Theo ThS Lương Văn Hùng, hiện nay nhiều doanh nghiệp tại hầu hết các tỉnh, thành trong cả nước có nguồn đá tự nhiên đã đầu tư các dây chuyền sản xuất cát nghiền phục vụ cho nhu cầu tại chỗ và cung cấp cho các địa phương khác không có nguồn đá để sản xuất cát nghiền, đặc biệt là cho hai thị trường tiêu thụ lớn là Hà Nội và TPHCM.
Các dây chuyền sản xuất cát nghiền hiện nay được đầu tư công nghệ thiết bị sản xuất thuộc loại tiên tiến, mức độ cơ giới hoá, tự động hoá cao, quy mô công suất khoảng 100.000 – 500.000 m3/năm.
Năng lực sản xuất cát nghiền hiện nay ở nước ta cơ bản đã đáp ứng được nhu cầu sử dụng, khối lượng và mức độ sử dụng tuỳ thuộc vào điều kiện thực tế của từng địa phương. Cát nghiền được sử dụng để sản xuất vữa bê tông, vữa xây dựng, gạch bê tông, gạch lát vỉa hè, sân bãi…
ThS Trần Văn Huynh, Viện Vật liệu Xây dựng cho biết, thực tế có nhiều vật liệu có thể thay thế cát tự nhiên trong xây dựng. Xỉ đồng có thể được sử dụng để thay thế một phần của cát tự nhiên dưới dạng cốt liệu mịn trong bê tông làm vỉa hè mà không làm giảm độ kết dính, cường độ nén và uốn của bê tông.
Ngoài xỉ đồng, xỉ lò cao cũng được sử dụng làm vật liệu thay thế cho cát tự nhiên trong xây dựng. Khi thay thế cát bằng xỉ lò cao, cường độ nén của xi măng tăng.
Để cát nghiền dần thay thế cát tự nhiên, cần đến nhiều giải pháp đồng bộ. Thời gian tới cần phải tiếp tục khắc phục một số nguyên nhân để tăng cường sản xuất và sử dụng các loại vật liệu xây dựng thay thế cát, sỏi tự nhiên.
Kiểm soát chặt việc khai thác cát tự nhiên, thay đổi thói quen sử dụng cát tự nhiên trong xây dựng đã hình thành từ lâu, mặc dù cát nghiền thay thế (đá nghiền) để được cả xã hội quan tâm ưu tiên sử dụng. Tiêu chuẩn, định mức sử dụng cát nghiền cần được khẩn trương ban hành làm cơ sở pháp lý để phát triển sản xuất và sử dụng cát nghiền…