Hiện tại, giai đoạn 1 của dự án với quy mô 4 làn xe đã được VEC đầu tư và đưa vào khai thác năm 2016. Từ khi đưa vào khai thác đến nay, lưu lượng phương tiện tham gia lưu thông trên tuyến liên tục tăng cao (trung bình khoảng 10%/năm).
Theo tính toán, phạm vi cao tốc từ TP.HCM (nút giao An Phú) đến Long Thành (nút giao với cao tốc Biên Hòa - Vũng Tàu) dài khoảng 26 km đã khai thác vượt so với năng lực thông hành của tuyến, chưa đáp ứng được nhu cầu vận tải. Tuyến đường thường xuyên rơi vào tình trạng ùn tắc nghiêm trọng.
Bên cạnh đó, việc đầu tư mở rộng đoạn tuyến cao tốc TP HCM - Long Thành là rất cần thiết và cấp bách, đặc biệt là khi Cảng hàng không quốc tế Long Thành giai đoạn 1 đưa vào khai thác cuối năm 2025.
Trước đó, vào tháng 10/2022, VEC đã đề xuất tự bố trí nguồn vốn khoảng 14.700 tỷ đồng để mở rộng tuyến cao tốc này lên 8 - 10 làn xe. Thời gian thực hiện từ quý IV/2022 đến quý I/2026.