Tác hại của ánh sáng nhân tạo

Hiện ở Việt Nam chưa có một công trình nghiên cứu chính thức nào về tác động của ánh sáng nhân tạo đến hệ sinh thái. Tuy nhiên, trên lý thuyết thì có thể dễ dàng hiểu được điều này. Nguồn ánh sáng đèn điện trong đêm có thể gây ra những rối loạn nghiêm trọng của nhịp sinh học ở rất nhiều loài động vật.

Trước đây, nhiều nông dân ở nhiều xã thuộc huyện Bến Lức (Long An) kêu ca rằng hàng trăm ha lúa nàng thơm chợ Đào được trồng dọc đường cao tốc TP HCM – Trung Lương không trổ bông do ánh sáng từ ngọn đèn cao áp. Gần 100ha lúa của nông dân bị nghẹn đòng.

Một số loài động vật đã được chương trình hóa về gen để có thể định hướng trong ban đêm dưới ánh sáng mặt trăng, do đó ánh sáng đèn điện đối với chúng là thứ ánh sáng “sát thủ”. Trước đây ở Mỹ, có một loài cua nhỏ, cứ vào ban đêm lại nổi lên mặt nước để ăn các loại tảo Algea sống trên mặt hồ. Nhưng khi ánh đèn điện biến đêm thành ngày thì loài cua này không còn nổi lên mặt nước nữa.

Hậu quả là loại tảo phát triển rất nhanh làm ô nhiễm nước hồ, đe dọa cuộc sống của những sinh vật khác trong hồ. Hay các loài bướm đêm cũng sẽ mất đi khả năng kiếm ăn khi đêm xuống do ánh sáng đèn, từ đó phá vỡ nhịp sinh học loài.

TS Lê Vân Trình, chuyên gia về bảo hộ lao động cho biết, trước đây đã có những đề tài nghiên cứu về tác động đến sức khỏe của những người làm việc ca đêm. Những người thường xuyên làm việc dưới ánh đèn điện đều có dấu hiệu tổn thương võng mạc, mống mắt ở các mức độ khác nhau, thị lực suy giảm, giảm khả năng nhận biết màu sắc, giảm khả năng nhận biết độ tương phản… đồng thời tỷ lệ mắc bệnh đục thủy tinh thể cũng lên tới 45% ở những đối tượng này.

Những chiếc bóng đèn được thắp sáng suốt ngày đêm đã khiến cho con người mất dần khái niệm về ngày và đêm, làm thay đổi đồng hồ sinh học, rối loạn giấc ngủ của con người.

Các nghiên cứu khoa học cũng khẳng định rằng, ánh sáng đèn điện có thể phá vỡ sự cân bằng hormon trong cơ thể con người. Khi ánh sáng đèn điện chiếu vào võng mạc - ngay cả lúc ngủ - sẽ kìm hãm và làm giảm đáng kể việc sản xuất melatonin - một loại hormon quan trọng giúp điều chỉnh chu kỳ sinh nở ở phụ nữ và đồng hồ sinh học của con người.

Hormon melatonin cũng đóng vai trò rất quan trọng, có tác dụng ức chế sự phát triển của một số bệnh ung thư như ung thư gan, ung thư ruột kết, trực tràng và ung thư tuyến tiền liệt.