Gửi bình luận
Thiếu phòng học, nhà ăn đạt chuẩn, giáo viên một số môn học… là những khó khăn khiến nhiều trường không thể tổ chức dạy học 2 buổi/ngày theo yêu cầu CTGDPT 2018.
Trường THCS Lê Độ (Sơn Trà, Đà Nẵng) tổ chức thí điểm dạy 2 buổi/ngày khoảng 5 năm nay. Với 32 phòng học cho 49 lớp, mỗi khối, trường chỉ có thể tổ chức 2 lớp theo học 2 buổi/ngày. Trong đó, ngoài các môn như: Thể dục, Giáo dục địa phương, Mỹ thuật, Âm nhạc, Hoạt động trải nghiệm, học sinh còn được tăng cường thêm các môn Ngữ văn, Toán, Anh văn, Khoa học tự nhiên… tùy vào tình hình giáo viên hằng năm.
Bà Phạm Thị Hoa - Hiệu trưởng Trường THCS Lê Độ cho biết: “Tuy học sinh học 2 buổi/ngày, nhưng phụ huynh vẫn phải đưa đi đón về do nhà trường không có điều kiện tổ chức bán trú hay căng tin phục vụ những em ở lại buổi trưa.
Đây là khó khăn vì học sinh phải di chuyển nhiều lần và chủ yếu được cha mẹ đưa đón chứ ít em tự đi xe đạp đến trường. Vì vậy, ở buổi thứ 2, các em chỉ học 4 tiết để lùi thời gian vào học muộn hơn, trùng với giờ vào làm hành chính buổi chiều để phụ huynh tiện sắp xếp”.
Tuy nhiên, từ tháng 1/2025, sau khi triển khai Thông tư 29/2024 của Bộ GD&ĐT về quản lý dạy thêm - học thêm, Trường THCS Lê Độ tạm dừng việc tổ chức dạy 2 buổi/ngày.
Theo lý giải của bà Hoa, trong số 20 tiết của buổi thứ 2, với các môn học tăng cường, nhà trường đều thu học phí với mức thu theo quy định của NQ 98/2022 của HĐND thành phố Đà Nẵng để chi trả tiền vượt giờ cho giáo viên. Theo quy định của Thông tư 29/2024, trường học không tổ chức dạy thêm có thu phí nên mô hình thí điểm dạy 2 buổi/ngày tại Trường THCS Lê Độ tạm dừng.
Trước những khó khăn về cơ sở vật chất, quận Sơn Trà đã đề xuất ý tưởng đầu tư xây dựng Trường THCS Cao Thắng trở thành mô hình trường liên cấp Tiểu học - THCS và triển khai dạy học 2 buổi/ngày cho cả học sinh THCS. Đây là giải pháp để giảm bớt áp lực tuyển sinh đầu cấp cho Trường THCS Lê Độ.
Cách tổ chức bán trú có thể sẽ khác so với phương thức truyền thống của các trường tiểu học hiện nay. Học sinh có thể đăng ký mua phiếu ăn tại căng tin theo nhu cầu để phù hợp với độ tuổi. Ngoài khu vực nghỉ dành cho học sinh, thư viện, các phòng âm nhạc, tin học… có thể mở cửa vào buổi trưa để phục vụ nhu cầu thư giãn, nghỉ ngơi của các em.
Trường Phổ thông dân tộc nội trú THPT tỉnh Quảng Ngãi có 15 lớp với 18 phòng học, chưa kể các phòng học bộ môn đáp ứng đầy đủ theo yêu cầu của Chương trình GDPT 2018. Ông Bùi Thế Giới - Hiệu trưởng nhà trường cho biết: “Trên thực tế, học sinh trường nội trú đang học 3 buổi/ngày tại lớp, trong đó, buổi trái buổi và buổi tối là thời gian tự học của các em. Những buổi tự học này đều có giáo viên trực hướng dẫn”.
Đáp ứng đủ cả điều kiện cơ sở vật chất, tỷ lệ giáo viên/lớp, Trường Phổ thông dân tộc nội trú THPT tỉnh Quảng Ngãi có thể triển khai dạy học 2 buổi/ngày ngay trong năm học 2025 - 2026. Nhưng trường chỉ có câu lạc bộ bóng chuyền, bóng đá, tiếng Anh chứ chưa thể đáp ứng yêu cầu đa dạng của học sinh khi học buổi thứ 2. Tuy nhiên, giáo viên các môn học đã được bồi dưỡng dạy học liên môn, STEM… nên nhà trường có thể tự bồi dưỡng thêm để tổ chức các nội dung này cho học sinh ở buổi thứ 2.
Trong khi đó, theo rà soát số lượng phòng học, phòng chức năng, đội ngũ giáo viên… thì Trường THCS Nguyễn Đình Chiểu (Thanh Khê, Đà Năng) chỉ có thể đáp ứng dạy học 7 buổi/tuần, trong đó, học sinh có thêm 2 buổi học trái buổi và nghỉ học vào thứ 7, Chủ nhật.
Bà Hoàng Thị Lệ Hà - Hiệu trưởng nhà trường cho rằng, để có thể triển khai dạy học 2 buổi/ngày cả tuần, nhà trường cần đầu tư cơ sở vật chất để tăng thêm số lượng phòng học và bổ sung thêm đội ngũ giáo viên cũng như có được sự đồng thuận của phụ huynh.
Theo rà soát, các trường THCS của thành phố Long Khánh (Đồng Nai) có 5/10 trường đủ mỗi lớp 1 phòng học riêng, 5 trường còn lại thiếu nhưng không đáng kể, có thể tính toán đảm bảo đủ phòng học để dạy 2 buổi/ngày, từ 3 - 4 ngày/tuần.
TP Biên Hòa (Đồng Nai) có khoảng 50% trường tiểu học tổ chức dạy - học 2 buổi/ngày, số còn lại học 1 buổi/ngày do thiếu phòng học hoặc biên chế giáo viên. Đây là địa phương đang gặp áp lực về sĩ số học sinh khá lớn, UBND TP Biên Hòa chỉ đạo khẩn trương hoàn thành sớm các dự án xây dựng mới và cải tạo trường học, kịp thời đáp ứng nhu cầu trường lớp. Thành phố cũng đề xuất bổ sung đảm bảo biên chế giáo viên để có đủ điều kiện triển khai dạy học 2 buổi/ngày ở cấp tiểu học, giải quyết dứt điểm khó khăn của cấp học này.
Với cấp THCS, theo thông tin từ Phòng GD&ĐT TP Biên Hòa, UBND thành phố đã chỉ đạo rà soát các điều kiện dạy học 2 buổi/ngày, đồng thời có định hướng để các trường xây dựng lộ trình với những đề xuất, giải pháp phù hợp. Với trường THCS đã đủ điều kiện, sẽ triển khai dạy học 2 buổi/ngày trong năm học 2025 - 2026. Với trường chưa đủ điều kiện thì có thể tổ chức học luân phiên 2 buổi/ngày ở các khối lớp.
Trong khi chưa giải quyết được bài toán phòng ốc để tổ chức dạy học 2 buổi/ngày đối với cấp THCS và THPT, Đà Nẵng có chủ trương mở rộng không gian lớp học truyền thống sang tổ chức các hoạt động trải nghiệm, giờ học ở bảo tàng, trên đồng ruộng, liên kết với các trường đại học để tận dụng cơ sở vật chất, phòng thực hành, thí nghiệm….
Cô Diệu Trang - Tổ trưởng tổ Ngữ văn, Trường THPT Phan Châu Trinh (Đà Nẵng) cho biết: “Để tổ chức hoạt động ngoại khóa cho học sinh khối 10, 11 về nghệ thuật sân khấu, đặc biệt là tuồng Quảng Nam, chúng tôi liên hệ với đoàn nghệ thuật tuồng ở Quảng Nam nhưng đơn vị gửi báo giá 25 triệu đồng/buổi gồm cả chi phí biểu diễn, thuê xe đi lại…
Với chi phí này, rất khó để tổ bộ môn có thể tổ chức được, kể cả làm tờ trình xin nhà trường hỗ trợ”. Vì đã xây dựng kế hoạch nên tổ Ngữ văn kết nối với Nhà hát tuồng Nguyễn Hiển Dĩnh để tiếp tục triển khai. “Rất may, chúng tôi được hỗ trợ tối đa vì hằng năm, nhà hát đều có chương trình biểu diễn Đưa sân khấu tuồng vào học đường do UBND thành phố Đà Nẵng hỗ trợ kinh phí”, cô Trang thông tin.
Nhiều tiết học trải nghiệm do tổ Ngữ văn, Trường THPT Phan Châu Trinh do các nghệ nhân, nghệ sĩ đảm nhiệm theo tinh thần “hỗ trợ là chính” diễn ra như vậy. Theo cô Diệu Trang, từ các mối quan hệ cá nhân, giáo viên chủ động liên hệ, mời nghệ sĩ đứng lớp ở các buổi học ngoại khóa, học tập chuyên đề. Mức thù lao chỉ mang tính chất “tượng trưng”.
Một kinh nghiệm của ngành GD-ĐT ở Đà Nẵng trong việc mời các nghệ sĩ, nghệ nhân đến giảng dạy ở trường học là kết hợp với ngành văn hóa để xây dựng các dự án hướng tới mục tiêu bảo tồn và phát huy nghệ thuật dân tộc. Như các trường tiểu học ở huyện Hòa Vang đều có Câu lạc bộ Em hát dân ca với dự án thí điểm đưa dân ca, bài chòi vào trường học.
Để duy trì, nâng cao hiệu quả các câu lạc bộ, đơn vị phụ trách văn hóa của huyện mời nghệ nhân hát dân ca bài chòi trực tiếp đứng dạy lớp bồi dưỡng hát dân ca cho đội ngũ giáo viên môn âm nhạc, truyền dạy cho học sinh. Bên cạnh đó, phối hợp các đơn vị mở lớp bồi dưỡng nghệ thuật sân khấu học đường để giáo viên có thể nắm bắt kiến thức cơ bản hát các làn điệu dân ca bài chòi, nâng cao kỹ năng biểu diễn trên sân khấu.
Trong quá trình hỗ trợ nhà trường, Bà Nguyễn Thị Lệ - Chủ nhiệm Câu lạc bộ bài chòi Sông Yên (Hòa Vang, Đà Nẵng) nhận thấy: “Khi tham gia lớp học hát, học sinh rất say mê tập luyện. Chỉ sau một thời gian ngắn, nhiều em đã bộc lộ năng khiếu hát dân ca của mình. Đến nay, hầu hết giáo viên và các em đều nắm một cách chắc chắn gần 30 làn điệu cơ bản về dân ca Khu 5. Các hoạt động này góp phần hình thành một thế hệ khán giả trẻ hiểu biết về nghệ thuật truyền thống của dân tộc, cụ thể là dân ca - bài chòi”.
Đưa bài chòi hay tuồng vào học đường nhằm tăng cường giáo dục thẩm mỹ, hiểu biết về văn hóa xã hội, các loại hình nghệ thuật sân khấu dân tộc cho học sinh, sinh viên, đặc biệt là tạo ra đội ngũ khán giả trẻ và nguồn cung ứng nghệ sĩ diễn viên cho nghệ thuật dân tộc trong tương lai.
Nhìn nhận dưới góc độ quản lý, ông Trần Ngọc Tuấn, Chủ tịch Hội Nghệ sĩ sân khấu thành phố Đà Nẵng khẳng định, Hội Nghệ sĩ sân khấu thành phố sẵn sàng tham mưu, phối hợp mở các lớp học, cuộc thi, xây dựng giáo án, chương trình giới thiệu các loại hình nghệ thuật đến học sinh, sinh viên. Hội cũng giới thiệu các nghệ sĩ, diễn viên có trình độ chuyên môn cao để tham gia công tác giảng dạy, đào tạo…
Để dạy học 2 buổi/ngày thì khó khăn nhất đối với các trường phổ thông vẫn là bài toán thiếu phòng học. Với yêu cầu buổi thứ 2, ngoài giãn tiết các môn học văn hóa để giảm bớt áp lực cho học sinh còn có thêm các môn học theo hướng cá nhân hóa, tăng cường dạy học kỹ năng sống, phát triển năng khiếu, rèn luyện thể chất cho học sinh thì cơ bản, các trường học sẽ đáp ứng được yêu cầu về đội ngũ.
Bài toán thiếu giáo viên có thể giải quyết nhanh nếu các cơ quan chức năng bố trí giáo viên hợp đồng hoặc trao quyền chủ động cho nhà trường hợp đồng. Riêng tăng thêm phòng học thì phải có thời gian để đầu tư, xây dựng. - Bà Phạm Thị Hoa (Hiệu trưởng Trường THCS Lê Độ)
