Gửi bình luận
(GDTĐ) - Ngày 30/5/2025, Thanh tra Ngân hàng Nhà nước (NHNN) công bố Kết luận thanh tra số 003/TB-TTNH4 về việc chấp hành chính sách, pháp luật trong hoạt động kinh doanh vàng tại Công ty TNHH MTV Vàng bạc đá quý Sài Gòn - SJC (Công ty SJC).
Kết luận cho thấy, dù SJC đã có một số mặt chấp hành tương đối đúng quy định pháp luật, công ty vẫn để xảy ra nhiều vi phạm nghiêm trọng trong hoạt động kinh doanh vàng, công tác phòng chống rửa tiền và thực hiện nghĩa vụ thuế.
Theo kết luận của NHNN, một trong những vấn đề đáng chú ý nhất tại SJC là việc Tổng giám đốc công ty tự quyết định giá mua, giá bán vàng mà không có quy trình nội bộ rõ ràng, không xây dựng các chỉ tiêu, cơ sở xác định giá cụ thể, cũng như không phân định trách nhiệm giữa các bộ phận liên quan trong việc tham mưu xác định giá. Việc một cá nhân toàn quyền quyết định giá vàng – trong khi SJC là doanh nghiệp có thị phần chi phối lớn trên thị trường – được đánh giá là tiềm ẩn nhiều rủi ro, dễ gây bất ổn cho thị trường vàng.
Ngoài ra, SJC còn vi phạm quy định về chế độ báo cáo hoạt động mua, bán vàng miếng và có dấu hiệu đưa thông tin dễ gây nhầm lẫn về sản phẩm, hàng hóa nhằm thu hút khách hàng từ các doanh nghiệp khác. Đây là hành vi liên quan đến cạnh tranh không lành mạnh, ảnh hưởng đến tính minh bạch trên thị trường.
Về công tác phòng, chống rửa tiền (PCRT), Công ty SJC chưa xây dựng hệ thống quản lý rủi ro đầy đủ để xác định khách hàng là cá nhân có ảnh hưởng chính trị; không báo cáo các giao dịch có giá trị lớn theo quy định; không tổ chức đào tạo, kiểm toán nội bộ hay cập nhật kết quả đánh giá rủi ro rửa tiền. Công ty cũng chưa ban hành hướng dẫn cụ thể về việc nhận biết khách hàng, chưa quy định đầy đủ tần suất cập nhật thông tin hoặc cách thức trì hoãn giao dịch khi có dấu hiệu nghi ngờ.
Trong lĩnh vực kế toán, hóa đơn và thuế, SJC bị phát hiện phát hành một số hóa đơn bán hàng không có mã của cơ quan thuế, chưa xử lý đúng các hóa đơn sai sót. Công ty cũng hạch toán khoản dự phòng giảm giá hàng tồn kho vào giá vốn, dẫn đến giảm thu nhập tính thuế và làm thiếu số thuế thu nhập doanh nghiệp phải nộp. Thêm vào đó, công ty không ghi đầy đủ hoặc ghi chưa chính xác thông tin chứng minh nhân dân/căn cước công dân của khách hàng trong hồ sơ kê khai thuế.
Ngân hàng Nhà nước xác định nguyên nhân chính dẫn đến những vi phạm này là do lãnh đạo và nhân viên SJC chưa nghiêm túc chấp hành quy định pháp luật trong các lĩnh vực liên quan. Từ đó, NHNN đã chuyển hồ sơ các vi phạm có dấu hiệu hình sự, liên quan đến hóa đơn, chứng từ kế toán và thuế sang Bộ Công an để điều tra, xử lý theo thẩm quyền. Đồng thời, Chánh Thanh tra NHNN đã ban hành quyết định xử phạt hành chính đối với Công ty SJC với tổng số tiền 2,14 tỷ đồng.
Ngoài việc xử phạt, NHNN yêu cầu SJC chấm dứt ngay các hành vi vi phạm, nghiêm túc khắc phục và tuân thủ đầy đủ các quy định pháp luật về kinh doanh vàng, phòng chống rửa tiền, kế toán và thuế. Đặc biệt, công ty phải xây dựng quy định cụ thể về cơ chế xác định giá vàng hàng ngày, đảm bảo phù hợp với thực tế hoạt động và quy định pháp luật.
Vụ việc của SJC là lời cảnh báo đối với các doanh nghiệp kinh doanh vàng, nhấn mạnh tầm quan trọng của việc minh bạch hóa cơ chế vận hành và tuân thủ pháp luật, nhất là trong bối cảnh thị trường vàng có ảnh hưởng lớn đến ổn định tài chính quốc gia.
