Gửi bình luận
Ở Mường Nhà, biết chữ không chỉ để học, mà còn giúp người dân tự tin tiếp cận chính sách, cải thiện sinh kế và nâng cao chất lượng sống.
Từ lớp học đến những đổi thay trong đời sống
Mường Nhà là xã biên giới của tỉnh Điện Biên với địa bàn rộng, dân cư phân tán, đời sống của nhiều hộ dân còn phụ thuộc vào sản xuất nông nghiệp truyền thống. Trong điều kiện đó, việc thiếu kỹ năng đọc – viết từng là rào cản khiến không ít người dân gặp khó khăn khi tiếp cận thông tin, từ hướng dẫn sản xuất, chính sách hỗ trợ đến dịch vụ y tế, an sinh xã hội.
Thực tế cho thấy, khi không đọc được văn bản, không hiểu rõ nội dung các chương trình hỗ trợ, người dân dễ bỏ lỡ cơ hội hoặc phụ thuộc hoàn toàn vào sự trợ giúp của người khác. Chính vì vậy, xóa mù chữ ở Mường Nhà không chỉ dừng ở việc dạy chữ, mà hướng tới mục tiêu lâu dài hơn: giúp người dân chủ động trong đời sống, từng bước thoát khỏi sự lệ thuộc và vươn lên bằng chính năng lực của mình.
Những năm gần đây, cùng với việc duy trì chuẩn xóa mù chữ mức độ 2, địa phương chú trọng gắn công tác nâng cao dân trí với các chương trình phát triển kinh tế – xã hội, giảm nghèo và bảo đảm an sinh.
Cùng với việc giữ vững mạng lưới trường lớp, Mường Nhà triển khai nhiều chương trình hỗ trợ phát triển sinh kế cho người dân. Trong giai đoạn 2021–2025, toàn xã đã đào tạo nghề cho 525 lao động, tạo việc làm và việc làm mới cho 1.662 lao động, tỷ lệ lao động qua đào tạo đạt 57,05%. Những con số này cho thấy nhu cầu tiếp cận tri thức, kỹ năng của người dân ngày càng rõ nét.
Khi biết đọc, biết viết, người dân dễ dàng tiếp cận hơn với các lớp tập huấn kỹ thuật, hướng dẫn sản xuất, cũng như thông tin về thị trường và chính sách hỗ trợ. Việc đọc được tài liệu, hiểu được nội dung tập huấn giúp họ mạnh dạn áp dụng tiến bộ khoa học kỹ thuật vào sản xuất, thay đổi tập quán canh tác kém hiệu quả.
Ông Cà Văn Sơn, một người dân sinh sống lâu năm tại xã, chia sẻ: “Trước đây nhiều giấy tờ, thông báo mình không hiểu nên hay ngại. Giờ biết đọc, biết viết, đi họp bản hay tập huấn cũng tự tin hơn, làm theo hướng dẫn nên sản xuất thuận lợi hơn.”
Chữ viết gắn với an sinh và giảm nghèo bền vững
Không chỉ trong sản xuất, chữ viết còn giúp người dân chủ động hơn trong tiếp cận các chính sách an sinh. Hiện nay, tỷ lệ người dân tham gia bảo hiểm y tế tại Mường Nhà đạt 98,9%, phản ánh sự cải thiện rõ rệt trong nhận thức về chăm sóc sức khỏe. Khi hiểu được quyền lợi và nghĩa vụ của mình, người dân chủ động hơn trong việc phòng bệnh, khám chữa bệnh, giảm nguy cơ tái nghèo do chi phí y tế.
Bà Lò Thị Quỳnh, một người dân trong xã, cho biết: “Biết chữ giúp mình hiểu giấy tờ bảo hiểm, hướng dẫn khám bệnh. Trước kia ốm đau hay ngại đi viện vì không biết làm thủ tục, giờ thì yên tâm hơn.”
Cùng với đó, việc tiếp cận thông tin về các chương trình hỗ trợ giảm nghèo, đào tạo nghề, vay vốn ưu đãi cũng thuận lợi hơn khi người dân có khả năng đọc – hiểu. Đây là yếu tố quan trọng giúp công tác giảm nghèo ở Mường Nhà đạt kết quả rõ nét, với tỷ lệ hộ nghèo đa chiều giảm từ 29,94% năm 2021 xuống còn 14,46% vào cuối năm 2024, bình quân giảm 3,87% mỗi năm.
Con chữ – nền móng cho bước phát triển lâu dài
Một điểm đáng ghi nhận là sự thay đổi trong nhận thức của người dân về vai trò của chữ viết. Không chỉ trẻ em, mà người lớn cũng ngày càng ý thức rõ hơn việc học giúp cải thiện cuộc sống. Nhiều gia đình chủ động cho con em đến trường đầy đủ, đồng thời khuyến khích nhau tham gia các lớp học, lớp tập huấn khi có điều kiện.
Sự thay đổi ấy tạo nên nền tảng xã hội vững chắc để công tác xóa mù chữ không bị gián đoạn. Khi mỗi gia đình đều coi trọng việc học, việc giữ vững chuẩn xóa mù chữ và nâng cao dân trí không còn là nhiệm vụ riêng của ngành giáo dục, mà trở thành trách nhiệm chung của cộng đồng.
Ở Mường Nhà, xóa mù chữ gắn chặt với mục tiêu nâng cao chất lượng sống và giảm nghèo bền vững. Khi người dân biết chữ, họ không chỉ tiếp cận tốt hơn với chính sách, mà còn tự tin hơn trong sản xuất, chăm sóc sức khỏe và tham gia các hoạt động xã hội.
Từ những lớp học ở bản làng đến những đổi thay trong đời sống hằng ngày, con chữ đang âm thầm mở ra cơ hội mới cho người dân Mường Nhà. Đó cũng chính là nền móng quan trọng để địa phương này tiếp tục phát triển ổn định, bền vững trong những năm tới.
