Gửi bình luận
Nhìn nhận thuận lợi và khó khăn từ thực tiễn cơ sở, đại diện nhà trường chia sẻ mong muốn, giải pháp triển khai hiệu quả dạy học 2 buổi/ngày.
Thầy Nguyễn Minh Tuấn, Hiệu trưởng Trường THCS Lưu Văn Mót (Vũng Liêm, Vĩnh Long) cho biết: Chương trình GDPT 2018 được thiết kế theo hướng phát triển phẩm chất và năng lực học sinh, đòi hỏi phương pháp dạy học tích cực, linh hoạt và thời lượng học tăng lên để học sinh có thời gian thực hành, trải nghiệm.
Dạy học 2 buổi/ngày sẽ tạo điều kiện thuận lợi để triển khai đầy đủ chương trình mà không gây quá tải cho học sinh. Đồng thời, dạy học 2 buổi/ngày giúp tăng thời lượng học tập cho các môn văn hóa, tạo điều kiện để giáo viên truyền tải kiến thức sâu rộng hơn, học sinh có thời gian thực hành, ôn tập kỹ lưỡng hơn, từ đó nâng cao chất lượng học tập thực chất.
Học sinh không chỉ học kiến thức các môn học chính khóa mà còn được tham gia các hoạt động trải nghiệm, hướng nghiệp, rèn kỹ năng sống, thể chất, nghệ thuật…
Buổi học thứ hai có thể dành cho các hoạt động ngoại khóa, câu lạc bộ, dự án học tập liên môn, STEM, nghệ thuật, thể thao... Điều này giúp học sinh phát triển toàn diện về kỹ năng mềm (giao tiếp, làm việc nhóm, tư duy phản biện, giải quyết vấn đề), năng lực sáng tạo, thể chất và tinh thần.
Thời gian buổi 2 cũng có thể để phụ đạo, bồi dưỡng kiến thức cho học sinh gặp khó khăn trong học tập, giúp các em theo kịp chương trình và giảm thiểu tình trạng bỏ học. Tổ chức các hoạt động hướng nghiệp, tư vấn tâm lý, giúp học sinh khám phá bản thân, hiểu rõ hơn về các ngành nghề và có sự chuẩn bị tốt hơn cho tương lai.
Khi học sinh được học tập, ôn luyện và hỗ trợ tại trường trong 2 buổi/ngày, nhu cầu học thêm ngoài sẽ giảm xuống, góp phần chống dạy thêm, học thêm tràn lan. Điều này vừa giảm áp lực tài chính cho phụ huynh, vừa bảo đảm công bằng giáo dục.
Theo thầy Nguyễn Minh Tuấn, nhiều quốc gia phát triển trên thế giới đã triển khai mô hình dạy học cả ngày hoặc bán trú, mang lại hiệu quả tích cực trong việc nâng cao chất lượng giáo dục và phát triển toàn diện cho học sinh.
Tuy nhiên, thầy Nguyễn Minh Tuấn cũng cho biết, hiện nay nhiều trường trung học chưa đủ điều kiện cơ sở vật chất để dạy học 2 buổi/ngày (thiếu phòng học, phòng chức năng, thư viện, sân chơi bãi tập…). Để dạy học 2 buổi/ngày, giáo viên cần đảm nhận thêm giờ dạy, nhưng thực tế nhiều nơi đang thiếu giáo viên.
Triển khai việc này cũng cần kinh phí chi trả tăng thêm cho giáo viên, bảo đảm điện nước, cơ sở vật chất, hỗ trợ hoạt động ngoài giờ… Tuy nhiên, một số địa phương chưa bố trí đủ nguồn lực tài chính hoặc chưa có cơ chế hỗ trợ từ ngân sách, khiến các trường gặp khó khi triển khai.
Không ít học sinh ở vùng sâu, vùng xa, phải phụ giúp gia đình sau giờ học, không có điều kiện học cả ngày ở trường. Một số em không thể ăn trưa, nghỉ trưa tại trường do thiếu điều kiện bán trú hoặc gia đình không có khả năng chi trả.
Thầy Lê Văn Hòa, Giám đốc Trung tâm GDTX - Tin học, Ngoại ngữ tỉnh Quảng Trị nhận định: Những năm qua, tổ chức dạy học 2 buổi/ngày cho học sinh tiểu học mang lại kết quả rất tốt.
Chương trình học được giãn ra trong ngày, làm học sinh học tập nhẹ nhàng hơn. Các em cũng có nhiều thời gian để giao tiếp, rèn luyện kỹ năng trong môi trường giáo dục lành mạnh. Giáo viên có thêm thời gian để kèm cặp từng học sinh, giúp các em củng cố, nâng cao kiến thức.
“Dạy học 2 buổi/ngày chắc chắn sẽ giúp nâng cao chất lượng giáo dục”, thầy Lê Văn Hòa khẳng định.
Tuy nhiên, với giáo dục trung học, dạy học 2 buổi/ngày nếu muốn triển khai đạt kết quả tốt, thầy Lê Văn Hòa cho rằng, Bộ GD&ĐT cần ban hành hướng dẫn cho phù hợp với yêu cầu mới và cần phải có tính toán rất cụ thể.
Thứ nhất: Phải xây dựng kế hoạch giáo dục nhà trường theo định hướng phát triển phẩm chất, năng lực của học sinh. Bộ GD&ĐT cần có hướng dẫn cụ thể về thiết kế các hoạt động dạy học, giáo dục để phát huy thế mạnh của việc học 2 buổi. Đó là làm sao để học sinh có thêm nhiều hoạt động nhóm tự học ở trường, câu lạc bộ STEM,… qua đó giúp các em học tập tự chủ, tăng cường các kỹ năng giao tiếp, thuyết trình, làm việc nhóm và ứng dụng kiến thức vào giải quyết các vấn đề thực tiễn.
Thứ hai: Xây dựng hướng dẫn phải theo hướng mở, linh hoạt để các trường có thể vận dụng phù hợp với điều kiện cơ sở vật chất, thiết bị, đội ngũ và môi trường kinh tế - xã hội.
Điều băn khoăn nhất hiện nay khi triển khai dạy học 2 buổi đối với học sinh THPT, theo thầy Lê Văn Hòa, đó là:
Đội ngũ giáo viên cấp THPT đang làm việc theo hợp đồng với định mức 17 tiết/ 1 tuần. Vậy khi triển khai dạy 2 buổi, liệu có kinh phí để trả tiền tăng tiết cho giáo viên không? Khi giáo viên làm việc ở trường 2 buổi trong ngày sẽ hạn chế thời gian để tự học, thiết kế bài dạy phục vụ cho việc lên lớp,…
Hiện tại đa số các trường THPT chỉ đủ phòng học, phòng bộ môn để dạy 2 ca sáng chiều, nên rất khó để bố trí lịch học 2 buổi trong ngày.
Rất nhiều học sinh THPT có nhà ở cách xa trường, việc đi lại 2 lần trong ngày sẽ rất vất vả cho các em. Tổ chức học 2 buổi trong ngày thì chỗ nghỉ trưa cho học sinh (tuổi 16-18) là vấn đề phải tính đến.
Học sinh THPT là lứa tuổi học tập phân hoá, chuyên sâu kiến thức theo định hướng nghề nghiệp, các em cần không gian học tập thực tiễn rộng rãi và chủ động. Như vậy, triển khai dạy học 2 buổi/ngày liệu có lấy đi không gian và thời gian của học sinh không?
Với những phân tích trên, thầy Lê Văn Hòa cho rằng, Bộ GD&ĐT nên xây dựng hướng dẫn học 2 buổi đối với cấp THCS, THPT và triển khai thí điểm ở một số trường học có đủ các điều kiện, tiến hành đánh giá cụ thể trước khi triển khai đại trà.
Thầy Nguyễn Minh Tuấn thì nêu thực tế: Hiện nay, nhiều trường còn lúng túng khi tổ chức dạy 2 buổi/ngày vì chưa có khung hướng dẫn cụ thể: Dạy những gì, phân bố thời lượng thế nào, tính giờ cho giáo viên ra sao…?
Nếu không có hướng dẫn thống nhất, những trường có điều kiện sẽ triển khai 2 buổi/ngày hiệu quả, còn những nơi khó khăn có thể loay hoay hoặc làm hình thức. Từ đó, thầy Nguyễn Minh Tuấn cho rằng, cần có hướng dẫn của Bộ GD&ĐT, là căn cứ để các địa phương và nhà trường chủ động xây dựng kế hoạch phù hợp với điều kiện thực tế về cơ sở vật chất, đội ngũ, học sinh…; giúp các trường tránh tình trạng mỗi nơi làm một kiểu, thiếu nhất quán và hiệu quả không cao.
