Giải thưởng “STEM for All” không chỉ là sự công nhận cá nhân, mà còn là minh chứng cho tiềm năng và khát vọng vươn lên của học sinh Việt Nam.
Tại Olympic Vật lí quốc tế lần thứ 55 (IPhO 2025), tổ chức ở Paris, Pháp từ 17/7/2025 đến hết ngày 25/7/2025, em Trần Lê Thiện Nhân, học sinh lớp 12, Trường THPT Chuyên Quốc Học Huế (TP.Huế) đã xuất sắc giành Huy chương Bạc, đồng thời là 1 trong 5 thí sinh toàn cầu được vinh danh với giải thưởng “STEM for All” do Tập đoàn Thales (Pháp) trao tặng.
Giải thưởng “STEM for All” được trao cho những học sinh có đam mê và năng lực nổi bật trong các lĩnh vực khoa học, công nghệ, kỹ thuật và toán học (STEM), nhưng gặp khó khăn về tài chính hoặc hoàn cảnh xã hội.
Mỗi đoàn quốc gia tham dự IPhO chỉ được đề cử một thí sinh duy nhất. Hồ sơ gồm một video tự giới thiệu và thư đề cử từ trưởng đoàn. Hội đồng chuyên môn của IPhO và Thales sẽ chọn tối đa 5 học sinh toàn cầu để trao giải.
Mỗi giải thưởng bao gồm: khoản hỗ trợ trị giá 5.000 euro; một năm cố vấn cá nhân từ các chuyên gia công nghệ của Thales, nhằm định hướng phát triển nghề nghiệp trong lĩnh vực STEM.
Không giống các giải thưởng dựa vào điểm số, “STEM for All” được thiết kế như một chương trình trao cơ hội công bằng cho học sinh thiệt thòi, khuyến khích các em theo đuổi ước mơ khoa học bất chấp hoàn cảnh. Qua đó, Thales và IPhO gửi đi thông điệp rõ ràng: “Giáo dục không chỉ là thành tích, mà còn là niềm tin, cơ hội và sự hỗ trợ đúng lúc”.
Dưới sự chỉ đạo của Cục Quản lý chất lượng, Bộ GD&ĐT, đoàn Việt Nam đã đề cử em Trần Lê Thiện Nhân. Trong video dự thi, Trần Lê Thiện Nhân chia sẻ chân thành về hành trình học tập, đam mê khoa học và khát vọng đóng góp cho một thế giới an toàn hơn, xanh hơn và hòa nhập hơn bằng ứng dụng công nghệ. Hồ sơ của em được đánh giá cao cả về học lực, tư duy khoa học lẫn tinh thần vượt khó.
Nhận thưởng “STEM for All” là bước đệm quan trọng giúp Trần Lê Thiện Nhân có thêm cơ hội tiếp cận môi trường học thuật và công nghệ quốc tế, cũng như theo đuổi con đường phát triển bền vững trong lĩnh vực khoa học - kỹ thuật.
Sự kiện một học sinh Việt Nam được trao giải thưởng danh giá này là thành quả của tầm nhìn giáo dục đổi mới, nhân văn và hội nhập. Đây cũng là lời nhắc nhở mạnh mẽ rằng: để đào tạo thế hệ công dân toàn cầu, bên cạnh chương trình và phương pháp, giáo dục cần trao quyền tiếp cận công bằng, đặc biệt cho những em học sinh có hoàn cảnh khó khăn.
STEM là viết tắt của Science (Khoa học), Technology (Công nghệ), Engineering (Kỹ thuật) và Mathematics (Toán học). Tại Việt Nam, giáo dục STEM đã được tích hợp vào Chương trình giáo dục phổ thông 2018, đặc biệt trong các môn Toán, Khoa học tự nhiên, Tin học và Công nghệ. Hàng loạt hoạt động như Câu lạc bộ STEM, ngày hội STEM, cuộc thi sáng tạo khoa học kỹ thuật cấp trường và quốc gia đã góp phần khơi dậy hứng thú học tập, rèn luyện kỹ năng thực hành và khơi mở đam mê khám phá.
Đặc biệt, ngày 24/5/2025, Phó Thủ tướng Chính phủ Lê Thành Long đã ký ban hành Quyết định số 1002/QĐ-TTg, phê duyệt Đề án đào tạo nguồn nhân lực phục vụ phát triển công nghệ cao giai đoạn 2025 – 2035 và định hướng đến năm 2045.
Đây là định hướng chiến lược nhằm xây dựng lực lượng lao động chất lượng cao, đáp ứng yêu cầu hội nhập và phát triển công nghiệp công nghệ cao của đất nước. Trong đó, giáo dục STEM được xác định là nền tảng quan trọng để Việt Nam từng bước làm chủ các lĩnh vực khoa học – công nghệ mũi nhọn.
Tại Kỳ thi Olympic Vật lí Quốc tế 2025, đội tuyển quốc gia Việt Nam có 5 học sinh dự thi và tất cả học sinh đều đoạt Huy chương với 1 Huy chương Vàng, 4 Huy chương Bạc. Bên cạnh em Trần Lê Thiện Nhân, học sinh đạt Huy chương Bạc và là một trong năm thí sinh toàn cầu được trao Giải thưởng đặc biệt “STEM for All”, em Nguyễn Thế Quân, học sinh lớp 12, Trường THPT Chuyên Phan Bội Châu, tỉnh Nghệ An cũng xuất sắc giành Huy chương Vàng và có điểm thi thực hành cao thứ 2 toàn cuộc thi.