Theo tìm hiểu của Báo GD&TĐ cho thấy, từ khi Quyết định 861/QĐ-TTg của Chính phủ có hiệu lực (ngày 4/6/2021), nhiều địa phương ở Thanh Hóa đã bị điều chỉnh từ vùng III thành vùng II hoặc vùng I (tức là không còn thuộc diện đặc biệt khó khăn).
Tuy nhiên, trên thực tế, ở nhiều thôn, bản của một số huyện vùng cao, biên giới, như: Quan Hóa, Quan Sơn, Lang Chánh... (Thanh Hóa) mặc dù đã ra khỏi vùng đặc biệt khó khăn, nhưng đời sống của người dân vẫn đang còn rất khó khăn. Chính vì vậy, đội ngũ giáo viên, học sinh ở những địa phương này cũng bị ảnh hưởng rất lớn, vì không còn được hưởng chế độ ưu đãi của Nhà nước như trước đây.
Trong năm học, nhiều giáo viên phải di chuyển hàng chục km đường rừng để đến các điểm trường xa xôi truyền đạt kiến thức cho học trò. Chuyện đi sớm, về muộn hằng ngày đối với giáo viên là một lẽ đương nhiên, do quãng đường xa, đi lại khó khăn và chủ yếu là di chuyển bằng xe gắn máy.
Để có phương tiện đi làm, nhiều giáo viên đã phải thế chấp sổ lương của mình, vay tiền ngân hàng mua xe máy, hoặc sửa chữa nhà cửa, ổn định cuộc sống để cống hiến cho ngành. Vì thế, khi nhận được quyết định của Chủ tịch UBND huyện Quan Hóa về việc truy thu 5 tháng phụ cấp (trong 1 lần, PV), thì giáo viên khá lo lắng do cuộc sống đã khó khăn, giờ đây lại càng khốn khó hơn.
Thầy Hắc Xuân Phúc – Hiệu trưởng Trường Tiểu học Trung Sơn (Quan Hóa) - cho biết, theo danh sách thống kê thì trường này có 20 cán bộ, giáo viên nằm trong diện phải truy thu tiền phụ cấp vùng khó khăn. Trong đó, người bị truy thu nhiều nhất là 14.975.000 đồng; người có mức bị truy thu thấp nhất là 7.316.000 đồng.
“Có một số giáo viên mới được biên chế từ năm 2020, nên hệ số lương và phụ cấp hiện nay khá thấp. Bởi, với hệ số lương khởi điểm và các phụ cấp khác, thì mỗi tháng sau khi trừ các khoản bảo hiểm, tổng thu nhập cũng chỉ còn khoảng hơn 5 triệu đồng mà thôi. Bây giờ, nếu phải nộp số tiền truy thu 5 tháng, thì họ không thể đủ để nộp ngay 1 lần”, thầy Phúc nói.
Cũng như thầy Phúc, thầy Đặng Xuân Viên – Hiệu trưởng Trường Tiểu học Thanh Xuân (Quan Hóa) - cho hay, theo danh sách, nhà trường có 25 cán bộ, giáo viên và nhân viên thuộc diện phải truy thu 5 tháng phụ cấp. “Có giáo viên của nhà trường phải truy thu gần 35 triệu đồng. Vì vậy, nếu phải nộp tiền 1 lần, thì những giáo viên này rất khó khăn. Bởi lẽ, sau khi ra khỏi vùng đặc biệt khó khăn, thì tổng thu nhập hàng tháng của họ bị tụt xuống khá thấp”, thầy Viên nói.
Cũng theo thầy Viên, một thực tế hiện nay, đa số giáo viên đều phải thế chấp sổ lương vay ngân hàng để mua sắm xe máy làm phương tiện đi làm, hoặc sửa chữa nhà cửa... Vì thế, hàng tháng, lương và phụ cấp của họ đã phải trừ một phần vào nợ ngân hàng. “Giáo viên tha thiết được cấp trên truy thu số tiền ra khỏi vùng theo hình thức phân kỳ ra vài tháng, để họ còn có thể chắt chiu lo cho cuộc sống của bản thân và con cái”, thầy Viên chia sẻ.
Theo quyết định của Chủ tịch UBND huyện Quan Hóa, có 886 cán bộ, giáo viên, nhân viên các trường bậc mầm non, tiểu học, THCS của huyện Quan Hóa thuộc diện phải truy thu. Trong đó, các trường mầm non là 359 người; các trường tiểu học 344 người và 183 người ở các trường THCS, với tổng số tiền truy thu là: 10.983.606.000 đồng.