Gửi bình luận
Kiến nghị Nhà nước thu hồi đất đối với các trường hợp thực hiện dự án phát triển kinh tế - xã hội
Theo đại biểu Vũ Tiến Lộc (Hà Nội), trong bối cảnh đẩy mạnh chuyển dịch cơ cấu kinh tế, trên cơ sở đường lối của Đảng, các cơ quan nhà nước từ trung ương đến địa phương đã xây dựng các quy hoạch phát triển kinh tế - xã hội. Trên cơ sở quy hoạch kinh tế - xã hội đó, cấp có thẩm quyền còn phê duyệt các chủ trương thực hiện các dự án là động lực trong phát triển kinh tế - xã hội.
Vì vậy, đại biểu cho rằng tất cả các dự án trong kế hoạch phát triển kinh tế - xã hội được các cấp có thẩm quyền, bao gồm cả Quốc hội, Chính phủ và cả UBND các địa phương phê duyệt và thông qua đều là các dự án phục vụ cho mục đích quốc gia, dân tộc. Bởi vì, các doanh nghiệp trong quá trình hoạt động vừa làm ra lợi nhuận của mình lại vừa đóng góp vào sự phát triển của xã hội, tạo ra công ăn việc làm, đóng góp cho ngân sách, đóng góp vào tăng trưởng.
Đại biểu Trần Văn Tuấn - Bắc Giang cũng nêu quan điểm Điều 79 quy định về các trường hợp Nhà nước thu hồi đất để phát triển kinh tế - xã hội vì lợi ích quốc gia đã liệt kê 31 trường hợp cụ thể. Tuy nhiên, vì liệt kê các trường hợp cụ thể như vậy có thể vẫn chưa bao quát hết, vẫn chưa thể giải quyết triệt để một trong những bất cập lớn nhất đang đặt ra là khi Nhà nước thu hồi đất, người có đất được bồi thường theo bảng giá đất do Nhà nước ban hành. Trong kh đó, các doanh nghiệp và người có đất thỏa thuận chuyển nhượng quyền sử dụng đất để thực hiện dự án thì giá đất thường cao hơn.
"Đây chính là nguyên nhân dẫn đến tình trạng người dân luôn cảm thấy thiệt thòi, thiếu sự đồng thuận khi Nhà nước thu hồi lại đất. Mặt khác, đối với doanh nghiệp khi triển khai dự án phải thỏa thuận chuyển nhượng quyền sử dụng đất cũng gặp không ít khó khăn. Nhiều trường hợp doanh nghiệp phải mất nhiều năm để thỏa thuận, có trường hợp phải đi đêm để thỏa thuận với giá cao hơn, thiếu công bằng với số còn lại, song doanh nghiệp vẫn rơi vào tình trạng dở khóc, dở cười khi đã thỏa thuận chuyển nhượng được trên 90% diện tích, thậm chí còn cao hơn mà vẫn không thể triển khai dự án dù chỉ còn số ít không đồng thuận, làm cho doanh nghiệp phải tăng chi phí, lãng phí nguồn lực, mất cơ hội đầu tư. Đây cũng là nguyên nhân chính dẫn đến tình trạng khiếu kiện đơn thư phức tạp về đất đai ở các địa phương hiện nay, chiếm đến khoảng 75%", ông Tuấn dẫn chứng.
Đại biểu Trần Văn Tuấn kiến nghị: "Tôi mạnh dạn đề xuất với Quốc hội xem xét, chỉnh sửa, bổ sung Điều 79 và các điều khoản liên quan trong dự thảo luật theo hướng Nhà nước thu hồi đất đối với các trường hợp thực hiện dự án phát triển kinh tế - xã hội, nhất là thu hồi để chuyển đổi mục đích sử dụng thực hiện dự án".
Đồng quan điểm, Đại biểu Phạm Văn Thịnh - Bắc Giang cho rằng: "Nếu như chúng ta duy trì việc thực hiện các khu đô thị, khu dân cư, khu nhà ở thương mại theo hình thức nhận chuyển nhượng quyền sử dụng đất thì không bao giờ thực hiện được. Bởi vì, sẽ có rất nhiều các ý kiến người dân và khi đã thực hiện theo phương án thỏa thuận mỗi người dân có thể nêu ra một giá. Thực tiễn hiện nay nếu như chúng ta vẫn còn duy trì song song hai hình thức là vừa thu hồi và vừa nhận chuyển nhượng thì sẽ tạo ra những bất hợp lý trong xã hội".
Theo ông Thịnh, thực tế trong quá trình triển khai phát sinh những trường hợp như một hộ dân có một thửa đất, một phần đất thuộc công trình trọng điểm về phát triển kinh tế của địa phương (đường cao tốc) và một thửa đất còn lại thì cho các dự án thương mại, dịch vụ khác. Như vậy tự dưng tạo ra sự bất công trong cùng một diện tích đất đó, giá nhà nước thì thấp và giá thương mại thì lại rất cao. Giữa các hộ gia đình khác nhau trong cùng một khu vực thì cũng như vậy, đây được cho nguồn cơn gây ra tình trạng người dân có đơn thư bức xúc cũng như đòi hỏi về quyền lợi của mình. "Vì vậy, tôi đồng tình cao với ý kiến các đại biểu trước đó là chúng ta nên mở rộng hình thức thu hồi đất để thực hiện các dự án phát triển kinh tế - xã hội", ông Thịnh nhấn mạnh.
Phải biến đất đai trở thành sức mạnh của nền kinh tế
Cũng cho rằng cần phải xem xét, chỉnh sửa Điều 79 Dự thảo Luật Đất đai sửa đổi, Đại biểu Trịnh Xuân An - tỉnh Đồng Nai cho rằng: "Nghị quyết 18 có nêu là tiếp tục cơ chế thỏa thuận trong thu hồi đất nhưng Nghị quyết 18 cũng không yêu cầu tất cả các dự án đều phải thỏa thuận. Tôi cho rằng Điều 79 về thu hồi đất để phát triển kinh tế - xã hội thì một trong những mục tiêu quan trọng nhất là để phát huy nguồn lực đất đai và nâng cao hiệu quả ruộng đất, phát triển hạ tầng kinh tế - xã hội. Tất cả những quy định tại Điều 79 tôi đều là lợi ích công, nhưng quan trọng nhất đất đai ta phải phát huy được nguồn lực và biến đất đai trở thành sức mạnh của nền kinh tế. Chính vì vậy, tôi đề nghị phải cho phép thu hồi đối với các dự án".
"Tất nhiên, thu hồi đối với dự án đấy quy mô bao nhiêu, dự án có tính chất như thế nào, tôi đề nghị quy định thẳng trong Điều 79, đó là những dự án có quy mô lớn, phải từ 300 hecta trở lên và là những khu đô thị, khu dân cư hiện đại. Như vậy mới đủ tiêu chí để có những đô thị lớn, có những công trình, dự án lớn. Không thể xây dựng một dự án hàng trăm hecta bằng cách đi thỏa thuận với từng hộ dân, từng người một. Tất nhiên, lợi ích của người dân và doanh nghiệp phải hài hòa", ông An cho biết.
Đại biểu Vi Đức Thọ - tỉnh Sơn La cũng cũng góp ý về vấn đề thu hồi đất đối với phát triển kinh tế - xã hội vì lợi ích quốc gia công cộng tại Điều 79. "Tôi nhất trí với 32 khoản quy định trong Điều 79 của dự thảo luật. Tuy nhiên, tôi đề nghị bổ sung thêm về thu hồi đất đối với dự án khu đô thị. Lý do đề nghị, hiện nay dự thảo Luật Đất đai không có quy định thu hồi đất đối với dự án khu đô thị. Trong khi đó, việc phát triển và xây dựng các khu đô thị được quy định tại một số văn bản quy phạm pháp luật, đáp ứng nhu cầu nhà ở của người dân, đảm bảo tính đồng bộ của hệ thống kết cấu hạ tầng kỹ thuật và hạ tầng xã hội theo quy hoạch xây dựng, kế hoạch sử dụng đất và kế hoạch phát triển nhà ở", ông Thị nêu quan điểm.
Đại biểu Thọ cho rằng, việc quy định thu hồi đất đối với phát triển khu đô thị trong Luật Đất đai cũng bảo đảm tính đồng bộ của hệ thống pháp luật. Vì Luật Quy hoạch đô thị, Luật Xây dựng và Luật Đầu tư cũng có các quy định về phát triển các khu đô thị. "Từ những lý do nêu trên, tôi đề nghị bổ sung thêm về thu hồi đất đối với dự án khu đô thị và đề xuất sửa đổi, bổ sung khoản 21 của Điều 79 như sau: Thực hiện dự án nhà ở xã hội, nhà ở cho lực lượng vũ trang trừ trường hợp thỏa thuận về nhận quyền sử dụng đất. Nhà ở công vụ, cải tạo, xây dựng lại nhà chung cư trừ trường hợp chủ sở hữu nhà chung cư chuyển nhượng quyền sử dụng đất của mình để thực hiện dự án cải tạo, xây dựng lại nhà chung cư theo quy định của Luật Nhà ở. Dự án tái định cư, dự án khu dân cư nông thôn, dự án khu đô thị theo quy định của pháp luật về xây dựng", đại biểu Sơn La nhấn mạnh.
