Chỉ bằng vài văn bản giả mạo có con dấu, chữ ký cùng những tin nhắn dồn dập tạo áp lực tâm lý, kẻ lừa đảo đã khiến sinh viên tin rằng mình nhận được học bổng danh giá, khiến các em trở thành nạn nhân của chương trình “du học trong mơ”.
Văn bản giả, chữ ký scan và niềm tin mù quáng
Trong nhiều vụ lừa đảo liên quan đến học bổng và chương trình trao đổi quốc tế, thủ đoạn thường bắt đầu từ những văn bản được làm giả hết sức tinh vi. Giấy tờ được trình bày theo đúng mẫu công văn nhà trường, có danh sách sinh viên, con dấu đỏ và chữ ký scan. Điều này dễ khiến nạn nhân tin tưởng tuyệt đối, nhất là khi họ vốn khao khát cơ hội đi học nước ngoài.
Trao đổi với phóng viên Lao Động, em Nguyễn Văn Bình (tên nhân vật được thay đổi) là sinh viên năm nhất thuộc một trường kỹ thuật ở Hà Nội kể lại, em nhận được tin nhắn kèm thông báo trúng tuyển học bổng trao đổi tại Nhật Bản. Thông báo ghi rõ: “Chính phủ Nhật Bản tài trợ 100% chi phí”, nhưng ngay sau đó, một người tự xưng là cán bộ hợp tác quốc tế yêu cầu nam sinh chuyển 235 triệu đồng để “chứng minh năng lực tài chính và đặt cọc”.
Người này liên tục nhắn tin, gọi điện, thậm chí mời họp phụ huynh qua Zoom để tạo niềm tin. Tin tưởng, gia đình Bình đã gom góp và chuyển khoản trước 80 triệu đồng. Ít ngày sau, đối tượng tiếp tục nhắn tin, thúc giục và tạo áp lực để Bình chuyển nốt số tiền còn lại. Tuy nhiên, chúng không đạt được mục đích khi bị anh họ của Bình phát hiện ra chiêu trò.
Ngay lập tức, chúng khóa tài khoản liên lạc, số điện thoại tắt máy, tiền biến mất. Khi anh họ Bình hỏi trực tiếp nhà trường, cả gia đình mới bàng hoàng biết đó là chương trình hoàn toàn giả mạo.
"Bố mẹ tôi đều làm nông. Để có số tiền 80 triệu đồng, bố mẹ phải đi vay họ hàng để cho tôi có tiền đi học. Vậy mà bị lừa hết cả" - nam sinh bày tỏ.
Thủ đoạn lừa đảo này thường có những dấu hiệu đặc trưng: Yêu cầu chuyển tiền lớn vào tài khoản cá nhân; văn bản có nhiều điểm mâu thuẫn (vừa nói “tài trợ toàn bộ” vừa bắt nộp phí); email liên hệ bằng Gmail thay vì tên miền chính thức của trường; lời thúc giục "nộp ngay kẻo mất suất". Ngoài ra, kẻ lừa đảo còn đánh vào tâm lý và nỗi sợ "mất cơ hội vàng" của sinh viên.
Nhiều trường đại học bị giả mạo
Công an phường Thành Sen (Hà Tĩnh) ngày 23/9, cho biết vừa kịp thời phát hiện, ngăn chặn vụ lừa đảo chiếm đoạt tài sản hết sức tinh vi với nạn nhân được nhắm đến là sinh viên.
Chiều 22/9, bà Thu Hằng (tên đã thay đổi, trú tại xã Đồng Tiến, Hà Tĩnh) đến Công an phường Thành Sen trình báo việc cùng ngày con gái bà là em Toán (tên đã thay đổi, 18 tuổi, là sinh viên một trường đại học ở Hà Tĩnh) bất ngờ nhắn tin thông báo chuyển khoản 300 triệu đồng để làm thủ tục đi du học.
Sau đó gia đình không thể liên lạc lại với em Toán. Nghi ngờ có dấu hiệu bất thường, bà Hằng đã lập tức đến công an trình báo. Tiếp nhận thông tin, cơ quan Công an nhanh chóng xác minh, rà soát và phát hiện em Toán đang ở trong một nhà nghỉ trên địa bàn. Đáng nói, nơi Toán đang ở do những kẻ lừa đảo thuê phòng trước đó và yêu cầu em Toán đến lưu trú, ngắt liên lạc hoàn toàn với gia đình. Lực lượng Công an đã kịp thời tiếp cận "giải cứu" Toán, đồng thời tuyên truyền, giải thích để em nhận thức được bản thân đang bị lừa đảo.
Trường Đại học Bách khoa (Đại học quốc gia TPHCM) cũng vừa phát cảnh báo về một thông báo giả mạo học bổng mang tên "Thế hệ trẻ Việt Nam và University of Technology Sydney". Đây là thủ đoạn mới, tiếp nối vụ lừa đảo online hồi tháng 6/2025 với chiêu trò "Trúng tuyển chương trình trao đổi sinh viên Việt Nam và Quốc tế" cùng Đại học Công nghệ Sydney (UTS).
Tương tự, Đại học Tài chính - Marketing TPHCM cũng phát đi cảnh báo về việc xuất hiện các đối tượng giả danh cán bộ nhà trường để thực hiện hành vi lừa đảo thông qua hình thức đăng tải thông tin tuyển dụng, thông báo học bổng, hỗ trợ tài chính. Các đối tượng mạo danh đại diện nhà trường, liên hệ với ứng viên qua điện thoại, thông báo mời phỏng vấn. Sau đó, kẻ xấu yêu cầu ứng viên tham gia các hội nhóm trên MSTeam và tham gia vào dự án Tâm Tài Việt, đóng tiền, đầu tư sinh lời nhằm chiếm đoạt tài sản.
Trước sự việc này, Đại học Tài chính - Marketing khẳng định không thực hiện thu bất kỳ khoản phí nào trong quá trình tuyển dụng; không ủy quyền cho bất kỳ tổ chức, cá nhân trung gian nào liên hệ, gọi điện, mời phỏng vấn và yêu cầu ứng viên chuyển tiền.