Gửi bình luận
Từ gợi mở của Tổng Bí thư Tô Lâm, Petrovietnam có sáng kiến triển khai Chương trình “STEM Innovation Petrovietnam”.
Chương trình đặt mục tiêu xây dựng 100 phòng STEM đạt chuẩn quốc tế tại 34 tỉnh/thành. Sau 100 ngày xây dựng “thần tốc”, dự kiến 100 phòng học STEM sẽ được bàn giao cho các trường tại 34 tỉnh, thành vào ngày 31/12 tới.
Ông Trần Quang Dũng – Phó Bí thư Thường trực Đảng ủy Tập đoàn Công nghiệp - Năng lượng Quốc gia Việt Nam cho biết, Chương trình xây dựng 100 phòng học STEM được Petrovietnam khởi động từ ngày 21/9, với mục tiêu hoàn thành trong 100 ngày, trước thời điểm 31/12/2025.
Theo kế hoạch, tại mỗi tỉnh, thành trong 34 địa phương được thụ hưởng, Tập đoàn sẽ đầu tư 3 phòng học STEM theo tiêu chuẩn quốc tế, gồm 2 phòng cho trường THPT và 1 phòng cho trường THCS.
Các phòng STEM được thiết kế theo mô hình “thần tốc – chuẩn hóa – bền vững”, trang bị đầy đủ thiết bị hiện đại như bảng tương tác thông minh, hệ thống AI-IoT, Robotics VEX, máy in 3D, máy cắt CNC và bộ thí nghiệm về năng lượng – môi trường, bảo đảm đáp ứng yêu cầu giáo dục STEM thế hệ mới.
Tháng 5/2025, Tổng Bí thư Tô Lâm đến thăm và trao tặng phòng STEM cho Trường THCS Cầu Giấy (Hà Nội). Theo cô Nguyễn Thị Nhàn – Tổ trưởng chuyên môn, nhà trường đã xây dựng kế hoạch chi tiết nhằm vận hành hiệu quả phòng học mới theo đúng lộ trình của chương trình. Những khóa tập huấn chuyên sâu đã giúp giáo viên tiếp cận đầy đủ, hệ thống hơn với giáo dục STEM.
Cô Nhàn cho biết, trước đây hoạt động STEM trong nhà trường chủ yếu ở mức độ lồng ghép, chưa bài bản. Từ khi chương trình STEM Innovation Petrovietnam đồng hành, việc giảng dạy đã có định hướng rõ ràng, mang lại hiệu quả thiết thực.
Theo cô, để vận hành phòng STEM thành công, cần hội tụ ba yếu tố then chốt: Thứ nhất, Ban Giám hiệu phải có tầm nhìn dài hạn, chỉ đạo sát sao và đầu tư nghiêm túc. Nhà trường thường xuyên mời chuyên gia đào tạo nâng cao nhận thức và năng lực triển khai STEM cho giáo viên, coi đây là nhiệm vụ chiến lược chứ không phải phong trào ngắn hạn.
Thứ hai, đội ngũ giáo viên phải thực sự nhiệt huyết, sẵn sàng học hỏi và đổi mới. Khi chương trình được triển khai, các thầy cô của trường đã nhanh chóng nắm bắt công nghệ, dành nhiều thời gian nghiên cứu, thiết kế bài giảng, mạnh dạn đưa STEM vào từng tiết dạy.
Thứ ba, học sinh phải chủ động, sáng tạo và hứng thú. Với chất lượng đầu vào đồng đều, học sinh Trường THCS Cầu Giấy nhanh chóng làm chủ không gian STEM; đặc biệt trong các cuộc thi robotics, các em luôn thể hiện tinh thần nhiệt huyết. Tháng 11 vừa qua, trường có 5 đội lọt vào vòng trong cấp quốc gia – minh chứng cho hiệu quả tiếp cận mới.
Giáo dục STEM đã được xác lập trong Chương trình Giáo dục phổ thông 2018. Theo chuyên gia Đỗ Hoàng Sơn – thành viên Liên minh STEM Việt Nam, đây là bước tiến quan trọng, đưa giáo dục tiệm cận xu thế tích hợp khoa học – công nghệ – kỹ thuật – toán của thế giới.
Khi tham gia tư vấn thiết kế phòng STEM đầu tiên tại Trường THPT chuyên Hà Nội – Amsterdam, ông Sơn đặt ra yêu cầu: không gian phải thể hiện rõ mục tiêu đổi mới và tạo được hiệu ứng lan tỏa lâu dài. Tên gọi “STEM Innovation Petrovietnam” vì thế được lựa chọn, thể hiện tinh thần bám sát Nghị quyết 57-NQ/TW và 71-NQ/TW.
Về đào tạo giáo viên, chương trình triển khai theo hai giai đoạn: đầu tiên là đào tạo kỹ thuật để các trường có thể tiếp nhận, vận hành phòng STEM; tiếp theo là chuỗi tập huấn nâng cao, tổ chức tại 5 điểm trong tháng 12, thu hút hàng nghìn giáo viên tham dự. Đây là mô hình đào tạo quy mô lớn, có tính hệ thống, hướng tới chuẩn hóa đội ngũ.
Không chỉ cung cấp nguồn lực tài chính, Petrovietnam còn tạo ra sự thay đổi về tâm thế. Học sinh, đặc biệt ở vùng nông thôn – miền núi, được tiếp cận môi trường học tập hiện đại, tự tin hơn khi giao lưu quốc tế. Những phòng học STEM được đầu tư đồng bộ giúp thu hẹp khoảng cách vùng miền, tạo nền tảng hạ tầng học tập tối thiểu để mọi học sinh đều có cơ hội tiếp cận giáo dục STEM một cách thực chất.
Ông Sơn cho rằng, trong bối cảnh hiện nay, trường học chưa có phòng STEM có thể xem như “trường tạm” của thời kỳ đổi mới giáo dục. Nếu trước đây xã hội chung tay xóa nhà tạm cho người dân, thì nay giáo dục cần hướng tới “xóa trường tạm” – tức xóa bỏ tình trạng thiếu không gian học tập thực hành khoa học.
Việc đầu tư hệ thống phòng STEM hiện đại chính là bước đi chiến lược, góp phần xây dựng nền móng cho nguồn nhân lực tương lai, bảo đảm học sinh Việt Nam – dù ở đô thị hay miền núi – đều được học bằng trải nghiệm, thực hành và tư duy sáng tạo.
Mục tiêu của Chương trình GDPT 2018 là hình thành cho học sinh các phẩm chất và năng lực cốt lõi của công dân thế kỷ 21. Ông Thái Văn Tài - Vụ trưởng Vụ Giáo dục Phổ thông (Bộ GD&ĐT) nhấn mạnh, trong 10 năng lực, cần có năng lực khoa học và công nghệ. Vì vậy, giáo viên phải đẩy mạnh dạy học tích hợp, tạo điều kiện để học sinh phát triển năng lực này.
Theo Chương trình GDPT 2018, giáo dục STEM là yêu cầu bắt buộc, đòi hỏi tất cả giáo viên phải nghiên cứu, triển khai nghiêm túc. Tuy nhiên, ông Tài cho rằng, đầu tư cơ sở vật chất là chưa đủ, vì nếu không có người vận hành, phòng học sẽ bị ‘đóng cửa’, gây lãng phí.
Từ thực tế đó, Vụ trưởng Vụ Giáo dục Phổ thông đề xuất, không chỉ tập huấn cho giáo viên tại các trường thụ hưởng, mà phải mở rộng tập huấn theo vùng để lan tỏa tư duy STEM. Ông đề nghị Petrovietnam phối hợp Bộ GD&ĐT xây dựng mô-đun tập huấn chuẩn gắn với 100 phòng học được tài trợ.
Bộ GD&ĐT sẽ xây dựng nội dung, tài liệu và huy động đội ngũ chuyên gia tập huấn nhằm đảm bảo các phòng STEM vận hành hiệu quả, trở thành hạt nhân của hệ sinh thái giáo dục STEM, góp phần tạo môi trường học tập hiện đại cho học sinh.
Ông Thái Văn Tài lưu ý, phòng học STEM không nên là “đặc quyền” của một trường mà cần mở rộng phục vụ cả khu vực, tránh lãng phí và tăng hiệu quả đầu tư. Ông kỳ vọng sự phối hợp chặt chẽ giữa Bộ, Petrovietnam và các cơ quan truyền thông sẽ giúp dự án lan tỏa sâu rộng, mang lại giá trị thực chất cho giáo dục phổ thông.
