Xét nghiệm COVID-19 trên diện rộng tại Hà Nội thời điểm dịch bùng phát. Ảnh: NLĐO
Cùng với đó là các sai phạm nghiêm trọng trong việc tổ chức các chuyến bay đưa công dân Việt Nam từ nước ngoài về nước cách ly tại cơ sở dân sự, tự nguyện trả phí trong thời gian dịch COVID-19. Do các sai phạm, nhiều cán bộ ở trung ương và địa phương bị xử lý hình sự.
Đánh giá về nguyên nhân của các tồn tại, hạn chế, Đoàn giám sát cho rằng có nhiều nguyên nhân nhưng chủ yếu do dịch COVID-19 diễn biến quá nhanh và phức tạp, chưa có tiền lệ, chưa dự báo được các tình huống phát sinh nên công tác chuẩn bị và thực hiện các giải pháp ứng phó rất khó khăn.
Hệ thống pháp luật hiện hành chưa dự báo hết được các tình huống cấp bách phát sinh trong công tác phòng, chống dịch COVID-19, chậm được sửa đổi, bổ sung. Một số chính sách ban hành trong bối cảnh cấp bách của dịch bệnh nên chưa đánh giá kỹ tác động, chưa bao quát, chậm cụ thể hóa. Có tình trạng lợi dụng dịch bệnh để trục lợi.
Trách nhiệm chính của những tồn tại, hạn chế nêu trên, theo Đoàn giám sát là thuộc về các tổ chức, cá nhân và người đứng đầu các cơ quan, đơn vị chủ trì tham mưu, xây dựng, ban hành văn bản quy phạm pháp luật và tổ chức thực hiện việc huy động, phân bổ, quản lý, sử dụng nguồn lực phòng, chống dịch.
Các bộ, cơ quan quản lý nhà nước chuyên ngành chịu trách nhiệm chính trong việc chưa kịp thời hướng dẫn hoặc đề xuất cấp có thẩm quyền xử lý các vướng mắc, khó khăn trong thực hiện chính sách hỗ trợ người dân, doanh nghiệp; thanh toán, quyết toán, bàn giao tài sản, xác lập sở hữu toàn dân đối với các tài sản từ nguồn viện trợ, tài trợ.
Đoàn giám sát cũng nêu rõ, Chính phủ, Thủ tướng Chính phủ và các cấp chính quyền địa phương trong một số trường hợp ban hành văn bản còn chậm, chưa kịp thời xử lý, giải quyết các vướng mắc phát sinh, tháo gỡ khó khăn trong chỉ đạo tổ chức thực hiện.
Tổng số tiền đã được huy động để trực tiếp phục vụ công tác phòng, chống dịch và thực hiện các chính sách an sinh xã hội là khoảng 230 ngàn tỉ đồng, trong đó ngân sách nhà nước là trên 186,4 ngàn tỉ đồng và tài trợ, viện trợ khoảng 43,6 ngàn tỉ đồng. Trên 11,6 ngàn tỉ đồng đã được huy động vào Quỹ vắc-xin phòng COVID-19, tiếp nhận khoảng 259,3 triệu liều vắc-xin.