Sinh viên Hàn Quốc đối mặt nguy cơ thất nghiệp kéo dài

Nhiều người cho biết dù nộp hồ sơ vào hàng loạt doanh nghiệp, cơ hội việc làm vẫn rất hạn chế. Thực tế này phản ánh mối lo chung của thế hệ trẻ trước ngưỡng cửa lập nghiệp.

“Tấm vé vào đời” ngày càng đắt đỏ

Tính đến tháng 10 năm nay, Hàn Quốc ghi nhận khoảng 119 nghìn người thất nghiệp dài hạn, dù đã nỗ lực tìm kiếm việc làm suốt nhiều tháng. Đây là mức cao nhất trong vòng bốn năm, kể từ khi con số 128 nghìn được ghi nhận vào tháng 10/2021.

Nhóm thất nghiệp dài hạn - được định nghĩa là những người tìm việc liên tục ít nhất sáu tháng - chiếm 18,1% trong tổng số 658 nghìn người thất nghiệp, cho thấy mức độ đáng lo ngại của thị trường lao động hiện nay.

Tỷ lệ người thất nghiệp dài hạn liên tục tăng trong năm nay: Từ 9,3% vào tháng 4 lên 11,4% vào tháng 5 và tiếp tục leo thang trong các tháng tiếp theo. Con số 18,1% của tháng 10 là mức cao nhất kể từ khi Hàn Quốc bắt đầu thống kê dữ liệu từ năm 1999, thậm chí vượt cả thời điểm hậu khủng hoảng tài chính châu Á năm 1997.

Các báo cáo chỉ ra, nguyên nhân chính dẫn đến tình trạng này là số lượng lớn sinh viên mới tốt nghiệp gặp khó khăn khi tìm việc. Theo Yonhap, có khoảng 35 nghìn người trẻ từ 20 - 30 tuổi thuộc nhóm thất nghiệp dài hạn, đa số đều có bằng đại học - mức cao nhất kể từ con số 36 nghìn của tháng 9/2024. Riêng nhóm tuổi 25 - 29 chiếm khoảng 19 nghìn người, thời điểm mà nhiều thanh niên Hàn Quốc hoàn tất đại học và bước vào thị trường lao động. Đây cũng là độ tuổi ghi nhận tỷ lệ thất nghiệp dài hạn cao nhất trong năm.

Số liệu trên không chỉ phản ánh áp lực cạnh tranh nghề nghiệp khốc liệt, mà còn đặt ra yêu cầu cấp thiết về giải pháp hỗ trợ thanh niên tìm việc làm, đào tạo lại kỹ năng và định hướng nghề nghiệp phù hợp trong bối cảnh kinh tế nhiều biến động.

Số lượng thanh niên gặp khó khăn trong việc tìm kiếm việc làm ngày càng tăng, trái ngược với xu hướng giảm quy mô dân số trẻ (15 - 29 tuổi) tại Hàn Quốc. Theo Bộ Thống kê Hàn Quốc, tỷ lệ việc làm chung trong tháng 10 đạt 63,4% - mức cao nhất từ trước tới nay. Tuy nhiên, tỷ lệ việc làm của thanh niên lại chỉ đạt 44,6%, giảm 1 điểm phần trăm so với cùng kỳ năm trước, phản ánh rõ sự chênh lệch giữa cơ hội và khả năng tiếp cận thị trường lao động của giới trẻ.

Tỷ lệ thất nghiệp ở thanh niên tăng chủ yếu do tuyển dụng sụt giảm trong các ngành vốn sử dụng nhiều lao động trẻ như sản xuất, lưu trú - ăn uống và xây dựng. Suy thoái kinh tế khiến doanh nghiệp cắt giảm nhu cầu nhân lực, đồng thời ưu tiên tuyển người có kinh nghiệm thay vì sinh viên mới ra trường. Trong bối cảnh đó, nhiều chuyên gia bày tỏ lo ngại rằng sự phát triển nhanh chóng của tự động hóa và AI có thể tiếp tục thu hẹp cơ hội việc làm cho lớp trẻ.

Nếu tình trạng thất nghiệp ở thanh niên tiếp tục xấu đi, hệ quả lâu dài không chỉ là mất cân đối trong cơ cấu lao động, mà còn có nguy cơ làm suy giảm tầng lớp trung lưu - lực lượng đóng thuế và tiêu dùng quan trọng của xã hội, từ đó gia tăng bất bình đẳng và tạo áp lực lớn lên an sinh kinh tế trong tương lai.

Giấc mơ việc làm xa dần

Gần hai năm sau khi tốt nghiệp thạc sĩ tại một trường đại học danh tiếng ở Seoul, cô Han Sung Ju vẫn chưa tìm được việc làm ổn định. Ở tuổi 28, Han đã trải qua kỳ thực tập thứ ba kể từ khi ra trường, sau khi nộp hơn 100 hồ sơ ứng tuyển nhưng đều không đạt yêu cầu.

Cô kỳ vọng có thể tìm được một công việc với mức lương trên 30 nghìn USD/năm, song hiểu rằng cơ hội ngày càng thu hẹp khi nhiều tập đoàn lớn cắt giảm tuyển dụng và áp dụng quy trình sàng lọc khắt khe hơn.

“Thị trường việc làm vốn đã khó, nhưng những năm gần đây càng trở nên khắc nghiệt do suy thoái kinh tế. Tuyển dụng gần như đóng băng, đặc biệt ở các vị trí đòi hỏi kinh nghiệm”, Han từng học chuyên ngành Văn học Anh chia sẻ.

Báo cáo của Chính phủ Hàn Quốc cho thấy, gần 40% thanh niên thất nghiệp đã không có việc làm trong suốt ba năm qua. Trung bình, một thanh niên phải mất hơn 10 tháng mới tìm được việc sau tốt nghiệp.

Dù vậy, không ít người trẻ vẫn đặt mục tiêu vào các tập đoàn lớn với kỳ vọng thu nhập và phúc lợi tốt hơn. Thực tế, chênh lệch mức lương giữa doanh nghiệp nhỏ và doanh nghiệp lớn tại Hàn Quốc đã tăng gần gấp đôi trong nhiều năm gần đây, khiến sự cạnh tranh càng trở nên căng thẳng.

Theo báo The Korea Herald, tình trạng cạnh tranh việc làm gay gắt và sự tập trung quá lớn của lao động trẻ vào các tập đoàn lớn đã khiến khối doanh nghiệp vừa và nhỏ - vốn chiếm tới 80,9% tổng số việc làm - rơi vào tình trạng thiếu nhân lực kéo dài.

Trong bối cảnh đó, nhiều chuyên gia cho rằng cần xây dựng môi trường việc làm ổn định hơn để người trẻ cảm thấy yên tâm khi lựa chọn công việc ngoài khối doanh nghiệp lớn; đồng thời phát triển mạng lưới an sinh và hệ thống hỗ trợ nghề nghiệp hiệu quả nhằm khuyến khích sinh viên mới ra trường mở rộng phạm vi tìm việc.

Tiến sĩ Lim Tai Wei - nghiên cứu viên cao cấp tại Viện Đông Á, Đại học Quốc gia Singapore, đánh giá rằng việc làm bán thời gian và mô hình lao động tự do đang tăng nhanh, phản ánh xu hướng dịch chuyển theo hướng phi truyền thống giống nhiều nền kinh tế phát triển. “Hình thức tuyển dụng này có khả năng trở nên phổ biến hơn trong tương lai”, ông nhận định.

Với riêng Han Sung Ju, cô tập trung ứng tuyển vào các vị trí liên quan đến bán hàng quốc tế, lập kế hoạch chiến lược và quản lý kinh doanh. “Ban đầu, tôi đặt mục tiêu mức lương khoảng 50 triệu won, nhưng hầu như chỉ các tập đoàn lớn mới đưa ra mức thu nhập tương đương. Vì vậy, tôi giảm kỳ vọng xuống còn hơn 40 triệu won và sẵn sàng ứng tuyển cả những công việc có lương thấp hơn”, cô chia sẻ.

Không chỉ thiếu cơ hội, Han còn gặp trở ngại trong bài kiểm tra AI và đánh giá tính cách - yếu tố hiện được nhiều doanh nghiệp sử dụng để chọn lọc ứng viên phù hợp với văn hóa tổ chức. Bên cạnh đó, yêu cầu vượt qua kỳ thi năng lực tiếng Anh tại nhiều công ty cũng tạo thêm áp lực cho người trẻ trong hành trình tìm kiếm việc làm.

Trong bối cảnh thị trường lao động cạnh tranh khốc liệt, các trung tâm đào tạo kỹ năng xin việc nở rộ trên khắp Hàn Quốc nhằm hỗ trợ và khai thác nguồn nhân lực trẻ đang loay hoay tìm việc. Một trong số đó là Trung tâm Đào tạo Ngôn ngữ W tại Seoul, nơi chuyên rèn luyện kỹ năng giao tiếp, phỏng vấn và phát âm. Dù mức phí khá cao - khóa học tám tuần phổ biến nhất có giá 650 nghìn won - số lượng học viên đăng ký vẫn không ngừng tăng.

Theo bà Cho Hee Youn - trợ lý quản lý tại trung tâm, khoảng 85% học viên tìm được việc sau khi hoàn thành khóa học. Học viên đến từ nhiều nhóm khác nhau: Sinh viên đại học, cử nhân mới tốt nghiệp đến những người đã thất bại nhiều lần trong hành trình xin việc. Kim Doyeon (29 tuổi) là một trường hợp như vậy.

Từng làm trong ngành bán lẻ hàng xa xỉ, hiện Kim đang theo học khóa đào tạo với hy vọng gia nhập một hãng hàng không lớn - cũng là lựa chọn ưu tiên của phần đông thanh niên Hàn Quốc vốn kỳ vọng vào mức lương tốt từ các tập đoàn.

Một trong những nguyên nhân khiến người trẻ khó tìm được việc là sự suy giảm của ngành sản xuất - lĩnh vực thu hút lao động trẻ nhiều nhất trước đây. Các chuyên gia nhận định, tình hình việc làm thực tế còn nghiêm trọng hơn số liệu thất nghiệp chính thức, bởi nhiều thanh niên dù không có việc nhưng tạm ngừng tìm kiếm, chấp nhận làm thêm lương thấp hoặc rơi vào nhóm thất nghiệp ẩn.

Với tăng trưởng kinh tế dự báo chỉ quanh mức 1%, cùng tâm lý thận trọng trong tuyển dụng do tự động hóa và AI lan rộng, nhiều ý kiến lo ngại cơ hội cải thiện thị trường việc làm cho thanh niên sẽ chưa thể diễn ra trong tương lai gần.

Nhiều ý kiến cho rằng, thị trường lao động Hàn Quốc đang tồn tại cấu trúc kép - một bên là nhóm lao động chính thức, thu nhập cao, ổn định lâu dài; bên còn lại là lao động không thường xuyên với mức lương thấp và nguy cơ mất việc cao.

Vậy nên, các doanh nghiệp thường dè dặt tuyển lao động chính thức vì việc cắt giảm nhân sự rất khó khăn khi kinh doanh đi xuống. Chính điều này khiến nhiều công ty hạn chế tiếp nhận lao động trẻ, làm tỷ lệ thất nghiệp ở nhóm này kéo dài. Giáo sư YANG JOON-SEOK Đại học Công giáo