Gửi bình luận
* Đại biểu TẠ VĂN HẠ (phó chủ nhiệm Ủy ban Văn hóa, Giáo dục):
Theo những nghiên cứu, ùn tắc giao thông mỗi năm tại Hà Nội gây ra thiệt hại khoảng 1,2 tỉ USD, còn tại TP.HCM thì có thể lên tới 6 tỉ USD.
Do đó, việc di chuyển sớm được các cơ quan, đơn vị này, nhất là các trường đại học, cao đẳng sẽ giúp giảm bớt sức ép về mật độ, ùn tắc giao thông trong nội đô. Tuy nhiên cho đến nay, việc di dời vẫn rất chậm. Điều đó thể hiện việc thực hiện chưa nghiêm chủ trương của Đảng, Nhà nước.
Chưa kể một số trụ sở các cơ quan, đơn vị đã được xây mới nhưng vẫn giữ lại trụ sở, đất cũ. Điều này gây ra sự lãng phí rất lớn.
Do vậy, trong thời gian tới, sau yêu cầu của Ban Bí thư, cần xác định rõ đâu là nguyên nhân dẫn đến sự chậm trễ này. Đồng thời, làm rõ trách nhiệm của Chính phủ, của người đứng đầu các cơ quan, đơn vị trong việc chậm trễ thực hiện chủ trương và việc không bàn giao lại các cơ sở nhà đất cũ khi đã có trụ sở mới.
Bên cạnh đó, các cơ quan chức năng cần vào cuộc giám sát, nêu rõ hiện tượng, chỉ đích danh. Một vấn đề cũng cần được đặt ra đó là quy hoạch phải đi trước, chuẩn bị các nguồn lực thật tốt để thực hiện việc di dời có hiệu quả.
Theo đề án xây dựng khu Đại học Phố Hiến (tỉnh Hưng Yên) năm 2009 thì sẽ có 10 trường đại học được xây dựng tại đây.
Tuy nhiên, sau 13 năm triển khai, hiện tại chỉ có Trường đại học Thủy lợi và Trường đại học Chu Văn An chuyển về.
Với khu giảng đường hiện đại, ký túc xá khang trang nhưng khi đưa 3.000 sinh viên xuống Phố Hiến học thử 1 kỳ năm học 2016 - 2017 thì ngay lập tức Trường đại học Thủy lợi gặp phản ứng gay gắt.
Nhiều sinh viên lo sợ học tại đây sẽ bị tụt hậu, đã chia sẻ cảm xúc lên mạng xã hội, gây ảnh hưởng nghiêm trọng đến chất lượng tuyển sinh của nhà trường năm sau đó.
Tiến sĩ Nguyễn Lương Bằng, trưởng phòng hành chính - tổng hợp Trường đại học Thủy lợi, cho biết trước những diễn biến tâm lý của sinh viên theo chiều hướng xấu, nhà trường xác định để sinh viên chỉ học văn hóa tại cơ sở mở rộng Phố Hiến sẽ không ổn, phải đan xen giữa học giáo dục quốc phòng và an ninh với học kiến thức cơ bản.
Theo đó, cơ sở mở rộng ở Phố Hiến của Trường đại học Thủy lợi trở thành một trong 36 trung tâm đào tạo an ninh và quốc phòng trên toàn quốc.
Tại cơ sở Phố Hiến, Trường đại học Thủy lợi cũng đã đẩy mạnh nhiệm vụ nghiên cứu khoa học, phục vụ sản xuất. Đây là địa điểm để sinh viên đến thí nghiệm, thực hành và thực tập.
Hiệu trưởng một trường đại học khác ở Hà Nội nằm trong diện di dời về khu đô thị Phố Hiến (Hưng Yên) cũng cho rằng nếu nhà trường buộc phải chuyển về khu Đại học Phố Hiến thì sẽ rất khó khăn trong việc tuyển sinh. Sinh viên chỉ muốn ở thủ đô để vừa học tập, vừa làm thêm kiếm thêm thu nhập.
NGUYÊN BẢO
Khu nhà điều hành Đại học Quốc gia Hà Nội tại Hòa Lạc - Ảnh: ĐHQGHN
Thứ trưởng Bộ Giáo dục và Đào tạo Hoàng Minh Sơn cho biết chủ trương di dời các trường đại học ra khỏi nội đô hoàn toàn đúng. Tuy nhiên, để các trường đại học thực hiện di dời cần phải có nhiều điều kiện.
Thứ nhất, các địa phương xung quanh cũng như TP Hà Nội phải có quỹ đất ở vị trí thuận lợi, đủ, đảm bảo cho các trường đại học di dời.
Thứ hai, các trường đại học phải có nguồn lực, phải có kinh phí ngân sách. "Đây là điều khó khăn nhất. Nếu để các trường tự đi liên hệ tìm đất, tìm địa điểm, tự tìm kiếm nguồn lực thì rất khó", ông Sơn nhấn mạnh.
Ông Sơn cho biết thêm Đại học Quốc gia Hà Nội đã được cấp đất đầy đủ, tuy nhiên quy trình triển khai đã khoảng 20 năm, rất chậm, chưa nói đến các trường đại học chưa có đất, chưa có nguồn lực. Các trường đại học di dời cần có sự hỗ trợ, đầu tư lớn của Nhà nước về quy trình, thủ tục giải phóng mặt bằng, kinh phí thực hiện dự án.
Thông tin từ Đại học Quốc gia Hà Nội, dự án đầu tư xây dựng Đại học Quốc gia Hà Nội tại Hòa Lạc được Chính phủ phê duyệt năm 2003.
Dự án với mục tiêu chính là xây dựng khu đô thị đại học hiện đại, tiên tiến bậc nhất Đông Nam Á gồm 9 đại học thành viên, 8 viện, 13 trung tâm nghiên cứu, 4 trường THPT chuyên với quy mô hơn 41.000 sinh viên học sinh.
Thời gian thực hiện dự án từ 2003 - 2005, mức đầu tư 22.000 tỉ đồng. Tuy nhiên, đến năm 2020, 17 năm sau ngày khởi công, dự án mới được đầu tư gần 2.000 tỉ đồng chủ yếu cho giải phóng mặt bằng và làm đường. Đây được cho là mấu chốt của sự chậm trễ...
Đến ngày 19-5-2022, sau gần 20 năm, Đại học Quốc gia Hà Nội mới chính thức chuyển trụ sở làm việc tới Hòa Lạc. Tới nay đã có 27/37 đơn vị trong Đại học Quốc gia Hà Nội hiện diện tại Hòa Lạc.
Trước đó, năm học 2022 - 2023, Đại học Quốc gia Hà Nội tổ chức lễ khai giảng đầu tiên đón hơn 2.000 sinh viên chính quy của bốn trường thành viên tới học tập. Năm học 2023 - 2024 dự kiến đón 7.000 sinh viên.
Ông Lê Quân, giám đốc Đại học Quốc gia Hà Nội, cho biết đại học này đào tạo khoảng 60.000 sinh viên/năm. Như vậy, cơ sở vật chất hiện tại ở Hòa Lạc mới đáp ứng được 10% nhu cầu.
Tại TP.HCM, tháng 2-2023 UBND TP.HCM đã có văn bản về quy hoạch các trường đại học, cao đẳng, trung học chuyên nghiệp và các bệnh viện trên địa bàn. Theo đó, các trường đại học, cao đẳng, trung cấp được phép cải tạo sửa chữa hoặc xây mới theo quy chuẩn, tiêu chuẩn hiện hành nhưng quy mô phải phù hợp quy hoạch, quy định, quy chế quản lý...
Như vậy sau 15 năm chỉ cho phép sửa chữa, nâng cấp, TP đã cho phép xây mới. Tuy nhiên, thời gian qua một số trường đại học khu vực nội thành đã "sửa chữa" hoành tráng bằng các tòa nhà mới như Trường ĐH Sư phạm TP.HCM, Trường ĐH Sài Gòn, Trường ĐH Kinh tế TP.HCM...
Trong khi đó, không ít tòa nhà văn phòng xây mới mọc lên, sau đó chuyển đổi công năng thành nơi dạy học như tại các trường ĐH Công nghệ TP.HCM, Kinh tế - Tài chính TP.HCM, Hồng Bàng...
Với việc di dời khỏi trung tâm TP, nhiều trường đã chuyển toàn bộ hoặc một phần. Trong đó, các trường thành viên Đại học Quốc gia TP.HCM có cơ sở ở nội thành như Bách khoa, Khoa học tự nhiên, Khoa học xã hội và Nhân văn đã chuyển toàn bộ sinh viên đại học chính quy xuống đào tạo tại cơ sở Thủ Đức. Cơ sở nội thành chỉ đào tạo hệ chất lượng cao, sau đại học.
Trường ĐH Kinh tế TP.HCM, Văn Hiến thì đã đưa vào hoạt động cơ sở Nam Sài Gòn (huyện Bình Chánh). Dự án xây dựng Trường ĐH Y khoa Phạm Ngọc Thạch, Trường ĐH Kinh tế - Tài chính TP.HCM cũng vừa được khởi công tại huyện Bình Chánh...
Trong khi đó, dự án xây dựng Trường ĐH Công nghiệp TP.HCM tại quận 12 ì ạch nhiều năm qua. Dự kiến, dự án có tổng mức đầu tư hơn 3.000 tỉ đồng, với 25,97ha tại quận 12. Do thủ tục kéo dài, giá đền bù giải phóng mặt bằng tăng mạnh, vượt khả năng của trường nên dự án đình trệ nhiều năm qua.
NGUYÊN BẢO - MINH GIẢNG
