Gửi bình luận
Sạt lở không chỉ 'ăn đất', mà còn 'ăn' vào sinh kế và sự bình yên của hàng trăm hộ dân tại 2 bên khu vực sông Ngàn Sâu (huyện Hương Khê).
Tại xã Điền Mỹ và Hà Linh - nơi sông Ngàn Sâu làm ranh giới tự nhiên - tình trạng sạt lở diễn ra ngày một nhiều trong khoảng hai năm trở lại đây.
Tại khu vực thôn Trung Tiến (xã Điền Mỹ), dọc triền sông là cảnh tượng nham nhở của những khúc bờ nham nhở, cây cối bật gốc, lởm chởm toàn đất cát. Có nơi lòng sông đã ngoạm sâu vào hàng trăm mét đất, khiến các thửa ruộng trồng khoai, ngô, hoa màu chỉ còn trơ lại bờ mép mong manh.
Bà Nguyễn Thị Sâm, 50 tuổi, trú tại thôn Trung Tiến, cho biết: “Tình trạng sạt lở xảy ra thường xuyên sau mỗi trận mưa lớn hay mùa lũ. Năm ngoái, gia đình tôi có mảnh ruộng trồng khoai, ngô, sau một đêm mưa thì bị nước cuốn mất gần một nửa. Dân ở đây giờ chỉ biết đứng nhìn chứ không còn cách nào giữ đất. Nhiều người cắm cọc tre, làm rào gỗ để gia cố nhưng cũng không ăn thua”.
Không chỉ bà Sâm, nhiều hộ dân ở phía bên kia bờ thuộc xã Hà Linh cũng rơi vào cảnh ngộ tương tự. Bà Trần Thị Thủy (50 tuổi) chia sẻ: “Gia đình tôi có 5 sào đất chạy dọc mép sông, giờ chẳng dám đầu tư gì vì nước lấn vào sâu mỗi năm. Có trận mưa xong, chỉ qua một đêm là mất thêm cả mét đất. Chúng tôi chỉ mong sớm có kè để ổn định sản xuất”.
Ngoài thiệt hại đất sản xuất, người dân còn lo ngại sạt lở có thể ảnh hưởng đến hệ thống đường dân sinh. Tại thôn 8 (xã Hà Linh), một số điểm sạt lở chỉ cách mép đường vài mét. Chính quyền địa phương cho biết đã theo dõi sát sao diễn biến tại khu vực này để kịp thời có phương án xử lý nếu sạt lở tiến triển thêm.
Không chỉ các xã vùng hạ lưu, mà ở thượng nguồn sông Ngàn Sâu, người dân xã Hương Liên cũng đang từng ngày đối diện với những nguy cơ tương tự. Sông chảy xiết, nước khoét sâu vào bờ khiến nhiều hộ dân e ngại đầu tư trồng trọt.
Bà Nguyễn Thị Thúy, trú tại thôn 1, xã Hương Liên, cho hay: “Chúng tôi đã bỏ tiền ra đóng cọc gỗ, làm rào tre giữ đất nhưng hiệu quả chẳng đáng là bao. Đến mùa lũ chỉ biết lo mà không làm được gì. Nếu không có kè thì chẳng mấy chốc nước sông sẽ chảy sát vào nhà”.
Theo chính quyền xã Hà Linh, huyện Hương Khê, toàn tuyến sông Ngàn Sâu dài 45km đi qua địa bàn huyện, có nhiều điểm đang bị sạt lở nghiêm trọng, ảnh hưởng trực tiếp tới đời sống và sản xuất của người dân.
Đặc biệt là các khu vực giáp ranh giữa Điền Mỹ - Hà Linh, nơi dòng sông ngày càng mở rộng do tác động của mưa lũ và dòng chảy mạnh. Một số vị trí sạt lở đã làm biến dạng địa hình, cuốn đi hàng chục héc-ta đất sản xuất.
Trong thời gian qua, chính quyền địa phương đã phối hợp với các cơ quan chức năng triển khai một số giải pháp nhằm hạn chế tình trạng sạt lở, trong đó có việc xây dựng hệ thống kè chống sạt.
Tuy nhiên, trên toàn tuyến sông vẫn còn nhiều điểm sạt lở chưa được xử lý. Dù đã có các phương án kè tạm, nhưng do điều kiện ngân sách địa phương còn hạn chế, chưa thể triển khai đồng bộ trên toàn tuyến.
“Địa phương đã nhiều lần đề xuất, kiến nghị với cấp trên để có nguồn lực xây dựng các tuyến kè chống sạt lở. Khu vực sạt lở tại thôn 8, các đoàn đã tiến hành khảo sát. Tuy nhiên, do ngân sách có hạn, nên chỉ mới ưu tiên đầu tư những khu vực trọng điểm, còn lại vẫn đang chờ nguồn vốn đầu tư.
Tại địa phương cũng vừa hoàn thành tuyến bờ kè dài 2km với tổng nguồn vốn đầu tư hơn 60 tỷ đồng, qua thôn 2 và thôn 5… ”, ông Bùi Ngọc Du - Chủ tịch UBND xã Hà Linh cho biết.
Bên cạnh các dự án kè bằng bê tông hoặc đá hộc, một số địa phương cũng đã áp dụng các biện pháp tạm thời như trồng tre giữ đất, làm kè tre gỗ… Tuy nhiên, hiệu quả của các biện pháp này chỉ mang tính chất ngắn hạn, chưa đảm bảo an toàn lâu dài, đặc biệt khi gặp mưa lũ lớn.
Chính quyền cũng đang khuyến khích người dân không canh tác sát mép sông trong mùa mưa lũ, đồng thời rà soát lại quy hoạch vùng sản xuất để đảm bảo an toàn và giảm thiểu thiệt hại. Trong khi chờ các dự án kè được mở rộng, một số hộ dân đã chủ động dịch chuyển vùng sản xuất lên cao, hoặc chuyển đổi cây trồng phù hợp với điều kiện đất còn lại.
Trong những năm gần đây, với sự hỗ trợ từ ngân sách Trung ương và tỉnh Hà Tĩnh, huyện Hương Khê đã xây dựng được khoảng 16,5km tuyến kè dọc sông Ngàn Sâu. Hiện, địa phương đang triển khai thêm 6km kè kết hợp với đường giao thông nông thôn tại các xã Hương Đô, Hà Linh, với tổng mức đầu tư hơn 200 tỷ đồng.
