Thế trận hạt nhân mới

Nhưng bước đi mới nói trên của Nga làm sâu đậm thêm sự tác động đối với chính trị - an ninh thế giới, bởi chỉ trong mấy năm gần đây mà mối quan hệ giữa Mỹ và phương Tây với Nga và Trung Quốc đã trở nên căng thẳng và đối kháng quyết liệt chưa từng thấy kể từ khi chiến tranh lạnh kết thúc.

Cái mới so với trước ở thế trận hạt nhân hiện tại là chuyện giải trừ vũ khí hạt nhân giữa Mỹ và Nga đã đổ vỡ hoàn toàn trên thực tế. Việc phát triển, triển khai và đe dọa sử dụng vũ khí hạt nhân lại được chính trị hóa trong quan hệ giữa một số quốc gia với nhau, từ đó tác động trực tiếp tới chính trị thế giới.

Thế trận hạt nhân mới còn có 3 đặc tính riêng. 

Thứ nhất, từ nay sẽ không còn chuyện giải trừ và kiểm soát vũ khí hạt nhân riêng giữa Mỹ và Nga. Nếu như sau này, vào thời điểm nào đấy trong tương lai, tiến trình giải trừ và kiểm soát vũ khí hạt nhân được tái khởi động thì chắc chắn nó sẽ bao hàm cả tiềm lực vũ khí hạt nhân của Trung Quốc và một vài nước khác. Giải trừ và kiểm soát vũ khí hạt nhân không còn mang tính song phương mà trở thành vấn đề toàn cầu.

Thứ hai, sẽ có một số quốc gia bắt đầu thúc đẩy chương trình hạt nhân riêng. Trong khi Mỹ và Nga tiếp tục hiện đại hóa kho vũ khí hạt nhân, các nước đã có vũ khí hạt nhân cũng sẽ tăng cường tiềm lực của mình. 

Tất cả những nước này sẽ định hình lại học thuyết và chiến lược hạt nhân riêng nhằm bảo đảm an ninh và gây dựng con chủ bài chiến lược phục vụ cho quan hệ đối ngoại của họ và gây dựng vai trò trên trường quốc tế.

Thứ ba, hiệu lực thực tế của hiệp ước NPT hiện chưa bị ảnh hưởng nhưng điều ấy không có nghĩa là NPT không bị đe dọa trong tương lai.

Ngoài ra, kết cục của cuộc xung đột giữa Nga và Ukraine cũng như của cuộc đối đầu giữa Nga với phương Tây sẽ cho biết thế trận hạt nhân mới này có dẫn đến xung đột hạt nhân hay không.