Gửi bình luận
15 năm nghiên cứu cũng đặt ra những câu hỏi về phương thức bảo tồn và phát huy giá trị di sản trong lòng đô thị hiện đại.
Hôm nay, tại Bảo tàng Lịch sử Quốc gia, Viện Khảo cổ học sẽ tổ chức Hội thảo quốc tế “Khu di tích Hoàng thành Thăng Long - Thành tựu và vấn đề đặt ra sau 15 năm nghiên cứu (2011 - 2025)”.
Theo Ban tổ chức, tròn 15 năm kể từ khi được UNESCO ghi danh là Di sản Văn hóa thế giới, khu di tích Hoàng thành Thăng Long tiếp tục là điểm hội tụ của những phát hiện khảo cổ học quan trọng và những câu hỏi chưa lời giải về diện mạo kinh đô xưa.
Từ năm 2011, dự án “Chỉnh lý, nghiên cứu, đánh giá giá trị và lập hồ sơ khoa học khu di tích Hoàng thành Thăng Long” được triển khai với quy mô lớn. Hàng nghìn hiện vật, dấu tích kiến trúc, tầng văn hóa nối tiếp nhau qua các triều đại Lý - Trần - Lê được phát hiện tại khu vực 18 Hoàng Diệu và xung quanh điện Kính Thiên.
Những phát hiện mới giúp giới khoa học hình dung rõ về cấu trúc không gian và quy mô của Hoàng thành xưa, từ hệ thống tường bao, giếng nước, móng trụ đến nền cung điện. Tuy nhiên, bức tranh toàn cảnh về kiến trúc cung điện thời Lý vẫn còn nhiều khoảng trống.
Các nhà nghiên cứu cho rằng, việc phục dựng điện Kính Thiên đang gặp thách thức lớn do tư liệu gốc khan hiếm, trong khi các mô hình kiến trúc tương đồng ở châu Á không phù hợp để đối chiếu.
15 năm nghiên cứu cũng đặt ra những câu hỏi về phương thức bảo tồn và phát huy giá trị di sản trong lòng đô thị hiện đại. Hoàng thành Thăng Long hiện không chỉ là di tích khảo cổ, mà còn là không gian văn hóa, nơi diễn ra các hoạt động giáo dục, nghệ thuật, và kết nối cộng đồng.
Tuy nhiên, cần có một chiến lược tổng thể, hài hòa giữa bảo tồn nguyên trạng, khai thác du lịch và phát triển đô thị. Việc khai quật liên tục trong khi hạ tầng chưa được hoàn thiện dễ dẫn đến nguy cơ tổn hại lớp di sản nằm sâu trong lòng đất.
Giới nghiên cứu cho rằng, giai đoạn tiếp theo cần chuyển trọng tâm từ “khai quật - nghiên cứu” sang “giải mã - diễn giải”. Nghĩa là, không chỉ tìm kiếm thêm hiện vật, mà phải kể lại được câu chuyện lịch sử - văn hóa của kinh đô Thăng Long bằng các hình thức tiếp cận mới.
Sau 15 năm, những kết quả nghiên cứu đã tạo nền tảng vững chắc cho việc bảo tồn di sản. Nhưng để Hoàng thành Thăng Long thực sự sống trong đời sống đương đại, cần một tầm nhìn dài hạn, giúp di sản tỏa sáng bền vững trong lòng Thủ đô ngàn năm tuổi.
