Nhân kỷ niệm 95 năm ngày thành lập Đảng Cộng sản Việt Nam, TS Vũ Ngọc Lương, Trưởng khoa Lịch sử Đảng, Học viện Báo chí và Tuyên truyền chia sẻ về vai trò, sức mạnh của Đảng trong công cuộc đổi mới và phát triển, đưa đất nước bước vào kỷ nguyên mới.
- TS nhìn nhận như thế nào về uy tín và năng lực lãnh đạo, cầm quyền và sức chiến đấu của Đảng Cộng sản Việt Nam?
- Từ khi ra đời (3/2/1930) cho đến nay, Đảng Cộng sản Việt Nam đã không ngừng nghiên cứu, tổng kết đổi mới, đúc rút kinh nghiệm để ngày càng hoàn thiện hơn về vai trò lãnh đạo, cầm quyền trong quá trình đấu tranh giành độc lập dân tộc, cũng như công cuộc đổi mới đất nước. Từ đó, hoàn thiện Nhà nước pháp quyền xã hội chủ nghĩa của nhân dân, do nhân dân và vì nhân dân. Đồng thời, thể hiện quan điểm lập trường, tư tưởng nhất quán trong vận dụng những thành tựu to lớn mà Đảng đã giành được suốt quá trình lãnh đạo đất nước, đi từ thắng lợi này đến thắng lợi khác.
Đó là minh chứng cho năng lực lãnh đạo, cầm quyền và uy tín của Đảng ta; thể hiện quan điểm, lập trường, tư tưởng nhất quán, kiên định của Đảng trong việc vận dụng, phát triển sáng tạo Chủ nghĩa Mác - Lênin, tư tưởng Hồ Chí Minh, làm kim chỉ nam cho hành động.
Trên cơ sở đó, Đảng đã quy tụ được sức mạnh, tiềm năng, khát vọng, ý chí của Nhân dân và chuyển hóa thành sức mạnh quần chúng - sức mạnh tổng hợp để xây dựng xã hội và cuộc sống của người dân ngày một thịnh vượng… Đó là “uy tín” của Đảng ta mà “niềm tin” của Nhân dân dành trọn và gửi gắm. Điều đó được thể hiện qua những thắng lợi vĩ đại của cách mạng của Việt Nam dưới dự lãnh đạo của Đảng như: Thắng lợi của Cách mạng tháng Tám năm 1945, chiến thắng trong cuộc kháng chiến chống Pháp, Mỹ và thắng lợi của công cuộc đổi mới toàn diện trên các lĩnh vực kinh tế, chính trị, văn hóa, xã hội, quốc phòng, ngoại giao…
Văn kiện Đại hội XIII của Đảng khẳng định: “Đất nước ta chưa bao giờ có được cơ đồ, tiềm lực, vị thế và uy tín quốc tế như ngày nay. Những thành tựu đó là sản phẩm kết tinh sức sáng tạo, kết quả của quá trình nỗ lực phấn đấu bền bỉ, liên tục qua nhiều nhiệm kỳ của toàn Đảng, toàn dân, toàn quân ta. Qua đó, tiếp tục khẳng định con đường đi lên chủ nghĩa xã hội là đúng đắn, phù hợp với quy luật khách quan và xu thế phát triển của thời đại”. Trên cơ sở đó, góp phần củng cố niềm tin của nhân dân vào sự lãnh đạo của Đảng.
Mục tiêu đến năm 2030, khi đó chúng ta kỷ niệm 100 năm thành lập Đảng, nước ta là nước đang phát triển, có công nghiệp hiện đại và thu nhập trung bình cao. Đến 2045 kỷ niệm 100 năm thành lập nước, Việt Nam sẽ trở thành nước phát triển, có thu nhập cao.
- TS đánh giá thế nào về thời cơ, thách thức cũng như trách nhiệm lịch sử của Đảng để đưa đất nước vươn mình trong kỷ nguyên mới?
- Trong các bài nói, phát biểu của Tổng Bí thư Tô Lâm đã đề cập đến kỷ nguyên vươn mình của dân tộc. Kỷ nguyên này được Đảng ta xác định tại Hội nghị Trung ương X vừa qua và sẽ đề cập trong Đại hội Đảng lần thứ XIV tới đây. Với kỷ nguyên này, dưới sự lãnh đạo sáng suốt, tài tình, trực tiếp và toàn diện của Đảng, đất nước, dân tộc ta đã chuẩn bị kỹ lưỡng, tích lũy đủ thế và lực cho sự phát triển bứt phá, sẵn sàng tâm thế bước vào kỷ nguyên mới - kỷ nguyên vươn mình của dân tộc. Có thể khẳng định, tiến vào kỷ nguyên mới là bước phát triển tất yếu, hợp quy luật vận động của cách mạng Việt Nam và xu thế phát triển của thời đại.
Kỷ nguyên vươn mình của dân tộc là kỷ nguyên phát triển, giàu mạnh, thịnh vượng dưới sự lãnh đạo của Đảng Cộng sản Việt Nam để xây dựng thành công nước Việt Nam xã hội chủ nghĩa, dân giàu, nước mạnh, dân chủ, công bằng, văn minh. Những phân tích về cơ sở lý luận và thực tiễn về kỷ nguyên mới được Tổng Bí thư Tô Lâm chỉ ra là những định hướng chiến lược, hình thành trên cơ sở khoa học vững chắc, có sức thuyết phục, dẫn dắt cao.
Trong thông điệp, tư tưởng lớn của Tổng Bí thư Tô Lâm được Hội nghị lần thứ X Ban Chấp hành Trung ương Đảng hoàn toàn, nhất trí và quyết định đưa vào văn kiện của Đại hội tới đây. Qua đó, để lãnh đạo toàn quân, toàn dân ta thực sự bước vào kỷ nguyên mới, với khí thế tăng tốc, bứt phá, đổi mới quyết liệt như các cuộc cách mạng; từ đó tạo ra bước phát triển bứt phá và nhảy vọt.
Tôi cũng muốn nhấn mạnh rằng, kỷ nguyên mới được đánh dấu bằng sự phát triển về chất. Tức là, bằng những thành tựu trên các lĩnh vực: Chính trị, kinh tế, xã hội, giáo dục… để tạo ra chất mới là đạt được mục tiêu và chuyển sang kỷ nguyên mới.
- Để bước vào kỷ nguyên mới, vấn đề đặt ra là cần đổi mới mạnh mẽ phương thức, nâng cao năng lực lãnh đạo, cầm quyền của Đảng?
- Đúng vậy! Chúng ta cần đổi mới phương thức lãnh đạo, nâng cao năng lực lãnh đạo, cầm quyền, sức chiến đấu, bảo đảm Đảng là người cầm lái vĩ đại, thực sự là hạt nhân trí tuệ trong bộ máy lãnh đạo, cầm quyền. Điều này đặt ra, Đảng phải tự đổi mới và chỉnh đốn; tự vươn mình lãnh đạo để thực hiện được khát vọng của dân tộc.
Muốn vậy, Đảng phải tự đổi mới và chỉnh đốn về chính trị, tư tưởng, đạo đức, tổ chức và cán bộ. Trên hết phải đổi mới phương thức lãnh đạo, ra nghị quyết cho trúng, đúng và dễ hiểu. Khi truyền đạt, quán triệt phải đi vào lòng người. Phải để bộ máy tinh gọn nhưng vận hành trơn tru, hiệu lực, hiệu quả. Việc lựa chọn con người, phải lấy các nhiệm vụ, công việc từng vị trí để chọn người có đức, có tài đáp ứng nhiệm vụ, thậm chí không nhất thiết phải là Đảng viên.
Đổi mới phương thức lãnh đạo của Đảng trong tình hình mới với yêu cầu đặt ra là: Đảng phải luôn nắm bắt được xu thế của thời đại, thể hiện qua sự tiến bộ về nhận thức, chủ trương đường lối lãnh đạo truyền cảm hứng cho các lực lượng trong xã hội và phải chuyển hóa thành hành động quyết liệt từ lãnh đạo cấp cao nhất tới cấp cơ sở.
Một sự kiện đang diễn ra quyết liệt trên phạm vi cả nước là “cuộc cách mạng” tinh gọn bộ máy. Nhiều ý kiến nhận định, yếu tố quyết định thành công không chỉ là vấn đề tinh gọn, bởi đó chỉ là điều kiện cần. Điều kiện đủ là phải tuyển chọn và bố trí lại cán bộ đúng người, đúng việc, đúng khả năng. Đồng thời, cần chú trọng thu hút tài năng trong hệ thống cơ quan công quyền, từ các tài năng lãnh đạo đến hành chính chuyên môn.
- Theo TS, thời gian tới, để tiếp tục củng cố niềm tin của Nhân dân với Đảng, chúng ta cần quan tâm đến những vấn đề gì?
- Củng cố niềm tin của Nhân dân với Đảng là việc quan trọng. Vì thế, trong thời gian tới cần thực hiện tốt một số nội dung sau: Một là, giữ vững vai trò lãnh đạo, cầm quyền của Đảng Cộng sản Việt Nam. Hai là, tiếp tục đổi mới nội dung, phong cách, phương thức lãnh đạo, cầm quyền của Đảng phù hợp với xu thế thời đại và thực tiễn đất nước. Ba là, quyết liệt, mạnh mẽ trong công tác phòng, chống tham nhũng, tiêu cực. Bốn là, chú trọng đào tạo, bồi dưỡng và lựa chọn đội ngũ cán bộ lãnh đạo, quản lý “có tâm”, “có tầm”. Năm là, tiếp tục thực hiện nghiêm, hiệu quả các chỉ thị, nghị quyết, kết luận của Trung ương về xây dựng Đảng và hệ thống chính trị.
- Xây dựng các chi, đảng bộ trong sạch vững mạnh vừa là mục tiêu, vừa là nhiệm vụ. Vậy, theo TS, đâu là bài học kinh nghiệm trong vấn đề này?
- Xây dựng chi bộ trong sạch, vững mạnh trong giai đoạn hiện nay cần thiết và phải được quan tâm đúng mức. Để đạt được mục tiêu này, tôi cho rằng, cần phát huy một số giải pháp và kinh nghiệm.
Thứ nhất, đẩy mạnh công tác giáo dục chính trị tư tưởng, coi trọng công tác rèn luyện đạo đức cách mạng, bồi dưỡng tình yêu thương đồng chí, tôn trọng lẫn nhau cho cán bộ, Đảng viên. Sự đoàn kết thống nhất trong Đảng trước hết bắt nguồn từ hiểu biết và giác ngộ chính trị của mỗi Đảng viên. Vì vậy, công tác tuyên truyền trong Đảng có ý nghĩa đặc biệt quan trọng để nâng cao trình độ nhận thức cho mỗi Đảng viên, như vậy mới tạo được sự đoàn kết, thống nhất cao các tổ chức cơ sở đảng. Mỗi cán bộ, Đảng viên sẽ trở thành tấm gương sáng về phẩm chất, đạo đức, lối sống, hết lòng vì dân, vì sự nghiệp cách mạng.
Thứ hai, thực hiện nghiêm túc các nguyên tắc trong công tác xây dựng Đảng. Thực hiện tốt Chỉ thị của Ban Bí thư về đổi mới nội dung, hình thức và nâng cao chất lượng sinh hoạt chi bộ. Chi ủy phải là người nắm chắc tình hình tư tưởng và kết quả thực hiện nhiệm vụ từng đảng viên được chi bộ phân công. Kịp thời biểu dương những đảng viên gương mẫu và giúp đỡ giáo dục, xử lý nghiêm Đảng viên có thiếu sót, khuyết điểm, vi phạm để chi bộ thực sự là nơi quản lý, giáo dục, đào tạo, rèn luyện và sàng lọc đội ngũ đảng viên.
Thứ ba, chi bộ, đảng bộ phải tuyệt đối tôn trọng quyền của Đảng viên, nhất là quyền được thảo luận thẳng thắn các vấn đề về đường lối, chính sách của Đảng; quyền được phê bình, chất vấn trong phạm vi tổ chức của đảng viên ở mọi cấp; quyền được thông tin, bảo lưu ý kiến của mình theo Điều lệ Đảng đã quy định. Phải kiên quyết chống mọi biểu hiện độc đoán, gia trưởng, quy chụp, áp đặt ý kiến cá nhân, thành kiến, trù dập, kiêu căng, thiếu khiêm tốn hoặc sự e dè, thiếu trung thực, không dám đấu tranh với những việc làm, quan điểm sai trái.
Thứ tư, muốn nâng cao chất lượng sinh hoạt chi bộ, cần thường xuyên cải tiến và đổi mới nội dung sinh hoạt. Đảng ta thống nhất quan điểm là: Lấy nhiệm vụ xây dựng Đảng làm then chốt. Vì vậy, mỗi chi, đảng bộ cơ sở cần ra sức tìm tòi, đổi mới các nội dung trong sinh hoạt đảng cho phù hợp với thực tiễn, nhằm thực hiện thắng lợi nhiệm vụ chính trị mà Đảng, Nhà nước và nhân dân giao cho.
Thứ năm, cần làm tốt công tác kiểm tra, giám sát trong xây dựng chi bộ, kịp thời ngăn chặn, đẩy lùi các biểu hiện tham nhũng, tiêu cực. Mọi Đảng viên phải được đặt trong phạm vi kiểm tra, giám sát của chi bộ. Kiểm tra phải có hệ thống, kịp thời, khách quan, công minh, chính xác, sâu sát. Chỉ như vậy, công tác xây dựng chi bộ mới có hiệu quả. Các cấp ủy, chi bộ phải bảo đảm được vai trò lãnh đạo của mình, hoàn thành sứ mệnh và trọng trách mà nhân dân giao phó. Đẩy mạnh công tác kiểm tra, giám sát, tăng cường kỷ luật, kỷ cương trong Đảng, thực hiện nghiêm pháp luật Nhà nước là giải pháp quan trọng xây dựng Đảng trong sạch, vững mạnh.
Thứ sáu, với cá nhân Đảng viên phải luôn đoàn kết, thống nhất, gương mẫu, nói đi đôi với làm. Đoàn kết không phải ngoài miệng mà phải đoàn kết trong công tác, tự phê bình và phê bình để giúp nhau tiến bộ. Chi ủy giữ vai trò quy tụ trong đoàn kết chi bộ. Cần quan tâm xây dựng, củng cố chi ủy gắn với việc lựa chọn, xây dựng đội ngũ cán bộ có đủ phẩm chất, năng lực. Các cán bộ chủ chốt của chi bộ phải là những người mẫu mực về đoàn kết. Phải biết kết hợp và xử lý hài hòa giữa các lợi ích, đặt lợi ích tập thể, chi bộ lên trên hết, có khả năng quy tụ tinh thần đoàn kết trong toàn chi bộ.
- Xin cảm ơn TS!
“Để là đảng cầm quyền duy nhất, lãnh đạo toàn diện đất nước trong mọi hoàn cảnh, đòi hỏi Đảng phải thật sự “trí tuệ”, luôn đổi mới, sáng tạo phương thức cầm quyền và “tỉnh táo” trước mọi âm mưu, thủ đoạn chống phá của các thế lực thù địch. Thực tế, từ ngày thành lập đến nay, Đảng ta đã hoàn thành tốt sứ mệnh mà nhân dân giao phó, ngày càng đem lại niềm tin vững chắc đối với Nhân dân”, TS Vũ Ngọc Lương