NGƯT Nguyễn Thị Tươi. Ảnh: NVCC |
Tình bạn - tình yêu - giới tính là một trong các chủ đề luôn gắn với trẻ vị thành niên, nhất là giai đoạn dậy thì. Qua thông tin báo chí, không hiếm gặp các trường hợp trẻ vị thành niên mang thai, sinh con ngoài ý muốn, thậm chí nhiều em phải đi phá thai gây ảnh hưởng không tốt tới tâm lý và sức khỏe. Tuy nhiên, khi đề cập đến chủ đề này nhiều em cảm thấy ngại và có xu hướng né tránh.
Vì thế, việc đưa giáo dục giới tính trở thành nội dung giáo dục bắt buộc trong nhà trường là cấp thiết trong bối cảnh hiện nay. Tuy nhiên, để hình thành một môn học riêng sẽ gặp nhiều khó khăn trong việc sắp xếp thời khóa biểu. Đa số khối lớp đều kín 5 tiết/ngày, nếu thêm môn mới phải bố trí lại lịch học.
Việc lồng ghép nội dung về giáo dục giới tính trong một số hoạt động học cho học sinh đang được triển khai tích cực. Dù vậy, mỗi em lại có nhận thức khác nhau nên kết quả thu được không giống nhau.
Theo tôi, tùy đặc thù của từng đơn vị, có thể đưa nội dung giáo dục kỹ năng sống, trong đó có vấn đề giới tính, phòng tránh xâm hại trẻ em... thành nội dung giáo dục bắt buộc trong nhà trường, ví dụ qua môn học Hoạt động trải nghiệm sáng tạo. Nếu làm được điều này, học sinh sẽ được trang bị thêm nhiều kiến thức gần gũi, thiết thực về tuổi vị thành niên.
Cô Phan Thị Hằng Hải. Ảnh: NVCC |
Giáo dục giới tính quan trọng đối với học sinh và nên bắt đầu sớm. Nhiều nước trên thế giới đã đưa Chương trình giáo dục giới tính cho trẻ em từ cấp mầm non (Hà Lan), tiểu học (New Zealand)... Do đó, tôi ủng hộ quan điểm đưa giáo dục giới tính trở thành môn học bắt buộc trong nhà trường. Để có thể trở thành môn học độc lập cần có đội ngũ giáo viên được đào tạo bài bản, cơ sở vật chất đảm bảo; chương trình xây dựng phải phù hợp và hiệu quả cho từng nhóm học sinh.
Bên cạnh việc có thể trở thành môn học bắt buộc, cần tăng cường tích hợp trong nội dung các môn học, hoạt động trải nghiệm. Với học sinh THPT, thầy cô cần trang bị kiến thức và kỹ năng về giới tính, tình dục an toàn, cách phòng tránh mang thai hiệu quả; biện pháp phòng tránh bệnh lây qua đường tình dục. Nhà trường, thầy cô, cha mẹ cần cởi mở, tạo không khí thoải mái, thân thiện khi giáo dục giới tính cho các em. Đồng thời sẵn sàng lắng nghe, chia sẻ và trở thành nhà tâm lý để đồng hành, giải đáp thắc mắc, tâm sự thầm kín của các em.
PGS.TS.BS Hồ Thị Kim Thanh. Ảnh: NVCC |
Qua nghiên cứu nhiều nguồn cho thấy, tỷ lệ nạo phá thai ở Việt Nam cao hàng đầu khu vực Đông Nam Á, trong đó 70% là trẻ vị thành niên - con số đáng báo động. Nguyên nhân xuất phát từ các em chưa nhận thức được đầy đủ kiến thức về giới tính, tình dục an toàn.
Nhiều em lứa tuổi thiếu niên đã có nhu cầu tìm hiểu về giới tính, nhưng điều này lại bị cha mẹ, thầy cô coi là nhạy cảm và không chia sẻ công khai. Do tò mò nên các em tìm kiếm thông tin liên quan qua nhiều kênh khác nhau ngoài sách vở. Bởi thế, không khó để bắt gặp cảnh học sinh truy cập vào web đen xem phim 18+.
Từ thực tế trên, tôi cho rằng, giảng dạy về giáo dục giới tính cần triển khai nghiêm túc với sự đồng hành giữa nhà trường – gia đình. Giáo dục giới tính phải được coi là bộ môn khoa học chính thống. Khi đó, học sinh biết cách chăm sóc sức khỏe cho bản thân, xây dựng suy nghĩ tích cực, lối sống đẹp. Trên cơ sở tham khảo cách làm của những quốc gia đi trước, Việt Nam cần nghiên cứu và sàng lọc hình thức triển khai phù hợp. Các nội dung đưa vào giảng dạy cần thiết thực, cụ thể, dễ hiểu.
Phát biểu tại Kỳ họp thứ 5, Quốc hội khóa XV, đại biểu Đinh Thị Ngọc Dung (đoàn Hải Dương) cho biết, ở Chương trình GDPT mới, nội dung giáo dục giới tính được lồng ghép vào môn Tự nhiên - Xã hội từ lớp 1, 2, 3 và môn Khoa học lớp 4, 5. Ở cấp THCS, nội dung này nằm trong chương trình Sinh học lớp 8. Tuy nhiên, nội dung còn mỏng, đa số kiến thức mới dừng lại ở lý thuyết. Giáo viên lúng túng trong triển khai.
Ngoài ra, đưa nội dung giáo dục giới tính lồng ghép vào các môn học khác nhau khiến người học không thể tổng hợp những điều mang tính khái quát vào hành vi cụ thể. Khi Bộ GD&ĐT xây dựng nội dung giáo dục giới tính dù là chính khóa, ngoại khóa hay lồng ghép, điều quan trọng phải đầy đủ. Cùng với giáo trình chuẩn được biên tập trên cơ sở khoa học, giáo viên đứng lớp phải có kinh nghiệm, sẵn sàng tư vấn, giải thích rõ ràng những thắc mắc của học sinh thì giáo dục giới tính mới đạt hiệu quả cao.