.png "Quân đội, công an diễu binh, diễu hành giữa biển người")
Gửi bình luận
Một trong những điểm tham quan thu hút du khách tại Bảo tàng Côn Đảo (Bà Rịa - Vũng Tàu) là góc trưng bày các ấn phẩm báo chí.
Những tờ báo đặc biệt được viết bằng tay mà tác giả là những tù nhân “chân cùm, tay gông”. Chính tại nhà tù Côn Đảo - nơi tiêu diệt ý chí sống, những người tù cộng sản đã tạo ra công cụ tuyên truyền, cổ vũ, rèn luyện ý chí cách mạng cho “những người cùng khổ”.
Theo thống kê của Bảo tàng Côn Đảo, hoạt động làm báo của người tù cộng sản ở nhà tù Côn Đảo được chia làm 3 giai đoạn: 1930 - 1945, 1948 - 1950 và 1955 - 1975.
Thời kỳ 1930 - 1945, tờ xuất hiện sớm nhất (năm 1931) là “Hòn Cau tuần báo” và “Tiếng sóng bể” do Trần Huy Liệu làm chủ bút. Tờ “Người tù đỏ”, tiếng nói của Hội tù nhân, do Nguyễn Văn Cừ và Hà Huy Giáp phụ trách, xuất bản hàng tuần; tờ “Ý kiến chung” do Phạm Văn Đồng và Bùi Công Trùng chủ biên.
Đến năm 1935, tờ “Ý kiến chung” do Tôn Đức Thắng trực tiếp chỉ đạo. Ngoài ra, tờ “Người tù đỏ” cũng đổi tên là “Tiến lên” do đồng chí Nguyễn Duy Trinh phụ trách. Tờ báo phổ cập, đoàn kết các lực lượng tù nhân trong cuộc đấu tranh chung.
Đến giai đoạn 1948 - 1950, đời sống báo chí trong tù Côn Đảo tiếp tục sôi động với các tờ “Côn Đảo mới” (tiếng nói của Liên đoàn tù nhân Côn Đảo), các tờ báo của tù nhân ở các khám như “Bạn tù” (khám tử hình), “Đoàn kết” (Sở Rẫy An Hải), “Tiến Lên” (kíp Lò vôi), “Thắng Lợi” (Sở củi)…
Đặc biệt “cao trào” làm báo tại nhà tù Côn Đảo sôi nổi nhất là thời kỳ kháng chiến chống Mỹ. Cũng theo tài liệu từ Bảo tàng Côn Đảo, tờ báo đầu tiên thời Mỹ ngụy là tờ “Sinh hoạt”, ra đời tại Trại 6B (Trại Phú An) vào ngày 20/11/1972.
Khu B, Trại 6 là nơi giam giữ lực lượng tù câu lưu (bị bắt giữ để chờ điều tra, xét xử), là trọng điểm đàn áp, khủng bố quyết liệt của kẻ địch từ sau ngày đảo chính Ngô Đình Diệm năm 1963. Đây cũng là nơi đi đầu trong cuộc đấu tranh bảo vệ khí tiết cách mạng ở nhà tù Côn Đảo.
Cũng tại Trại 6B là nơi ra đời tập san “Xây dựng”, số 1 ra mắt vào tháng 3/1973. Đây cũng là khu trại tù nhiều tù chính trị có trình độ học vấn khá trong đó có cả giới sinh viên, trí thức giỏi cùng tham gia.
Cũng chính vì vậy nội dung của tờ nội san “Xây dựng” rất phong phú ngoài chính trị còn có văn hóa, văn nghệ, kiến thức khoa học lịch sử. Tập san ra được 10 số thường kỳ và 2 số đặc biệt. 12 số báo “Xây dựng”, cùng những tờ báo ở từng phòng đã góp phần biến nhà tù đế quốc thành trường học cách mạng cho những người tù chính trị ở đây.
