Hàng xóm không ký giáp ranh, có cách nào làm được 'sổ đỏ' không?

Luật sư Nguyễn Ngọc Hùng- Trưởng Văn phòng Luật Kết Nối trả lời:

Trên thực tế nhiều người dân không được cấp hoặc chưa được cấp Giấy chứng nhận dù có đủ điều kiện theo quy định nhưng bị từ chối vì hàng xóm không chịu ký giáp ranh. Hiện tại, quy định về thủ tục đề nghị đăng ký, cấp giấy chứng nhận lần đầu đối với hộ gia đình, cá nhân cũng không đề cập rõ ràng đến việc phải ký hồ sơ giáp ranh thì mới được cấp Giấy chứng nhận như một thủ tục bắt buộc.

Tuy nhiên, nhiều địa phương yêu cầu ký hồ sơ giáp ranh là cách dễ dàng và phổ biến nhất khi làm thủ tục nhằm xác định việc có hay không tranh chấp với người sử dụng đất liền kề.

Theo Khoản 2 Điều 19 Nghị định 101/2024/NĐ-CP quy định, cơ quan tiếp nhận hồ sơ đề nghị cấp Giấy chứng nhận không được từ chối nhận hồ sơ với lý do hàng xóm không chịu ký giáp ranh nếu không có tranh chấp đất đai. Hay nói cách khác, cơ quan tiếp nhận hồ sơ chỉ được từ chối tiếp nhận hồ sơ nếu nhận được văn bản của cơ quan có thẩm quyền giải quyết tranh chấp đất đai về việc đã tiếp nhận đơn đề nghị giải quyết tranh chấp đất đai.

Như vậy, dù hàng xóm có nói sẽ không ký giáp ranh để không được cấp Giấy chứng nhận thì người sử dụng đất vẫn nộp hồ sơ theo quy định.

Căn cứ Điều 11 và khoản 3 Điều 12 Thông tư 25/2014/TT-BTNMT về xác định và đo vẽ ranh giới thửa đất cho thấy các thửa đất đã được địa chính xác định, lập bản mô tả ranh giới, mốc giới và lưu tại hồ sơ địa chính để quản lý ngay cả khi chưa được cấp Giấy chứng nhận.

Bên cạnh đó, khi xác định ranh giới thửa đất để đo vẽ chi tiết đã có mặt của những người sử đất liền kề, trường hợp người sử dụng đất liền kề vắng mặt thì phải niêm yết công khai trong vòng 15 ngày. Như vậy, đều có quy định niêm yết công khai 15 ngày và ranh giới thửa đất trong hồ sơ địa chính được xác định, đo vẽ trước đó theo quy định đã ghi nhận sự đồng ý của người sử dụng đất liền kề về ranh giới thửa đất.

Nếu các bên liên quan, hàng xóm không ký hồ sơ giáp ranh, thì bạn có thể chuyển Bản mô tả ranh giới, mốc giới thửa đất đã lập cho Ủy ban nhân dân xã để xác nhận vắng mặt và trong thời hạn như trên, nếu hộ gia đình, cá nhân xung quanh không có văn bản xác nhận đất đang có tranh chấp gửi cho Ủy ban nhân dân xã thì thửa đất được xác định là không có tranh chấp và có thể cấp Giấy chứng nhận quyền sử dụng đất.

Nếu các bên giáp ranh có ý kiến phản đối thì buộc bạn phải tiến hành thủ tục giải quyết tranh chấp mốc giới. Dựa vào phán quyết của Tòa án sẽ là cơ sở để xác định ranh giới hai bên và bạn có đủ điều kiện cấp sổ đỏ theo bản án.