Không chỉ ở trong nước, các cuộc thi thời trang, nhan sắc quốc tế… tà áo dài đã khẳng định vị thế như một tinh hoa di sản đặc sắc của Việt Nam.
“Tuần lễ Áo dài” và đồng diễn dân vũ trên phạm vi toàn quốc do Trung ương Hội Liên hiệp Phụ nữ Việt Nam phát động nhân kỷ niệm 115 năm Ngày Quốc tế Phụ nữ (8/3/1910 - 8/3/2025), đang tạo hiệu ứng lan tỏa mạnh mẽ trong cộng đồng, khơi dậy trách nhiệm gìn giữ, phát huy giá trị di sản văn hóa Việt Nam.
Theo các nhà nghiên cứu văn hóa, chiếc áo dài của dân tộc Việt Nam trải qua nhiều thời kỳ phát triển, mỗi thời kỳ lại mang nét đặc trưng riêng. Mặc dù không ngừng biến đổi nhưng chiếc áo dài vẫn tôn được vẻ duyên dáng, nền nã của người phụ nữ. Nhưng dù có những biến đổi, song chiếc áo dài vẫn giữ được nét uyển chuyển, gợi cảm, kín đáo mà không trang phục nào có được.
Tà áo dài cũng không ngừng cải biến đẹp hơn, thanh lịch và phù hợp hơn với lối sống hiện đại. Giới thiết kế, tạo mẫu dựa vào kiểu dáng của chiếc áo dài cổ điển, không ngừng làm giàu thêm khi kết hợp các giá trị văn hóa, từ chất liệu tơ tằm cổ truyền đến các họa tiết, các hình ảnh đẹp của Việt Nam để tạo ra những “di sản kép” đầy ấn tượng.
Trong bối cảnh hội nhập văn hóa nói riêng, những năm qua, tà áo dài lại càng được coi trọng, trở thành một trong những đặc trưng nhận diện văn hóa quốc gia. Trong các sự kiện ngoại giao lớn của đất nước, tà áo dài không chỉ đại diện cho tinh hoa văn hóa, mà còn thể hiện vị thế lịch sử và chính trị của đất nước.
Giới nghệ sĩ Việt cũng tự hào về tà áo dài truyền thống, không ngừng quảng bá nét văn hóa ấy ra với bạn bè quốc tế. Như mới đây, tại triển lãm tranh và áo dài với chủ đề “Hồn Việt” tại Bảo tàng Etihad (Dubai) thuộc Các Tiểu vương quốc Ả Rập Thống nhất (UAE), hoa hậu Ngọc Hân đã mang theo 4 bộ sưu tập áo dài lấy cảm hứng từ hội họa cùng một số mẫu áo dài được thiết kế riêng để tham gia các hoạt động trình diễn, trưng bày.
Tại triển lãm, áo dài của Ngọc Hân được trưng bày theo chủ đề của 5 bộ sưu tập. Cô còn mang 1 ma-nơ-canh bằng chất liệu mica do mình thiết kế để trưng bày áo dài lấy cảm hứng từ văn hóa Trung Đông và nón lá, làm điểm nhấn ở giữa sảnh của bảo tàng. Hoa hậu Ngọc Hân sau đó có chia sẻ, cô rất hạnh phúc khi các thiết kế của mình về tà áo dài nhận được phản hồi tích cực từ bạn bè quốc tế.
Không chỉ dừng lại ở việc quảng bá áo dài đi xa hơn, rộng hơn trong phạm vi địa lý, mới đây nhà thiết kế Minh Hạnh còn hiện thực hóa ý tưởng để tà áo dài giao thoa giữa các lĩnh vực nghệ thuật trong chương trình “Việt Nam nguồn cội”. Cô nhấn mạnh tầm quan trọng của việc giữ gìn bản sắc văn hóa trong bối cảnh hội nhập quốc tế, đồng thời khuyến khích các nhà thiết kế trẻ tìm kiếm cảm hứng từ chính quê hương mình.
Sự kết hợp hài hòa giữa âm nhạc và thời trang đã mang đến cho khán giả một trải nghiệm nghệ thuật độc đáo của nguồn cội và văn hóa Việt Nam. Đồng thời khẳng định sức mạnh của sáng tạo trong việc bảo tồn và phát triển văn hóa dân tộc.
Theo Bộ VH,TT&DL, trong những năm qua vẻ đẹp áo dài không chỉ được quảng bá rộng rãi tại các sự kiện, cuộc thi nhan sắc, thời trang quốc tế hay các sự kiện đối ngoại, mà còn được các tổ chức văn hóa thực hiện sứ mệnh lan tỏa nét đẹp di sản đến nhiều quốc gia.
Đặc biệt là sự thành lập Câu lạc bộ Di sản Áo dài Việt Nam (thuộc Quỹ Hỗ trợ bảo tồn di sản văn hóa Việt Nam) tại các nước xa xôi như Thụy Điển, Hungary, Séc… Vào tháng 2/2025, Câu lạc bộ Di sản Áo dài Việt Nam tiếp tục được thành lập tại Trung Quốc, khẳng định nền văn hóa đặc sắc của Việt Nam giữa đất nước tỷ dân với đặc trưng trang phục sườn xám.
TS Phạm Thị Thanh Loan - Chủ nhiệm Câu lạc bộ Di sản Áo dài Việt Nam tại Trung Quốc, khẳng định, áo dài không chỉ là biểu tượng của truyền thống văn hóa, sự dịu dàng uyển chuyển, đoan trang của phái đẹp; là trang phục được mặc trong các sự kiện, lễ hội trang trọng, mà còn là tác phẩm nghệ thuật; là biểu tượng và đề tài cảm hứng sáng tạo vô tận cho các nhà tạo mẫu.
Trước thềm Ngày Quốc tế Phụ nữ 8/3, Câu lạc bộ Di sản Áo dài Việt Nam tại Hà Lan cũng vừa được thành lập, kết hợp trình diễn trang phục Việt qua trang phục áo dài các thời kỳ, từ cổ phục đến cách tân cũng như các trang phục truyền thống của các dân tộc trong đại gia đình đất nước Việt Nam. Sự kiện đã thu hút đông đảo bà con Việt kiều, các vị đại sứ và giới chuyên gia thời trang.
Ngày 5/3, tại Văn Miếu - Quốc Tử Giám (Hà Nội), Ban Vận động Hiệp hội Văn hóa Áo dài Việt Nam cũng chính thức được thành lập, nhằm thức đẩy và góp phần hơn nữa trong việc bảo tồn, lan tỏa các giá trị của áo dài Việt Nam.
Trong mắt bạn bè thế giới, áo dài được định hình như quốc phục Việt Nam. Tuy nhiên về mặt pháp lý, áo dài chưa có được “giấy khai sinh” ngay ở quốc gia nơi chào đời. Bởi vậy, việc thành lập Hiệp hội Văn hóa Áo dài Việt Nam bên cạnh Câu lạc bộ Di sản Áo dài Việt Nam - là một trong những nhiệm vụ quan trọng để thúc đẩy các giá trị của áo dài được lan tỏa rộng rãi, trở thành căn cốt trong lối ăn mặc thường ngày của người Việt, tiến tới xây dựng hồ sơ di sản cũng như chính thức hóa trong việc công nhận áo dài là quốc phục.
“Không chỉ dừng ở phạm vi trong nước, ngày nay tà áo dài còn khẳng định tại các cuộc thi thời trang đẳng cấp thế giới, các đấu trường nhan sắc quốc tế, cuộc thi hoa hậu danh giá, các sự kiện ngoại giao lớn của đất nước, nước ngoài. Áo dài Việt Nam đang kiêu hãnh vai trò cùng kimono Nhật Bản, hanbok Hàn Quốc, sườn xám Trung Quốc, góp phần tôn vinh vẻ đẹp của người phụ nữ Việt Nam”, TS Đặng Thị Bích Liên - Chủ tịch danh dự Câu lạc bộ Di sản Áo dài Việt Nam cho biết.