Thầy Đào Chí Mạnh trao đổi: Cơ sở vật chất, trang thiết bị dạy học nhà trường được trang cấp nhưng vẫn chậm hơn so với chương trình. “Triển khai Chương trình, sách giáo khoa mới liên quan, tác động trực tiếp tới con người trong tương lai. Do đó các địa phương cần có bước đi, sự chuẩn bị sẵn sàng về nhân lực, vật lực. Điều đó mới tạo tâm thế tốt, việc triển khai mới đạt hiệu quả, chất lượng theo mục tiêu đề ra…”, thầy Mạnh khẳng định.
Dưới góc độ quản lý chuyên môn, bà Nguyễn Thị Thúy Hằng cũng khẳng định, để triển khai hiệu quả chương trình mới, linh hoạt trong tổ chức dạy học thì phòng lớp học cần có diện tích đủ rộng, sĩ số học sinh đúng quy định. Tuy nhiên, phòng học tại tỉnh Yên Bái hiện nay phần lớn chật hẹp, gây khó khăn khi tổ chức dạy học… Mong muốn của các nhà trường, giáo viên là chuẩn hóa phòng lớp học.
Mặt khác, theo bà Hằng để đáp ứng chương trình mới, cần có thiết bị dạy học điện tử đi kèm nhằm khai thác học liệu điện tử và ứng dụng vào dạy học. Tuy nhiên, cung ứng thiết bị dạy học không chỉ ở Yên Bái mà nhiều địa phương khác vẫn chậm. Vì vậy, mong muốn “cháy bỏng” vẫn là các điều kiện vật chất, thiết bị dạy học được mua sắm, bổ sung phù hợp tiến độ, thời gian triển khai Chương trình, sách giáo khoa mới.
Đánh giá cao ưu điểm của Chương trình, sách giáo khoa mới, song thầy Phùng Thế Tùng, Hiệu trưởng Trường PTDTBT Tiểu học Nậm Chảy (Mường Khương, Lào Cai) cũng còn những băn khoăn. Bởi các trường vùng khó, cơ sở vật chất, trang thiết bị dạy học đã khó nay càng thêm khó dẫn tới chất lượng giáo dục chưa đạt mục tiêu, mong muốn.
Để triển khai Chương trình, sách giáo khoa mới đúng lộ trình, hiệu quả, thầy Tùng mong muốn việc cung ứng đồ dùng, thiết bị dạy học đến các trường cần đầy đủ và kịp thời. Càng hạn chế được “dạy chay, học chay” chất lượng, hiệu quả dạy học mới tăng lên và đảm bảo yêu cầu.
Học sinh Trường Tiểu học Hội Hợp B (Vĩnh Phúc). Ảnh: NTCC |
Giáo dục tiểu học trải qua hơn nửa chặng đường triển khai Chương trình, sách giáo khoa mới. Việc đúc rút kinh nghiệm là vô cùng quan trọng để triển khai hiệu quả, chất lượng trong năm tiếp theo.
Thầy Đào Chí Mạnh, Hiệu trưởng Trường Tiểu học Hội Hợp B (Vĩnh Phúc) cho hay, bản thân luôn trăn trở làm sao để giúp mỗi thầy cô thích nghi với chương trình mới khi khâu bồi dưỡng, tập huấn hiện nay vẫn còn những hạn chế.
“Nếu giáo viên chưa thấm, hiểu sâu Chương trình, sách giáo khoa mới thì khó có thể truyền tải đến học trò kiến thức tốt nhất. Điều đó cũng ảnh hưởng trực tiếp đến hoạt động hàng ngày của giáo viên và nhà trường trong việc đổi mới giáo dục. Chương trình dù được thiết kế hay đến mấy nhưng nếu người thực hiện (giáo viên) chưa hiểu chắc nắm sâu thì khó để triển khai thành công…”, thầy Mạnh khẳng định.
Từ thực tế trên, thầy Mạnh đề xuất các địa phương, nhà trường cần quan tâm tới hiệu quả trong tập huấn bồi dưỡng giáo viên. “Khâu này đang đi hơi nhanh, đặc biệt trong thời điểm Covid-19. Để giáo viên ngấm chương trình, nhất thiết phải chú ý tới thời gian, tiến độ để nhận thức đủ, hành động thay đổi…”, thầy Mạnh nói.
Mặt khác, khâu tuyên truyền đến phụ huynh và giáo viên về Chương trình, sách giáo khoa cần thực hiện tốt và hiệu quả hơn bởi thực tế vẫn còn không ít phụ huynh “tôn vinh” giáo dục theo hướng phát triển kỹ năng và điểm số. Do đó giáo viên còn áp lực khi có cha mẹ muốn và yêu cầu phải giao bài về nhà, con trẻ đi học phải có điểm số cao. Trong khi điểm số chưa chắc là điều cần và tốt cho sự phát triển đúng hướng của người học.
Bà Nguyễn Thị Thúy Hằng lại cho rằng để thực hiện Chương trình, sách giáo khoa mới những năm tiếp theo hiệu quả và cán đích thành công rất cần hướng dẫn tổ chức, tập huấn thật tốt, từ đó giúp giáo viên thành thạo, ngấm chương trình; biết khai thác điểm mới, đặc biệt là tài nguyên điện tử đi kèm sách giáo khoa vào dạy học hiệu quả.
Triển khai Chương trình GDPT mới ở năm thứ 3 bậc tiểu học khá thuận lợi bởi các trường đã rút ra được nhiều kinh nghiệm từ triển khai lớp 1, 2. Đưa ra quan điểm trên, PGS.TS Bùi Mạnh Hùng đồng thời lưu ý, các nhà trường, giáo viên tự tin nhưng không nên chủ quan bởi mỗi lớp học đều có kiến thức mới, không giống nhau, có những đòi hỏi riêng. Việc triển khai lớp 1, 2, 3 thành công chỉ là tiền để hữu ích chứ không mang tính quyết định cho việc thực hiện lớp 4, 5 những năm tiếp theo về đích đúng hướng nếu không quan tâm tới một số vấn đề quan trọng như:
Cần giúp giáo viên hiểu được tinh thần của sách giáo khoa mới. Bởi khi hiểu nhà giáo mới triển khai hiệu quả. Nếu không việc dạy học có thể sẽ nặng nề hơn so với yêu cầu của sách. Giáo viên mất thời gian trong các khâu liên quan dạy học, cháy giáo án… và thậm chí tạo sự căng thẳng cho cả học sinh lẫn phụ huynh.
Mặt khác, yếu tố thành công vẫn phụ thuộc nhiều vào việc lựa chọn, sắp xếp, bố trí, bồi dưỡng tập huấn đội ngũ từ khâu chuẩn bị tới triển khai. Nếu bản thân giáo viên không được tập huấn, bồi dưỡng đầy đủ, đảm bảo chuyên môn thì việc triển khai vẫn có thể thất bại.
PGS.TS Bùi Mạnh Hùng đồng thời chỉ ra, triển khai Chương trình, sách giáo khoa mới những năm tiếp theo không thể thiếu hay coi nhẹ việc tự tìm hiểu, nghiên cứu và bồi dưỡng của đội ngũ giáo viên. Thậm chí cần coi đây là hoạt động quan trọng, then chốt để làm nên hiệu quả, thành công từ bước đầu. Nếu giáo viên chỉ tiếp cận nhận những nội dung tập huấn của nhà xuất bản, Bộ, sở vẫn chưa đủ để có thể đổi mới giáo dục hiệu quả. Để “ngấm” và hiểu sâu sắc, trọn vẹn nhất về Chương trình, sách giáo khoa mới bắt buộc mỗi nhà giáo phải tự đọc, tự học và không ngừng bồi dưỡng chuyên môn…
Cô Vũ Thị Thanh, Hiệu trưởng Trường Tiểu học Thị trấn Hương Sơn (Phú Bình, Thái Nguyên) khẳng định: Cán bộ quản lý các trường tiểu học đóng vai trò quan trọng trong thực hiện chương trình mới nên phải hiểu sâu về chương trình, cách thực hiện, từ đó lan tỏa tới giáo viên. Trong quá trình triển khai, ban giám hiệu phải đồng hành với giáo viên; dành thời gian dự giờ, thăm lớp, trao đổi, chia sẻ và cùng tháo gỡ khó khăn…