Quỹ lớp, quỹ trường để chi liên hoan, văn nghệ, tặng quà thầy cô, mua điều hòa… bị cấm ở nhiều trường học.
Trong cuộc họp phụ huynh đầu năm học, các trường THCS Nguyễn Du, Tô Ký, Nguyễn Hiền, THPT Nguyễn Hữu Thọ, Võ Thị Sáu... đề nghị không thu các loại quỹ do phụ huynh quản lý. Riêng THCS Nguyễn Văn Luông, đây là năm học thứ 8 liên tiếp trường cấm thu quỹ lớp.
Hiệu trưởng các trường cho biết vẫn tiếp nhận tài trợ, đóng góp của cá nhân hoặc tổ chức, ưu tiên các sản phẩm thiết thực hoặc học bổng cho trò khó khăn. Nhưng phụ huynh không được thu các loại quỹ theo kiểu cào bằng nhằm mua sắm vật dụng, chi trả các hoạt động của lớp hay chăm lo riêng thầy cô.
Thầy Cao Đức Khoa, Hiệu trưởng trường THCS Nguyễn Du, phường Bến Thành, cho biết đã họp riêng các giáo viên chủ nhiệm và ban đại diện cha mẹ học sinh để ký cam kết không phát sinh các khoản thu ngoài quy định. Giáo viên chủ nhiệm phải chịu trách nhiệm trước nhà trường nếu lớp xảy ra tình trạng này.
"Tất cả hoạt động thu chi trong nhà trường sẽ do hiệu trưởng phê duyệt nếu có và triển khai đến phụ huynh thông qua giáo viên chủ nhiệm. Các lớp tuyệt đối không được phát sinh quỹ, trừ trường hợp in ấn tài liệu hoặc mua vật dụng cho lớp như khăn bàn, chổi,...", thầy Khoa nói
Lý giải, các hiệu trưởng cho biết điều kiện cơ sở vật chất của trường đã đáp ứng yêu cầu dạy học. Nhiều lớp học có đầy đủ tivi, máy chiếu, điều hòa nên phụ huynh không cần đóng góp hay mua sắm thêm. Mặt khác, các hoạt động ngoại khóa, sân chơi theo chủ đề cho học sinh sẽ được tổ chức bằng ngân sách của trường.
"Không có tài trợ thì hoạt động, sân chơi cho học sinh có thể không được hoành tráng, màu sắc nhưng vẫn đáp ứng yêu cầu cơ bản. Còn việc dùng tiền phụ huynh để chăm lo cho thầy cô càng là điều cấm kỵ. Như vậy không có lý do gì để tạo quỹ lớp, quỹ trường", thầy Đỗ Đình Đảo, Hiệu trưởng trường THPT Nguyễn Hữu Thọ, phường Xóm Chiếu, nói.
Theo thầy Nguyễn Văn Cường, Hiệu trưởng trường THCS Nguyễn Văn Luông, lâu nay các trường căn cứ vào thông tư 55 và 16 của Bộ Giáo dục và Đào tạo để tổ chức vận động tài trợ cho nhà trường và thu quỹ cho các hoạt động phục vụ học sinh. Điều kiện tiên quyết là trên tinh thần tự nguyện, không cào bằng. Nhưng ở một số nơi, việc này biến tướng theo hướng bắt buộc, chia đều theo đầu người với những khoản không phục vụ cho hoạt động của học sinh. Đây là gánh nặng và dần trở thành nỗi bức xúc cho phụ huynh mỗi đầu năm học.
Chung quan điểm, thầy Đỗ Đình Đảo nói không bài xích việc phụ huynh đóng góp, tài trợ cho các hoạt động của trường, miễn vì học sinh và vận động đúng cách. Nhưng hơn 10 năm làm hiệu trưởng, ông thấy phiền lòng khi xã hội, phụ huynh nhìn thầy cô, nhà trường gắn với đồng tiền.
"Chúng tôi chạnh lòng khi nghe nhiều người nói rằng trường không có tiền phải xin phụ huynh hay đi họp phụ huynh chỉ toàn nghe tiền với khoản thu. Nên năm nay tôi nói thầy cô có bao nhiêu làm bấy nhiêu", thầy kể.
Thầy Cường cho biết 8 năm không thu các loại quỹ, trường THCS Nguyễn Văn Luông vẫn vận hành tốt, học sinh được đáp ứng các yêu cầu giáo dục. Việc duy tu, bảo trì cơ sở vật chất đã có ngân sách nhà nước lo. Trường hợp hư hỏng, cần bổ sung, nhà trường làm đơn kiến nghị để phường, Sở giải quyết.
Ngoài ngân sách cơ bản, trường có những khoản thu được Nhà nước cho phép như học phí buổi 2, bán trú,... Sau khi chi trả lương giáo viên, đối tác, phần còn lại được chi tiêu theo quy chế nội bộ của trường. Khoản dôi ra có thể tái đầu tư cho cơ sở vật chất hoặc tiết kiệm để cuối năm thầy cô có phần quà.
Thầy kể từng có phụ huynh phàn nàn do không có quỹ lớp, quỹ trường nên các hoạt động của trường "tẻ nhạt", liên hoan trung thu, cuối năm "nghèo nàn".
"Tôi nói thẳng đó là các hoạt động không cần thiết. Phụ huynh nào có lòng thì lo cho các con hoặc khỏi tổ chức. Văn nghệ thì học sinh mặc đồng phục hát múa cũng chẳng sao. Trường công cung cấp một môi trường giáo dục cơ bản, không thể đòi hỏi màu sắc như các đơn vị tư thục", thầy Cường nói.
Thực tế, nhiều hoạt động ngoại khóa, giáo dục của trường được tổ chức nhờ nguồn lực của phụ huynh. Nhiều người là bác sĩ, luật sư, bầu show ca nhạc, nghệ nhân,... sẵn sàng hỗ trợ trường miễn phí khi có hoạt động phù hợp với chuyên môn.
Tuần trước, học sinh trường THCS Nguyễn Du cũng được trải nghiệm làm bánh trung thu do chính phụ huynh trong trường chuẩn bị và hướng dẫn. Nhờ mối quan hệ của phụ huynh, sắp tới, phòng tư vấn tâm lý học đường của trường có thêm chuyên gia tâm lý hỗ trợ mà không tốn thêm chi phí.
Có hai con học ở trường THCS Tô Ký, phường Tân Xuân, chị Yến Tâm cho hay ngoài các khoản học phí và dịch vụ theo quy định, mỗi năm chị chi thêm 200.000-300.000 đồng cho mỗi bé để photo đề cương và khen thưởng thêm cho học sinh vào dịp cuối năm, tuyệt nhiên không có khoản quà tặng thầy cô hay mua sắm vật dụng lớn.
"Trong thời buổi kinh tế khó khăn, được như vậy phụ huynh nhẹ nhõm, không phải so đo trường này thu nhiều trường kia thu ít", chị Tâm chia sẻ.
Là phụ huynh trường THCS Nguyễn Văn Luông từ năm 2018 đến nay, anh Quốc Trí, Trưởng ban đại diện cha mẹ học sinh, cho biết nhờ việc trường, lớp không kêu gọi đóng quỹ nên phụ huynh có tâm lý thoải mái. Từ đó, nhiều người xung phong ủng hộ theo kiểu "nhà có gì góp đó".
"Có người bán rèm cửa nên tặng lớp hai bộ rèm khi thấy rèm cũ, rách. Đầu năm nay cũng có phụ huynh tặng trường 2 tủ đựng dép hoặc đồ dùng bán trú. Hoạt động liên hoan hay tặng quà động viên học trò ở lớp thì phụ huynh luân phiên nhau chăm lo", anh Trí nói.