Nỗi lo "sau cánh cửa": Điều gì sẽ xảy ra nếu con không đỗ trường mơ ước?

Khi “mơ ước” bị đánh đổi bằng một kết quả thi

Với nhiều gia đình ở Hà Nội, đặc biệt là các quận nội thành có truyền thống học tập như Cầu Giấy, Đống Đa, Ba Đình…, việc đỗ vào một trường THPT “top” hay trường chuyên cấp 2 như Amsterdam, Trưng Vương, Cầu Giấy gần như là thước đo thành công đầu tiên của tuổi học trò.

Tuy nhiên, không phải học sinh nào cũng đạt được điều đó. Dữ liệu tuyển sinh năm học 2023–2024 cho thấy: tỷ lệ “chọi” vào lớp 6 tại THCS Ngoại ngữ là 1/7, trong khi các trường công lập lớp 10 tại Hà Nội mỗi năm chỉ có thể đáp ứng khoảng 70% nhu cầu. Nghĩa là có hàng ngàn em học sinh không thể bước vào cánh cửa mình mong muốn.

TS. Đỗ Viết Tuân, Phó Trưởng khoa phụ trách Khoa Công nghệ thông tin và Truyền thông, Học viện Quản lý Giáo dục, nhận định trên Báo Giáo dục & Thời đại: "Hằng năm, khoảng 60 - 62% học sinh có suất vào học các trường THPT công lập. Năm 2025, dự báo kỳ thi này còn 'nóng' hơn vì học sinh lớp 9 sẽ thi theo Chương trình GDPT 2018. Nếu không trúng tuyển nguyện vọng 1, nhiều em và gia đình rơi vào trạng thái hoang mang, hụt hẫng.”

Trượt nguyện vọng không đồng nghĩa thất bại

Thực tế đã chứng minh, không ít học sinh sau khi "trượt" ngôi trường được kỳ vọng vẫn tìm được môi trường phù hợp hơn và phát triển tốt. Vấn đề nằm ở cách nhìn nhận thất bại – đó là điểm kết thúc hay là khởi đầu mới?

Cô Phan Thị Yến Nga, Hiệu trưởng Trường THCS Xuân Sơn (Sơn Tây, Hà Nội), cũng chia sẻ góc nhìn cho rằng: “Thi cử là một cột mốc, nhưng không nên để áp lực thi khiến học sinh tổn thương tâm lý. Điều quan trọng là cha mẹ cùng con xây dựng sự bền bỉ, không ngừng nỗ lực và lựa chọn môi trường học tập phù hợp hơn với khả năng, thay vì nhất thiết phải là ‘trường top’.”

Giai đoạn “hậu thi”: Điều phụ huynh nên làm

Thay vì vội vã tìm lớp ôn thi lại, hoặc buộc con phải thi trường khác ngay lập tức, phụ huynh có thể:

• Tạo không gian nghỉ ngơi tạm thời – để con tạm “xả áp”, hồi phục tinh thần.
• Lắng nghe con nhiều hơn – đặt câu hỏi như “Con cảm thấy sao?”, “Con muốn gì tiếp theo?”.
• Chia sẻ lại tầm nhìn dài hạn – giúp con hiểu rằng, một trường học không quyết định toàn bộ tương lai.

Những lựa chọn thay thế không hề tồi

• Trường công lập không “top” vẫn có chất lượng ổn định, môi trường học tập tích cực.
• Trường tư thục học phí vừa phải: nhiều trường áp dụng chương trình tăng cường ngoại ngữ, kỹ năng mềm.
• Hệ GDTX, trung tâm học nghề song song với THPT: phù hợp với học sinh muốn sớm định hướng nghề nghiệp.

Cánh cửa này đóng lại, cánh cửa khác sẽ mở ra. Điều quan trọng là: học sinh không cần phải là bản sao của kỳ vọng, mà cần được là chính mình. Và kỳ thi này, dù kết quả thế nào, cũng chỉ là một điểm dừng tạm thời trên hành trình dài rộng phía trướ