mưu vượt ngục đã phóng hỏa các khu nhà hành chính, bệnh xá và kho thực phẩm của nhà tù Makala.
Chính phủ CHDC Congo sau đó thông báo trên truyền hình quốc gia, rằng tình hình đã được kiểm soát, kêu gọi người dân không hoảng loạn và giới chức đang tiến hành điều tra vụ việc. Trước đó, một viên chức thuộc nhà tù Makala cho hay, không có tù nhân nào vượt ngục thành công, đồng thời cho biết thêm rằng những đối tượng cố gắng trốn thoát đã bị tiêu diệt.
Cùng ngày, Reuters dẫn lời Bộ trưởng Tư pháp CHDC Congo Constant Mutamba công bố, cấm mọi hoạt động di chuyển tù nhân khỏi trại giam này, thêm rằng sẽ xây một nhà tù mới nhằm giảm tình trạng quá tải ở Makala.
Được biết, nhà tù Makala nằm ở trung tâm Thủ đô Kinshasa, cách phủ tổng thống khoảng 5km. Là trại giam lớn nhất CHDC Congo, nhà tù này có sức chứa 1.500 người. Tuy nhiên, nơi đây hiện quá tải phạm nhân khi giam giữ khoảng 12.000 người. Năm 2017, nhà tù Makala từng bị tấn công bởi một nhóm có vũ trang, khiến hơn 4.000 tù nhân trốn thoát, vài người trong số đó được cảnh sát liệt vào danh sách nguy hiểm.
Các vụ vượt ngục thường xuyên xảy ra ở CHDC Congo, với một số cuộc tấn công vào các cơ sở cải tạo trong những năm gần đây. Hồi năm 2020, một nhóm phiến quân có liên hệ với Tổ chức khủng bố Nhà nước Hồi giáo (IS) tự xưng đã nhận trách nhiệm về vụ tấn công một nhà tù ở Beni, phía Đông Bắc nước này, giải thoát gần 1.000 tù nhân.
Năm 2021, một vụ vượt ngục khác được ghi nhận tại Matadi, một trong những nhà tù lâu đời nhất CHDC Congo, với 189 tù nhân trốn thoát. Cũng tại nhà tù ở Matadi, năm 2022, hơn 200 tù nhân khác đã tẩu thoát sau khi chiếm được kho vũ khí của cơ sở này.