Theo thầy Trần Văn Tỏ - giáo viên môn Toán, Trường THPT Đức Hợp (Kim Động, Hưng Yên), tâm lý “học để thi” vẫn ăn sâu trong suy nghĩ nhiều người. Chương trình GDPT 2018 tiến tới học thật, thi thật, nên việc dạy và học sẽ chuyển biến theo để chuẩn bị tốt nhất cho các bài kiểm tra, bài thi theo định dạng mới.
Chẳng hạn, dạng câu hỏi đúng/sai, học sinh phải trả lời 16 ý và thể hiện sự thông hiểu một cách thấu đáo kiến thức đã học trong chương trình. Ngoài ra, các đề bài cần xuất phát từ vấn đề cụ thể của cuộc sống (liên quan tới vùng miền, ngành nghề, món ăn, chi tiết kỹ thuật,…).
“Đề kiểu mới sẽ thay đổi cách dạy, học, kiểm tra, đánh giá trong nhà trường. Để việc phân loại học sinh tốt hơn nữa, đề phải đủ 4 mức độ: Nhận biết (3 điểm), thông hiểu (4 điểm), vận dụng (2 điểm), vận dụng cao (1 điểm). Từ đó, khuyến khích việc dạy, học Toán và thuận lợi cho tuyển sinh ĐH”. Chia sẻ điều này, thầy Trần Văn Tỏ lần nữa nhấn mạnh học sinh cần học thực chất để hiểu bản chất vấn đề; không học vẹt, đối phó.
Đề thi kiểu mới triệt tiêu học tủ, học lệch hay dự đoán nội dung sẽ và không thi; các kiến thức Toán hỗ trợ cho nhau, thiếu cái này có thể ảnh hưởng đến cái kia. Cần tìm hiểu nguồn gốc, mở rộng, tổng quát hóa; cùng đó tìm hiểu ý nghĩa, tính ứng dụng, thực tế vấn đề. Rèn thói quen đưa Toán vào thực tế và ngược lại sẽ giúp học sinh yêu Toán, giải quyết vấn đề cuộc sống tốt hơn.
“Để đạt điểm cao với đề thi này, kỹ năng tính toán tốt cũng quan trọng. Học sinh có thể tiết kiệm được thời gian và không mắc lỗi dẫn đến kết quả sai. Các em cần rèn luyện ngay trong quá trình học, làm bài tập, kiểm tra tại lớp; rút ra kinh nghiệm để cải thiện bản thân”, thầy Trần Văn Tỏ lưu ý thêm.
Chia sẻ kinh nghiệm giúp học sinh làm tốt dạng thức câu hỏi mới, thầy Bùi Ngọc Quyết - Trường THPT Tân Sơn (Tân Sơn, Phú Thọ) nhấn mạnh đầu tiên đến việc chủ động nắm chắc kiến thức theo từng bài một cách thực chất và rèn luyện kỹ năng tính toán thành thạo. Cần rèn tính cẩn thận, chính xác trong làm bài, nhất là dạng thức câu hỏi đúng/sai, vì chỉ sai 1 ý/câu là mất 0,5 điểm. Học sinh xét tuyển ĐH, CĐ cần rèn kỹ năng đọc hiểu đề để phân tích, tìm mối liên hệ giữa các yếu tố; từ đó đưa về mô hình tính toán, tư duy phù hợp.
Giáo viên trong quá trình giảng dạy cần bám sát mục tiêu chương trình môn học; đưa vào dạng thức câu hỏi mới để học sinh làm quen và khắc sâu kiến thức, rèn luyện kỹ năng. Giáo viên cũng cần có biện pháp giúp đỡ, giao nhiệm vụ, định hướng nội dung kiến thức với cấp độ tư duy phù hợp từng học sinh.
Quá trình xây dựng câu hỏi, thầy cô bám sát mục tiêu bài học; khai thác triệt để kiến thức, tình huống, vấn đề liên quan (có thể lấy ngữ liệu từ sách giáo khoa và thực tiễn). Dựa vào đó giúp học sinh nhận định, phân tích, phân dạng câu hỏi để có định hướng ôn tập phù hợp, hiệu quả. Thầy Bùi Ngọc Quyết