Ðịa y là một dạng thích nghi đặc biệt, chúng có thể sống trong những điều kiện khắc nghiệt. Trên đá chúng là những sinh vật tiên phong, là những tộc đoàn đầu tiên chiếm cứ môi trường mới vì chúng có thể phá hủy đá dần dần do các acid mà chúng tiết ra, và sẽ tạo ra những hạt đất nhỏ. Ðịa y tăng trưởng với một tốc độ rất chậm. Ðịa y dạng vảy tăng trưởng từ 0,1 mm đến 10 mm /1 năm.Địa y không cảnh báo hạn hán, nắng nóng
GS.TSKH Dương Đức Tiến cho biết, địa y dễ bị tổn hại do chất ô nhiễm không khí và có thể được xem là sinh vật chỉ thị về chất lượng không khí. Ðịa y chỉ sinh sản vô tính, mặc dù thành phần nấm túi có thể sinh sản hữu tính bằng túi. Một mảnh của địa y được tách ra cho ra địa y mới. Thêm vào đó, một số loài tạo ra những thể sinh sản đặc biệt được gọi là mầm phấn (soredia), là một khối nhỏ gồm các tế bào tảo được bao quanh bởi các khuẩn ty. Mầm phấn được phát tán bởi gió và nước mưa.
Vì sao không phải khối đá nào, khu vực nào cũng có địa y? GS.TSKH Dương Đức Tiến cho rằng bởi địa y sinh ra trong những điều kiện tự nhiên rất đặc thù nên nó cũng là hiện tượng ít gặp. Trong điều kiện ánh sáng, độ ẩm, nguồn nước, gió... rất đặc thù thì mới xuất hiện địa y.
Như vậy, địa y không phải là chỉ dấu báo hiệu khô cằn, nắng nóng như nhiều người lầm tưởng, cũng không liên quan gì đến việc phát tài, may mắn. Nhưng ở góc độ nào đó có thể có sự liên quan giữa địa y và cây trồng khác, bởi trong điều kiện khắc nghiệt như thế mà địa y còn phát triển được thì cây cối, mùa màng sẽ có nhiều khả năng tươi tốt phát triển.
Bản thân địa y không có hại gì cho con người và môi trường. Thậm chí một số loài địa y còn được nghiên cứu để làm thuốc. GS.TSKH Dương Đức Tiến cho biết, đáng tiếc là đến nay ở Việt Nam, ngành nghiên cứu địa y chưa được quan tâm nhiều trong khi nó có nhiều tiềm năng ứng dụng rộng rãi. Biến đổi khí hậu ngày càng nghiêm trọng thì số lượng các loài địa y càng phong phú, biểu hiện của chúng càng phức tạp.
"Trường hợp tảng đá nở hoa ở Quảng Nam, các nhà khoa học có thể thu thập mẫu để phân loài, định dạng tên. Việc nhân rộng địa y không khó, quan trọng là loài đó có thể ứng dụng vào lĩnh vực nào trong đời sống", GS.TSKH Dương Đức tiến cho biết.
Địa y rất gồ ghề, chúng được tìm thấy ở một số khu vực có thời tiết khắc nghiệt nhất trên Trái đất, từ các thung lũng khô lạnh, lạnh lẽo ở Nam Cực đến các sa mạc nóng bỏng, chúng có thể bị khô hoàn toàn và vẫn sống lại khi được bù nước. Địa y thậm chí còn sống sót trong không gian - một nghiên cứu giữ địa y ở bên ngoài vệ tinh và Trạm vũ trụ quốc tế và chúng chịu được bức xạ cực tím mạnh, nhiệt độ thấp và không có nước.