Gửi bình luận
Tiểu thuyết "Sóng ở đáy sông" được nhà văn Lê Lựu sáng tác vào năm 1994. Đây là tác phẩm được ông viết theo đơn đặt hàng của nhà xuất bản Hải Phòng.
Nếu Thời xa vắng lên án nạn tảo hôn thì Sóng ở đáy sông đi sâu vào khắc họa những tác động của gia đình lên nhân cách con người. Nhân vật chính của tác là Núi, anh vốn là con của vợ lẽ trong một gia đình tư sản thời cũ. Từ nhỏ, anh em Núi và mẹ cậu đã không được bố chấp nhận. Ông luôn tìm cách gây khó dễ để đuổi mẹ con anh ra khỏi nhà.
NSƯT Xuân Bắc đóng vai Núi trong phim "Sóng ở đáy sông" được chuyển thể từ tác phẩm cùng tên của nhà văn Lê Lựu (Ảnh: Tư liệu).
Khi chiến tranh nổ ra, ông lợi dụng việc di tản của thành phố, gửi ba anh em về nhà ngoại. Tại đây, Núi có mối tình đầu với cô gái tên Hiền. Tuy nhiên, tình yêu chớm nở một thời gian thì Hiền bỏ đi nơi khác. Cuộc đời bi thương của Núi càng thêm đau đớn khi mẹ anh qua đời. Chỗ dựa duy nhất đã không còn, lại liên tiếp bị cha hắt hủi, ghẻ lạnh. Bi kịch cuộc đời Núi bắt đầu từ đó. Anh trở thành kẻ cắp, nhiều lần vào tù ra tội, sống kiếp giang hồ.
Trong tác phẩm này, nhà văn Lê Lựu sử dụng lối viết mộc mạc, đậm chất hiện thực, giúp độc giả hình dung về chân dung một cuộc đời, và một giai đoạn đầy biến động của nước nhà.
Năm 2000, tiểu thuyết Sóng ở đáy sông được chuyển thể thành phim truyền hình cùng tên, do Lê Đức Tiến đạo diễn, đưa tên tuổi các diễn viên Xuân Bắc, Kim Oanh, Bá Anh... tỏa sáng. Cùng kịch bản phim chặt chẽ, chân thực, xúc động, giàu tính nhân văn, phim Sóng ở đáy sông nhanh chóng thu hút được sự quan tâm của đông đảo khán giả, trở thành hiện tượng của truyền hình Việt Nam những năm 2000.
Chuyện làng Cuội
Một tác phẩm khác thể hiện những biến chuyển trong ngòi bút Lê Lựu là Chuyện làng Cuội. Tiểu thuyết này đem đến nhiều góc nhìn về làng quê Việt Nam, nơi định kiến, lề thói cũ không ngừng tác động đến cuộc đời mỗi người.
Chuyện làng Cuội mô tả số phận đáng thương của bà cụ Đất. Từng là cô gái xuân sắc nhưng vì tin lời tổng Lỡi, Đất đã trở thành món đồ chơi tình dục, hủy hoại cả cuộc đời. Dù sau này được một cán bộ Việt Minh yêu thương, cô vẫn chịu đau khổ trước sự căm ghét của dân làng...
"Chuyện làng Cuội" cũng là một trong những tác phẩm vô cùng nổi tiếng của Lê Lựu (Ảnh: Tư liệu).
Tất cả sỉ nhục ấy bắt nguồn từ những kẻ làm việc ở huyện, phường. Vì nhận thức còn hạn chế, chúng đã gây ra biết bao hành động bất nhân, dập nát hy vọng về một cuộc sống tốt đẹp của Đất.
Lê Lựu đã khắc họa rõ nét nỗi đau của bà cụ Đất. Sau mỗi biến cố, câu chuyện càng được đẩy lên cao trào bởi những tình tiết thể hiện sự bất nhân với người phụ nữ ấy.
"Lê Lựu là nhà văn Việt Nam đầu tiên đến Mỹ sau chiến tranh. Ông chính là sứ giả hòa bình Việt Nam đầu tiên, người phá băng đầu tiên trong quan hệ Việt - Mỹ để cùng các nhà văn cựu binh Việt Nam và Mỹ kêu gọi Chính phủ Mỹ phá bỏ cấm vận và bình thường hóa quan hệ với Việt Nam.
Lê Lựu đã sáng tạo ra những nhân vật còn sống mãi với người đọc Việt Nam như Giang Minh Sài. Và Lê Lựu cũng là một nhân vật đặc biệt của nền văn học Việt Nam. Xin cúi đầu tiễn biệt ông", nhà văn Nguyễn Quang Thiều viết.
Theo Nguyễn Quang Thiều, những tác phẩm của nhà văn Lê Lựu đã làm rung động đời sống văn học Việt Nam như: Mở rừng, Đại tá không biết đùa, Sóng ở đáy sông,Chuyện làng Cuội, Một thời lầm lạc, Thời xa vắng... Trong đó, tiểu thuyết Thời xa vắng là một tác phẩm lớn với thông điệp: Con người chỉ là người đúng nghĩa khi họ được sống là chính họ chứ không phải sống bằng những giá trị của người khác.
