Gửi bình luận
Việc các trường quốc tế tại TPHCM liên tiếp thông báo đóng cửa trong thời gian ngắn khiến không ít phụ huynh vào thế “tiến thoái lưỡng nan”...
Phụ huynh vừa phải tính đến việc chuyển trường cho con, vừa chật vật lấy lại học phí đã đóng trước đó. Đặc biệt, trường học ngừng hoạt động ảnh hưởng không nhỏ đến học tập của học sinh.
Từ đầu năm 2024 đến giữa tháng 2/2025, TPHCM có 3 trường ngoài công lập thông báo ngừng hoạt động. Cụ thể, ngày 14/2/2025, Trường Quốc tế Sài Gòn Pearl (quận Bình Thạnh) thông báo ngừng nhận hồ sơ đăng ký mới sau khi kết thúc năm học 2024 - 2025. Lý do đưa ra là số lượng học sinh giảm dần qua các năm, không đủ duy trì hoạt động. Hai cấp học mầm non và tiểu học hiện có sẽ được chuyển sang Trường Quốc tế TPHCM (TP Thủ Đức).
Trước đó, ngày 2/7/2024, Sở GD&ĐT TPHCM đình chỉ hoạt động Trường Tiểu học - THCS - THPT Quốc tế Mỹ (huyện Nhà Bè) do không đảm bảo điều kiện dạy học, thiếu hụt tài chính, giáo viên và nhân viên. Đầu tháng 12/2024, Trường Quốc tế Ngôi sao Sài Gòn, gồm Trường Mẫu giáo Quốc tế Ngôi sao Sài Gòn và Trường Tiểu học Quốc tế Ngôi sao Sài Gòn (phường Thạnh Mỹ Lợi, TP Thủ Đức), cũng gửi email thông báo tạm đóng cửa do bị cưỡng chế thi hành án.
Đáng chú ý, trường này chưa được Sở GD&ĐT TPHCM cấp phép hoạt động giáo dục và không có tên trong danh sách trường ngoài công lập của sở. Chỉ khi nhà trường gửi thư thông báo, phụ huynh mới phát hiện trường hoạt động không phép.
Ông Nguyễn Văn Ngai - nguyên Phó Giám đốc Sở GD&ĐT TPHCM, cho rằng, hiện một số trường quốc tế và song ngữ triển khai hình thức huy động phụ huynh đóng học phí một lần cho nhiều năm học, thường gọi là “gói đầu tư giáo dục”. Về bản chất, đây là hình thức huy động vốn. Đổi lại, học sinh được hưởng mức học phí ưu đãi cao, thậm chí miễn học phí hằng năm hoặc hoàn trả số tiền gốc sau một thời gian.
“Một số trường quốc tế sử dụng nguồn thu này không chỉ tập trung vào hoạt động của nhà trường như dạy học, trả lương giáo viên, đầu tư phát triển cơ sở hạ tầng, mà có thể chi vào các hoạt động đầu tư khác. Tuy nhiên, trong quá trình chi, không may hoạt động diễn ra không tốt dẫn đến hao hụt vốn và không đủ trang trải những chi phí khác cho công tác giảng dạy, từ đó dẫn tới ngừng hoạt động”, ông Ngai nói.
Thực tế cho thấy, một trong những nguyên nhân khiến các trường đóng cửa hoặc ngừng hoạt động có thể do vi phạm giấy phép, không tuyển sinh đủ hoặc thu không đủ bù chi. Điều này gây ảnh hưởng lớn đến học sinh và phụ huynh.
“Khi một trường quốc tế ngừng hoạt động, về lý thuyết, học sinh có thể chuyển sang trường công. Tuy nhiên, các trường quốc tế giảng dạy chương trình nước ngoài, khác biệt hoàn toàn với chương trình của trường công lập. Điều này tạo ra thách thức lớn về ngôn ngữ giảng dạy, tính liên tục của chương trình, văn hóa trường học, mục tiêu học tập, cũng như các kỳ thi, chứng chỉ và bằng cấp liên quan”, ông Ngai nhấn mạnh.
Theo các chuyên gia giáo dục, sau sự cố một số trường quốc tế thông báo dừng hoạt động, dù nhà trường hay cơ quan quản lý có động thái xử lý khác nhau, phụ huynh vẫn rơi vào tình thế đã rồi. Ông Nguyễn Văn Ngai cho rằng, việc các trường ngoài công lập đóng cửa là lời cảnh tỉnh cho phụ huynh, nhà đầu tư và cơ quan quản lý. Đặc biệt, phụ huynh có con theo học những trường này cần thận trọng khi đóng góp vốn hoặc đầu tư số tiền lớn mà không có tài sản đảm bảo.
“Nếu tham gia các gói đầu tư giáo dục, phụ huynh cần tìm hiểu kỹ đối tác, xem xét chặt chẽ các điều khoản hợp đồng và có ràng buộc pháp lý rõ ràng để tránh rủi ro khi trường đóng cửa hoặc thay đổi chủ đầu tư”, ông Ngai nhấn mạnh.
TS Giáo dục học Nguyễn Thị Thu Huyền - cố vấn chương trình mầm non và phổ thông cho các trường ngoài công lập tại Việt Nam, cho rằng, khi chọn trường ngoài công lập cho trẻ, phụ huynh nên xem xét thành tích học tập của học sinh THPT tại trường. Một ngôi trường có đầu tư bài bản vào chương trình, giáo viên và học liệu sẽ mang lại chất lượng đào tạo tốt.
Bà Huyền khuyến nghị, ở cấp tiểu học, phụ huynh nên ưu tiên chọn trường gần nhà, có môi trường học cởi mở, sĩ số lớp ít, thời khóa biểu hợp lý. Chẳng hạn, số môn học không quá nhiều, khoảng 35 - 40 tiết/tuần, đồng thời đảm bảo trẻ có thời gian vận động ngoài trời. Chương trình nên tập trung vào các môn trọng tâm như Toán, Tiếng Việt, Tiếng Anh, Khoa học, kết hợp hoạt động rèn đọc sách, tự học. Riêng các môn như: Vẽ, Âm nhạc, Công nghệ thông tin (ICT)... không nên đặt nặng vì trẻ có thể học thêm bên ngoài.
“Nếu tài chính của phụ huynh không dư dả và nhà đông con, tôi khuyến khích phụ huynh đầu tư cho trẻ độ tuổi mầm non và tiểu học. Bởi dựa trên quan sát của tôi, thói quen và niềm yêu thích học tập của trẻ được hình thành từ giai đoạn này. Hãy chọn ngôi trường tốt ở hai cấp mầm non, tiểu học bởi trải nghiệm học tập đầu đời sẽ ảnh hưởng về sau.
Chẳng hạn mục tiêu cho con học song ngữ, hãy chọn trường có chương trình song ngữ từ mầm non, tiểu học. Nền tảng vững giúp trẻ vững kiến thức ở cấp tiếp theo dù học tại công lập hoặc tư thục với số tiết tiếng Anh ít hơn. Cùng đó, các em muốn duy trì song ngữ thì có nhiều chương trình online của các trường trên thế giới, học phí thấp”, TS Huyền nhấn mạnh.
ThS Bùi Khánh Nguyên - chuyên gia độc lập nhiều năm theo dõi lĩnh vực giáo dục quốc tế, nhấn mạnh: “Để đảm bảo quyền lợi cho học sinh và phụ huynh, cơ quan quản lý cần yêu cầu trường học minh bạch thông tin.
Đối với trường tổ chức các gói đầu tư giáo dục (thu học phí trước nhiều năm) phải có cơ chế quản lý đặc biệt. Chẳng hạn, trường có báo cáo tài chính hằng năm gửi cho phụ huynh và báo cáo này phải được kiểm toán độc lập để bảo vệ người tham gia, quyền học tập ổn định của học sinh”.
