Nhu cầu về đào tạo nghề trong tình hình mới
Cách mạng công nghiệp 4.0 là xu hướng phát triển tất yếu của xã hội. Tuy nhiên tốc độ phát triển mạnh mẽ hơn khi bị tác động từ đại dịch Covid-19 trong thời gian qua. Do đó, nhiều doanh nghiệp, người lao động trong đó lực lượng thanh niên chiếm đa số bị ảnh hưởng trực tiếp từ hai yếu tố trên. Vì thế, nhu cầu về đào tạo nghề của thanh niên đã trở thành cấp thiết nhằm đáp ứng với cách mạng công nghiệp và tình hình dịch bệnh hiện nay.
Theo kết quả khảo sát, công tác báo cáo hàng tháng, quý, năm của tổ chức Đoàn Thanh niên, trong năm 2020, có gần 90% học sinh, sinh viên tốt nghiệp ra trường có việc làm nhưng chỉ có khoảng 60% làm việc đúng chuyên ngành đào tạo. Hiện, có một thực tế đó là các doanh nghiệp công nghệ tại Việt Nam gặp nhiều khó khăn khi tuyển dụng nhân sự, đặc biệt là nhân sự chất lượng cao.
Mỗi năm có nhiều sinh viên tốt nghiệp ngành công nghệ thông tin, nhưng số lượng phù hợp và có năng lực làm việc thực sự trong doanh nghiệp công nghệ còn rất ít. Năng lực chuyên môn và khả năng thực thi mới là những yếu tố quan trọng đối với nhân sự ngành công nghệ thông tin, chứ không phải bằng cấp.
Ở Việt Nam, quá trình đào tạo và dạy nghề của các trường, các trung tâm, các tổ chức… chưa đáp ứng được nhu cầu của doanh nghiệp trong ngành. Điều này dẫn đến sự thiếu hụt về nhân sự chất lượng.
Dịch bệnh Covid-19 xảy ra đã tác động lớn đến đời sống kinh tế - xã hội, tài chính... Không ít người lao động thất nghiệp, mất việc làm hay phải chuyển đổi sang hình thức làm việc từ xa. Cùng với đó, hiện tượng di cư lao động tại các thành phố lớn đã gây ra sự bất ổn trên thị trường lao động...
Theo số liệu từ Bộ Lao động – Thương binh và Xã hội, tính từ tháng 4/2021 đến tháng 10/2021, có khoảng 38 triệu lao động bị ảnh hưởng trực tiếp. Trong đó, số lao động bị gián đoạn hoặc tạm dừng trong năm 2021 khoảng 18 triệu người.
Với những phân tích này, thị trường lao động có sự thay đổi lớn về nguồn cung và nguồn cầu. Cách mạng 4.0 đòi hỏi người lao động phải qua đào tạo, có trình độ phù hợp với ngành, nghề cần tuyển dụng để đạt tiêu chuẩn tuyển dụng và mức lương cao. Do đó đòi hỏi người lao động mà chủ yếu là thanh niên phải chủ động học nghề, bổ sung chuyên môn nhằm đáp ứng những đòi hỏi của xã hội.
Tuy nhiên, ở thời điểm hiện tại, nhiều trường, trung tâm đào tạo nghề đang có đội ngũ lãnh đạo chỉ đạo, giáo viên, trang thiết bị, giáo trình… chưa bắt kịp với công nghệ 4.0. Đồng thời, chưa có sự cập nhật, thay đổi cho phù hợp với sự dịch chuyển nguồn lao động và nhu cầu cần đào tạo nghề của người lao động, nhu cầu tuyển dụng của theo tiêu chuẩn của các doanh nghiệp.