Do đó, 85,7% doanh nghiệp Việt Nam phải tự đào tạo, bồi dưỡng nhân lực logistics thông qua thực tế công việc. Đặc biệt, một số doanh nghiệp logistics có quy mô lớn đã tự đầu tư trung tâm đào tạo nhân lực logistics và quản lý chuỗi cung ứng riêng để bảo đảm mục tiêu phát triển.
Thiếu ứng dụng CNTT vào Logistics
Theo kết quả khảo sát của nhóm nghiên cứu được công bố tại Sách trắng Logistics 2018, trên 30% các ứng dụng CNTT hiện đang được sử dụng tại các doanh nghiệp logistics là các ứng dụng cơ bản. Đó là hệ thống quản lý giao nhận, kho bãi, trao đổi dữ liệu điện tử, quản lý vận tải và khai báo hải quan…
Trong khi đó, dự báo CMCN 4.0 sẽ tác động mạnh mẽ đến ngành Dịch vụ Logistics nói chung và công nghệ logistics mới nói riêng. Từ đó tác động đến hình thái kinh doanh logistics của các doanh nghiệp cung cấp dịch vụ logistics, hướng đến tính khoa học và sáng tạo.
Hơn nữa, các công ty logistics trên thế giới đang nhanh chóng cải tiến công nghệ để bắt kịp xu hướng này và cải thiện tỷ suất lợi nhuận. Dịch vụ logistics là ngành mang tính quốc tế cao và ứng dụng nhanh tiến bộ khoa học công nghệ vào các hoạt động.
Hiện, các nước phát triển đang từng bước thực hiện E-Logistics, green logistics, E-Documents... và ứng dụng công nghệ điện toán đám mây, công nghệ Blockchain... trong điều kiện CMCN 4.0. Đã bắt đầu ứng dụng trí tuệ nhân tạo hay robot vào thực hiện một số dịch vụ, như dịch vụ đóng hàng vào container hay dỡ hàng khỏi container, xếp dỡ hàng hóa trong kho, bãi...
Trong khi đó, các doanh nghiệp cung cấp dịch vụ logistics của Việt Nam ứng dụng CNTT vào công việc hàng ngày còn ở trình độ chưa cao. Chủ yếu là sử dụng phần mềm khai hải quan điện tử, công nghệ định vị xe, email và Internet cơ bản...
Theo TS Lưu Việt Hùng, lý do chính là các doanh nghiệp đều có quy mô nhỏ và vừa nên hạn chế về vốn đầu tư, nguồn nhân lực chuyên sâu về CNTT còn yếu và thiếu. Mặc dù, 96% doanh nghiệp được điều tra của VLA vừa qua đều cho rằng, công nghệ là nhân tố khác biệt tạo thuận lợi cạnh tranh cho doanh nghiệp.
Trong bối cảnh CMCN 4.0 hiện nay, nhân lực logistics đang thiếu hụt nghiêm trọng, các vị trí đang thiếu hụt nhiều nhất là nhân viên kinh doanh logistics. Cùng với đó là nhân viên công nghệ thông tin logistics và điều phối khai thác vận tải, kho hàng. Từ cơ sở thực tiễn đó, nhu cầu đào tạo, nâng cao chất lượng nguồn nhân lực logistics Việt Nam thực sự cấp bách.
Theo Bộ LĐ-TB&XH, cả nước hiện có 24 trường cao đẳng và trung cấp đào tạo các ngành, nghề thuộc lĩnh vực logistics với quy mô đào tạo hàng năm từ 4.500 – 6.000 người trình độ cao đẳng và trung cấp. Ngoài ra, các trường và các trung tâm giáo dục nghề nghiệp đào tạo hàng năm từ 12.000 - 17.000 lượt người ở các trình độ sơ cấp và ngắn hạn dưới 3 tháng về logistics.
Theo Hiệp hội Doanh nghiệp dịch vụ Logistics Việt Nam, để đáp ứng đủ nhu cầu nhân lực cho hơn 3.000 doanh nghiệp đang tham gia cung cấp dịch vụ Logistics tại Việt Nam, giai đoạn 2017 - 2020, cần thêm khoảng 20.000 lao động chất lượng cao, có trình độ chuyên môn. Đến năm 2030, số lượng người lao động mới cần thêm lên tới 200.000 lao động trình độ cao, gấp 10 lần so với năm 2020, đáp ứng đủ các yêu cầu về kỹ năng, kiến thức chuyên môn và trình độ tiếng Anh.