Gửi bình luận
Thời gian trì hoãn càng lâu, vấn đề viện trợ cho Ukraine sẽ càng bị tác động bởi sức nóng của cuộc bầu cử đang tới gần ở Mỹ. Nếu không có thỏa thuận nào trước Giáng sinh, một số thành viên trong Quốc hội lo lắng, việc phân bổ viện trợ mới có thể bị trì hoãn cho đến sau cuộc bầu cử vào tháng 11/2024 và nếu ông Donald Trump đắc cử, viện trợ cho Ukraine có thể chấm dứt hoàn toàn.
“Thời gian không đứng về phía chúng ta”, một thượng nghị sĩ ủng hộ Ukraine cho hay.
Lập trường bắt đầu đảo chiều ở châu Âu
Kể từ khi Nga phát động chiến dịch quân sự đặc biệt, Washington đã cung cấp tổng cộng khoảng 75 tỷ USD viện trợ cho Kiev và các nước châu Âu đã cung cấp tổng cộng hơn 100 tỷ USD. Mỹ vẫn cung cấp phần viện trợ quân sự cho Ukraine nhiều hơn châu Âu, với khoảng 44 tỷ USD.
Các nhà phân tích cho rằng, việc thay thế vai trò lãnh đạo và nguồn viện trợ từ Mỹ là nhiệm vụ rất khó khăn.
Josep Borrell, Đại diện cấp cao phụ trách chính sách an ninh và đối ngoại của Liên minh châu Âu (EU) đã kêu gọi các nước châu Âu lấp đầy khoảng trống của Mỹ trong việc hỗ trợ Ukraine nếu cần thiết. Gần đây các nước EU đã đưa ra một loạt lời hứa hẹn mới. Đức có kế hoạch tăng gấp đôi hỗ trợ cho Ukraine vào năm tới lên 8,5 tỷ USD và sẽ cung cấp thêm hệ thống phòng không. Hà Lan, Phần Lan và Litva đều công bố các gói trợ giúp quân sự mới cho Ukraine.
Tuy nhiên, phán quyết của tòa án hiến pháp ở Đức có vẻ sẽ cản trở các kế hoạch tăng cường viện trợ.
Đảng Tự do cánh hữu cứng rắn của ông Geert Wilders, đảng giành được số ghế lớn nhất trong cuộc bầu cử Hà Lan gần đây, phản đối việc gửi vũ khí. Điều này cũng đặt ra câu hỏi liệu Hà Lan có còn dẫn đầu liên minh cung cấp máy bay chiến đấu F-16 cho Ukraine hay không.
Trong khi đó, chính phủ mới của Slovakia đã tạm dừng viện trợ quân sự.
Ukraine lo ngại nếu không có sự lãnh đạo của Mỹ, châu Âu có thể nhanh chóng mất niềm tin.
“Nỗi mệt mỏi Ukraine” ngày càng rõ
Michael Kofman thuộc Tổ chức Carnegie vì Hòa bình Quốc tế, một tổ chức nghiên cứu của Mỹ, cho biết, trong cuộc chiến pháo binh, Ukraine đã phải chịu đựng “cơn khát đạn pháo”. Theo ước tính của ông, Ukraine đã bắn 220.000-240.000 quả đạn pháo cỡ lớn (152mm và 155mm) mỗi tháng trong mùa hè, nhưng tốc độ bắn đang giảm dần và sẽ giảm xuống còn 80.000-90.000 quả đạn mỗi tháng. Cho dù vậy, những con số này còn nhiều hơn mức sản lượng mà Mỹ và các nước châu Âu hiện đang sản xuất - lần lượt là khoảng 28.000 và 25.000 quả đạn mỗi tháng.
Ukraine cũng đang cố gắng thúc đẩy ngành công nghiệp quốc phòng trong nước, vốn phát triển mạnh mẽ từ thời Liên Xô nhưng kể từ đó đã bị lãng quên trầm trọng, đặc biệt là việc chế tạo đạn pháo 155mm theo tiêu chuẩn NATO.
Một quan chức cấp cao ở Kiev thừa nhận: “Cho dù chúng tôi có phát triển sản xuất địa phương đến mức nào, chúng tôi vẫn sẽ phụ thuộc rất nhiều vào các đối tác phương Tây”.
Theo ông Kofman nói, nếu sự hỗ trợ của Mỹ giảm đi, Ukraine sẽ không thể tiến hành một cuộc phản công lớn khác.
Các nước phương Tây từng đặt rất nhiều kỳ vọng vào chiến dịch phản công hiện nay và tin rằng nó sẽ tạo ra đòn giáng đủ mạnh để buộc Nga ngồi vào bàn đàm phán, hướng tới chấm dứt chiến sự. Thế nhưng trong gần nửa năm qua, lực lượng Ukraine vẫn chưa thể xuyên thủng phòng tuyến Nga. Hàng tỷ USD vũ khí mà phương Tây viện trợ cho Ukraine chưa mang lại đột phá lớn nào.
Giới quan sát đã nhiều lần cảnh báo về “nỗi mệt mỏi Ukraine” khi cuộc chiến kéo dài. Chiến dịch phản công gây thất vọng của Kiev đã khiến nỗi mệt mỏi đó trở nên nặng nề hơn.
