Sáng 7/11, Bộ GD&ĐT tổ chức Hội nghị tổng kết công tác tập huấn, bồi dưỡng đội tuyển dự thi Olympic khu vực và quốc tế giai đoạn 2016-2025.

Thứ trưởng Thường trực Phạm Ngọc Thưởng chủ trì hội nghị.
Báo cáo tại hội nghị, ông Huỳnh Văn Chương - Cục trưởng Cục Quản lý chất lượng cho biết: Trong giai đoạn 2016-2025, công tác tổ chức thi chọn học sinh giỏi quốc gia, bồi dưỡng và tập huấn các đội tuyển dự thi Olympic khu vực và quốc tế đã đạt được nhiều kết quả nổi bật, khẳng định nỗ lực của toàn ngành giáo dục trong việc phát hiện, đào tạo và phát huy nhân tài. Bộ GD&ĐT luôn xác định đây là nhiệm vụ trọng tâm, gắn với chiến lược phát triển nguồn nhân lực chất lượng cao phục vụ công cuộc công nghiệp hóa, hiện đại hóa đất nước.
Theo Cục trưởng, trong 10 năm qua, các đội tuyển Việt Nam tham dự Olympic khu vực và quốc tế đã giành tổng cộng 362 Huy chương, trong đó có 112 Huy chương Vàng, 140 Huy chương Bạc, 89 Huy chương Đồng và 21 Bằng khen, tăng 48 huy chương so với giai đoạn 2006-2015. Thành tích của các đội tuyển quốc gia Việt Nam dự thi Olympic quốc tế và khu vực liên tục có những chuyển biến, tiến bộ theo hướng năm sau cao hơn năm trước. Nhiều năm liền, Việt Nam nằm trong top 10 quốc gia có thành tích tốt nhất tại các kỳ thi Olympic Toán học, Vật lí, Hóa học, Sinh học và Tin học.
Đặc biệt, năm 2018, học sinh Nguyễn Phương Thảo đạt điểm cao nhất thế giới tại Olympic Sinh học quốc tế; năm 2020, Ngô Quý Đăng (Toán học) và Võ Hoàng Hải (Vật lí, 2022) đều giành Huy chương Vàng khi mới học lớp 10 - minh chứng cho tiềm năng lớn của học sinh Việt Nam.
Kết quả một số môn đòi hỏi kỹ năng thực hành rất cao như Vật lí, Hóa học, Sinh học tiếp tục có được những thành tích nổi bật và duy trì trong nhiều năm đã là niềm cảm hứng, tạo động lực cho các thế hệ học sinh trong việc theo đuổi niềm đam mê về bộ môn khoa học này; từ đó, giúp cho việc đẩy mạnh giáo dục STEM, AI cho học sinh, sinh viên Việt Nam.

Công tác chỉ đạo, tổ chức thi và tập huấn được thực hiện nghiêm túc, đổi mới toàn diện. Bộ GD&ĐT đã phối hợp với các viện nghiên cứu, đại học, học viện để nâng cao chất lượng đề thi, tiệm cận nội dung và hình thức với Olympic quốc tế. Công tác ra đề, coi thi, chấm thi, bảo mật được đảm bảo chặt chẽ, khách quan, đánh giá đúng năng lực học sinh. Hằng năm, việc tuyển chọn và huấn luyện đội tuyển quốc gia được tiến hành bài bản, công khai, minh bạch, có kiểm tra, đánh giá và cạnh tranh lành mạnh, tạo động lực cho học sinh phấn đấu.
Cùng với đó, chính sách khen thưởng, tuyển thẳng vào đại học và các hình thức động viên từ trung ương đến địa phương đã góp phần khích lệ phong trào học tập, nghiên cứu khoa học trong học sinh. Một số địa phương như Hải Phòng, Bắc Ninh, Quảng Ninh trao thưởng từ 500 đến 700 triệu đồng cho học sinh đoạt Huy chương Vàng quốc tế. Trong giai đoạn 2021-2024, Đảng và Nhà nước đã trao 2 Huân chương Lao động hạng Nhất, 34 hạng Nhì, 36 hạng Ba cùng nhiều Bằng khen của Thủ tướng Chính phủ cho các tập thể, cá nhân có thành tích xuất sắc.
Kết quả tổ chức kỳ thi chọn học sinh giỏi Quốc gia và dự thi Olympic khu vực, quốc tế hằng năm đã tác động mạnh mẽ đến phong trào thi đua dạy tốt học tốt của các nhà trường phổ thông, nhất là các trường THPT chuyên.

Theo ông Huỳnh Văn Chương, thành công này là kết quả của sự lãnh đạo đúng đắn của Đảng và Nhà nước, sự chỉ đạo sâu sát của Bộ GD&ĐT, tâm huyết của các thầy cô, sự cố gắng của học sinh và sự đồng hành của phụ huynh.
Từ thực tiễn giai đoạn 2016-2025, Cục Quản lý chất lượng xác định trong thời gian tới sẽ tiếp tục duy trì, hiện đại hóa công tác bồi dưỡng học sinh giỏi, hội nhập sâu rộng với quốc tế, đồng thời triển khai Đề án chiến lược quốc gia về phát hiện, đào tạo và sử dụng nhân tài trẻ, tạo cơ chế đột phá để giữ chân và phát huy người tài, đóng góp cho sự phát triển bền vững của đất nước trong “kỷ nguyên vươn mình” mới của dân tộc.
Phát biểu tại hội nghị, Thứ trưởng Thường trực Phạm Ngọc Thưởng khẳng định sự quan tâm, chăm lo đặc biệt của Đảng, Nhà nước cho giáo dục - đào tạo, cho thế hệ trẻ. Mới đây, với sự ra đời của Nghị quyết số 71-NQ/TW, giáo dục - đào tạo càng được chăm lo toàn diện hơn, sâu sắc hơn. Kế thừa Nghị quyết số 29-NQ/TW, Nghị quyết số 71-NQ/TW khẳng định “giáo dục và đào tạo là quốc sách hàng đầu, quyết định tương lai dân tộc”, với các nhóm giải pháp lâu dài, đột phá, mang tính hành động cao và quan tâm toàn diện đến các cấp học.
Ngày 15/9/2025, Chính phủ ban hành Chương trình hành động thực hiện Nghị quyết số 71-NQ/TW (Nghị quyết số 281/NQ-CP); trong đó giao Bộ GD&ĐT chủ trì một nhiệm vụ hết sức quan trọng: Xây dựng Đề án phát hiện và bồi dưỡng nhân tài trẻ Việt Nam. Thứ trưởng nhấn mạnh, hội nghị tổng kết hôm nay với việc đánh giá các kết quả đạt được; nội dung còn hạn chế, bất cập và nguyên nhân; bài học kinh nghiệm rút ra trong công tác phát hiện, tập huấn, bồi dưỡng các đội tuyển dự thi Olympic khu vực, quốc tế là một kênh quan trọng để xây dựng Đề án này.
Nhắc lại kết quả đáng tự hào của học sinh Việt Nam trong các kỳ Olympic khu vực, quốc tế, đặc biệt trong giai đoạn 2016-2025, chúc mừng, biểu dương thành tích mà các đội tuyển đạt được, Thứ trưởng cho rằng đây là niềm tự hào rất lớn, không chỉ của các em, mà cả của gia đình, nhà trường, thầy cô, đất nước.

Đạt được kết quả cao như vậy, theo Thứ trưởng, có 8 yếu tố cơ bản. Thứ nhất, chất lượng giáo dục, từ mầm non đến THPT đã có kết quả hết sức nổi bật, nhiều tiến bộ. Thứ hai là tố chất thông minh, sự nỗ lực của các học sinh. Ba là sự quan tâm, đầu tư ngày càng lớn của Đảng, Nhà nước, gia đình, thầy cô… với giáo dục nói chung, giáo dục mũi nhọn nói riêng. Thứ tư, các em được phát hiện sớm, được bồi dưỡng, rèn luyện bài bản, khoa học, kỹ lưỡng.
Năm là công tác tổ chức thi tuyển học sinh giỏi từ cơ sở đến cấp Quốc gia, thi chọn đội tuyển Olympic hết sức công khai, minh bạch, đúng người, đúng đối tượng, đúng năng lực. Thứ sáu, đội ngũ thầy cô giáo, chuyên gia ngày càng có kinh nghiệm trong đào tạo, bồi dưỡng học sinh giỏi với trí tuệ, phương pháp ngang tầm quốc tế, có chuyên gia còn tập huấn cho học sinh quốc tế. Bảy là chế độ chính sách, sự quan tâm của các địa phương với học sinh đoạt giải và thầy cô bồi dưỡng học sinh đoạt giải có nhiều đột phá hơn. Cuối cùng là sự quan tâm tổng thể, đồng bộ của gia đình, nhà trường, xã hội đối với công tác này.
Thứ trưởng đồng thời ghi nhận, biểu dương, tri ân đóng góp của gia đình, nhà trường, đội ngũ các thầy cô giáo, chuyên gia đồng hành cùng học sinh trong đội tuyển. Dẫn câu nói “vinh quang người thầy là hóa thân vào thành công của học trò” để nhấn mạnh đóng góp to lớn nhưng thầm lặng của thầy cô, Thứ trưởng đề nghị có những đánh giá xác đáng về những đóng góp này, đồng thời tiếp tục nghiên cứu chế độ chính sách, không chỉ đãi ngộ mà cả đào tạo, bồi dưỡng, để có được một đội ngũ nhà giáo, chuyên gia chất lượng tốt hơn nữa.
Thời gian tới, với Nghị quyết số 71-NQ/TW, công tác phát hiện, bồi dưỡng, chăm lo đào tạo nhân tài, học sinh năng khiếu càng thuận lợi hơn. Học sinh năng khiếu là những “hạt giống đỏ” cho nguồn nhân lực chất lượng cao, nhân tài của đất nước trong các lĩnh vực khác nhau. Cùng nhiệm vụ quan trọng là nghiên cứu chiến lược phát hiện, bồi dưỡng, sử dụng, đãi ngộ nhân tài trẻ với cơ chế, chính sách đột phá, Thứ trưởng nhấn mạnh việc rút ra bài học kinh nghiệm, cách làm hay để phát huy hơn nữa hiệu quả, kết quả công tác giáo dục mũi nhọn thời gian tới. Đặc biệt là phát hiện sớm; chăm lo, bồi dưỡng; công tác tập huấn; công tác tổ chức thi công khai, minh bạch; cách thi, đề thi cập nhật với quốc tế…
Thứ trưởng đồng thời lưu ý, học sinh năng khiếu phải được giáo dục một cách toàn diện, không phải chỉ giỏi 1 môn, giỏi môn chuyên; đồng thời, có sức khỏe tốt cả về thể chất, tinh thần; nuôi dưỡng lòng biết ơn, lòng yêu nước, ý thức trách nhiệm, để sau này dù đi đâu, làm gì vẫn luôn hướng về Tổ quốc, góp phần xây dựng đất nước hùng cường.