Thế nào là “dốt đặc cán mai”?

Huyền Anh | 03/07/2021, 15:48
Theo dõi Giáo dục Thủ đô trên

Ám chỉ một người học hành yếu kém, người ta thường ví “dốt đặc cán mai”. Mấy ai hiểu “dốt đặc cán mai” là gì?

PGS.TS Phạm Văn Tình, Viện Từ điển học và Bách khoa thư Việt Nam cho biết, trong giao tiếp, đôi khi để chỉ ai đó đầu óc kém cỏi, dốt nát đến mức mù tịt, không biết gì, người ta hay dùng thành ngữ “dốt đặc cán mai” để hàm chỉ.

pgs.ts-pham-van-tinh.jpg
PGS.TS Phạm Văn Tình

“Cán mai” là cái cán cuốc dùng để đào đất. Cán mai thường làm bằng gỗ táu là thứ gỗ rất đanh (cứng), đúc đông đặc. Nên chê người ngu dốt quá, người ta nói là “dốt đặc cán mai” là không có chỗ nào mà nhét chữ vào được nữa. Cũng có khi người ta nói: “dốt đặc cán mai táu”. Táu tức là gỗ táu.

Chính từ ngữ nghĩa này mà thành ngữ “dốt đặc cán mai” ra đời và được dân gian sử dụng rất hiệu quả. “Dốt đặc cán mai, dốt dài cán cuốc”, dốt đến thế là cùng. Ai mà được ví với câu thành ngữ này thì thật đáng xấu hổ. Phải mau mau học hành, tu chỉnh, trau dồi kiến thức sao cho bằng anh bằng em, kẻo tủi hổ với bạn bè.

“Dốt đặc” chỉ người dốt nhưng với sắc thái mạnh hơn “dốt”. Người ta thường nghĩ những ai kém trí tuệ, dốt nát thì đầu óc “đặc như bí”, chẳng có chỗ nào thoáng đạt, thông minh sáng láng.

Trong đời sống sản xuất nông nghiệp ngày nay, các nông cụ như mai, cuốc, thuổng dùng để cày, đào xới đất đã dần dần ít xuất hiện do có các phương tiện khác thay thế như máy cày, máy bừa. Do đó, ít người biết “dốt đặc cán mai” nghĩa là gì.

Bài liên quan

(0) Bình luận
Nổi bật Giáo dục thủ đô
Đừng bỏ lỡ
Mới nhất
POWERED BY ONECMS - A PRODUCT OF NEKO
Thế nào là “dốt đặc cán mai”?