Gửi bình luận
Tình trạng xâm hại trẻ em, nhất là trên môi trường mạng ngày càng phức tạp. Gia đình và nhà trường là “lá chắn” phòng ngừa và bảo vệ trẻ.
Ông Nguyễn Huy Tiến - Viện trưởng VKSND Tối cao vừa có báo cáo trước Quốc hội về số liệu tiếp nhận, giải quyết các vụ việc, vụ án xâm hại tình dục người dưới 18 tuổi. Theo đó, VKSND Tối cao đã chủ trì, phối hợp với các bộ, ngành ban hành Thông tư liên tịch số 1 ngày 18/2/2022 về tiếp nhận, giải quyết các vụ việc, vụ án xâm hại tình dục người dưới 18 tuổi.
“Đến nay, cơ quan điều tra đã khởi tố 12.110 vụ/12.483 bị can; Viện kiểm sát giải quyết 11.077 vụ /12.342 bị can; xét xử 11.216 vụ/12.416 bị cáo”, ông Tiến thông tin và cho biết thêm, VKSND Tối cao đã tích cực phối hợp chặt chẽ với cơ quan điều tra kịp thời thu thập chứng cứ, bảo vệ, hỗ trợ trẻ em là nạn nhân, đẩy nhanh tiến độ điều tra.
Tuy nhiên, theo ông Tiến, hiện công tác điều tra, xử lý gặp một số khó khăn, vướng mắc do một số vụ án xâm hại tình dục trẻ em thiếu chứng cứ trực tiếp; nạn nhân còn nhỏ tuổi, chịu sang chấn tâm lý, gây khó khăn cho điều tra.
Tại chương trình tập huấn “Bảo vệ và hỗ trợ trẻ em tương tác lành mạnh, sáng tạo trên môi trường mạng”, Phó Cục trưởng Cục Báo chí Mai Hương Giang cho biết: Thông tin trên không gian mạng tác động mọi mặt tới đời sống xã hội, bên cạnh cơ hội học tập, sáng tạo và kết nối thì trẻ em phải đối mặt với nhiều rủi ro như, xâm hại, lừa đảo, tiếp cận nội dung độc hại...
Theo bà Mai Hương Giang, trong số trẻ em từ 12 - 17 tuổi sử dụng Internet, có tới 87% online hằng ngày, nhưng chỉ có 36% các em biết cách bảo đảm an toàn thông tin trên mạng. “Những nguy cơ này ảnh hưởng nghiêm trọng đến tâm lý, sức khỏe và sự phát triển toàn diện của trẻ em”, bà Giang nhấn mạnh.
Chỉ trong 6 tháng đầu năm 2025, cơ quan chức năng đã ghi nhận nhiều vụ lừa đảo, dụ dỗ, thao túng tâm lý và bắt cóc trực tuyến liên quan đến trẻ em và sinh viên. Nhiều nạn nhân bị ép buộc cắt đứt liên lạc với gia đình, bị điều khiển từ xa nhằm mục đích tống tiền hoặc buôn người.
Chia sẻ với báo chí, bà Nguyễn Thị Nga - Phó Cục trưởng Cục Bà mẹ - Trẻ em (Bộ Y tế) cho rằng bạo lực và xâm hại trẻ em không chỉ xảy ra ở Việt Nam mà là vấn đề toàn cầu. “Chúng ta đã có đầy đủ quy định pháp luật, nhưng việc tổ chức thực hiện tại địa phương và cơ sở vẫn còn hạn chế.
Điều này đòi hỏi các địa phương cần tiếp tục rà soát, thực hiện quy trình, phối hợp giữa ngành y tế, công an, giáo dục và các tổ chức xã hội để tăng hiệu quả phòng ngừa, phát hiện và can thiệp”, bà Nga nhận định.
Chia sẻ về giải pháp bảo vệ trẻ em tại cơ sở và cộng đồng, bà Nguyễn Thị Nga cho rằng yếu tố quan trọng là củng cố và phát triển dịch vụ bảo vệ trẻ em, gắn với cộng đồng và gia đình để triển khai công tác phòng ngừa, hỗ trợ, can thiệp.
Vai trò của gia đình là quan trọng nhất, cần am hiểu pháp luật, chính sách, theo dõi sự phát triển hàng ngày, đánh giá môi trường sống của trẻ và thay đổi kịp thời nếu phát hiện nguy cơ.
Theo Bộ Công an, ngoài các vụ án xâm hại trẻ em được phát hiện trong đời sống hàng ngày còn có thủ đoạn mới là các đối tượng sử dụng không gian mạng “tấn công” gây nguy hại cho trẻ em; xâm phạm đến trẻ em, quyền trẻ em, nhất là xâm hại tình dục trẻ em qua mạng đang diễn biến rất phức tạp.
Thủ đoạn phổ biến, thông qua các dịch vụ mạng xã hội, ứng dụng hẹn hò để kết bạn, làm quen, dụ dỗ trẻ em gặp gỡ để quan hệ, xâm hại tình dục. Một số đối tượng thông qua mạng xã hội, làm quen, đặt vấn đề quan hệ tình cảm hoặc hứa hẹn cho tiền, quà để dụ dỗ, đe dọa, ép buộc trẻ em trình diễn khiêu dâm qua mạng.
Đặc biệt, thời gian gần đây nổi lên thủ đoạn thông qua mạng xã hội làm quen, “núp bóng” tuyển dụng để hẹn gặp gỡ, lôi kéo, khống chế, cưỡng ép đưa trẻ em đến các khu lao động bất hợp pháp tại nước ngoài để bóc lột lao động, bóc lột tình dục.
Một số trường hợp đăng tải lên không gian mạng các hình ảnh, clip trẻ em bị xâm hại tình dục, bị bạo lực học đường; các hình ảnh riêng tư, nhạy cảm của trẻ em, xúc phạm danh dự, nhân phẩm, gây ảnh hưởng nghiêm trọng đến tinh thần, cuộc sống riêng tư của trẻ.
Bộ Công an đã chỉ đạo công an các đơn vị, địa phương tích cực phối hợp với các đơn vị chức năng với các bộ, ngành triển khai các biện pháp phòng ngừa, đấu tranh, xử lý các hành vi vi phạm pháp luật.
Cục An ninh mạng và Phòng, chống tội phạm sử dụng công nghệ cao (A05 - Bộ Công an) đã làm việc với mạng xã hội Facebook và Google để yêu cầu các nền tảng này rà soát, gỡ bỏ các bài viết có nội dung, hình ảnh, clip khiêu dâm, đồi trụy để bảo vệ nạn nhân và gia đình trước tác động thông tin và dư luận.
Theo A05, các nguyên nhân chính thường dẫn tới trẻ em bị xâm hại một phần là do sự buông lỏng quản lý con cái của gia đình trong hoạt động trên không gian mạng.
Bên cạnh đó, do trẻ em nhận thức chưa đầy đủ về các nguy cơ, tính phức tạp, mối nguy hại cũng như chưa có kỹ năng bảo vệ bản thân khi hoạt động, tương tác, có mối quan hệ tình cảm, yêu đương trên mạng nhưng không có khả năng bảo vệ bản thân…
Để ngăn chặn trẻ em bị xâm hại, A05, Cục Trẻ em, Cục An toàn thông tin là các đơn vị được giao nhiệm vụ thường trực theo dõi, đôn đốc, kiểm tra việc thực hiện “Quy chế phối hợp tiếp nhận thông tin, điều tra, xử lý các hành vi xâm hại trẻ em và theo dõi dữ liệu liên quan đến xâm hại tình dục trẻ em trên môi trường mạng” giữa 3 bộ đã ký (Bộ Công an, Nội vụ, Thể Thao Văn hóa và Du lịch).
Công an các địa phương phối hợp với các trường học, cơ sở giáo dục tăng cường công tác tuyên truyền, tập huấn kỹ năng số, kỹ năng tương tác an toàn trên mạng; các thủ đoạn xâm hại trẻ em trên môi trường mạng nhằm nâng cao hiệu quả phòng ngừa.
Bộ Công an khuyến cáo, bậc cha mẹ cần quan tâm, quản lý hoạt động của con cái để kịp thời phát hiện, ngăn chặn, xử lý các hậu quả xấu có thể xảy ra. Trường học, cơ sở giáo dục cần chú trọng giáo dục cho trẻ em, học sinh, sinh viên kiến thức pháp luật, kỹ năng tương tác an toàn, bảo vệ bản thân trên không gian mạng.
Thống kê của Câu lạc bộ Bảo vệ trẻ em Việt Nam trên không gian mạng: Có khoảng 40% trẻ em cảm thấy không an toàn, hơn 70% từng có trải nghiệm không mong muốn khi sử dụng Internet, có 1% (xấp xỉ hơn 94.000) số người dùng Internet độ tuổi 12 - 17 ở Việt Nam là nạn nhân của bóc lột và xâm hại tình dục qua mạng.
