Ngày 3/5, tại 36 Lý Thường Kiệt, Hà Nội, gia đình cố Nghệ sĩ nhiếp ảnh Triệu Đại phối hợp với Hội Nghệ sĩ nhiếp ảnh Việt Nam, Bảo tàng Phụ nữ Việt Nam tổ chức Triển lãm ảnh “Nghệ sĩ nhiếp ảnh Triệu Đại- Bản anh hùng ca về Điện Biên Phủ” hướng tới kỷ niệm 70 năm chiến thắng lịch sử Điện Biên Phủ (7/5/1954-7/5/2024).
Triển lãm “Nghệ sĩ nhiếp ảnh Triệu Đại- Bản anh hùng ca về Điện Biên Phủ” trưng bày và giới thiệu 70 bức ảnh tiêu biểu được chọn lựa từ hàng nghìn bức ảnh về chiến dịch Điện Biện Phủ.
Triệu Đại cũng là phóng viên chiến trường duy nhất có một bộ ảnh hoàn chỉnh ghi lại những khoảnh khắc quý giá từ lúc mở màn chiến dịch Điện Biên Phủ cho đến lúc chiến dịch toàn thắng. Đại tướng Võ Nguyên Giáp nói: “Tôi đánh giá rất cao về anh Triệu Đại, những bức ảnh về Điện Biên Phủ của anh rất tốt. Triệu Đại ra mặt trận không trực tiếp cầm súng như các chiến sĩ, mà vũ khí là máy ảnh. Các bức ảnh là chiến công của Triệu Đại…”.
Trong 70 bức ảnh triển lãm lần này, có nhiều bức ảnh đã quen thuộc với công chúng, nhưng cũng có một số bức ảnh lần đầu được công bố, thu hút sự quan tâm của đông đảo du khách trong nước, quốc tế.
Có thể kể đến các tác phẩm: Bộ độ ta tiến công vào Đông Khê; Bộ độ hành quân ra mặt trận Điện Biên Phủ; Bác Hồ nói chuyện với cán bộ chiến sĩ tham gia chiến dịch biên giới năm 1950; Bác Hồ và toàn quân chuẩn bị xuất phát tấn công đồi Đông Khê; Bộ độ ta tiến quân vào Đông Khê; Bác Hồ giao nhiệm vụ cho Đại tướng Võ Nguyên Giáp, Tổng chỉ huy chiến dịch Điện Biên Phủ; Tập đoàn cứ điểm Điện Biên Phủ của Pháp bị quân ta tiêu diệt; Tướng De Castries và Bộ tham mưu quan Pháp ở Điện Biên Phủ bị quân ta bắt sống; Lá cờ “Quyết chiến, Quyết thắng” phất cao trên nóc hầm De Castries; Bác Hồ gắn huy hiệu chiến sĩ Điện Biên Phủ cho chiến sĩ Hoàng Đăng Vinh- người trực tiếp bắt sống tướng De Castries…
Giám đốc Bảo tàng Phụ nữ Việt Nam Nguyễn Thị Tuyết cho biết: Trải qua 70 năm nhưng chiến thắng Điện Biên Phủ mãi mãi là mốc son chói lọi trong lịch sử và niềm tự hào của dân tộc Việt Nam, là sức mạnh tinh thần, nguồn cổ vũ, động viên to lớn với toàn Đảng, toàn dân, toàn quân ta trong sự nghiệp xây dựng và bảo vệ Tổ quốc hôm nay và mai sau.
“Với những bức ảnh của mình, phóng viên Triệu Đại đã viết lên bộ sử thi bằng ảnh phong phú, quý hiếm về Chiến dịch Điện Biên Phủ. Đây là bộ ảnh chiến tranh duy nhất được ghi chụp từ lúc họp bàn và mở màn chiến dịch cho đến ngày chiến dịch toàn thắng. Những bức ảnh của phóng viên Triệu Đại về chiến thắng Điện Biên Phủ đã đem lại cho ông “Giải thưởng Nhà nước về văn học nghệ thuật” đợt một năm 2001”. Bà Tuyết nhấn mạnh.
Tại lễ khai mạc, gia đình Nghệ sĩ nhiếp ảnh Triệu Đại đã trao tặng cho Bảo tàng Phụ nữ Việt Nam bức ảnh Chủ tịch Hồ Chí Minh và các đồng chí trong Ban Thường vụ Trung ương Đảng họp quyết định mở Chiến cuộc Đông Xuân 1953-1954 và Chiến dịch Điện Biên Phủ (xã Phú Đình, huyện Định Hóa, tỉnh Thái Nguyên cuối năm 1953).
Triển lãm sẽ mở cửa đón khách tham quan đến hết ngày 12/5/2024.
BOX: Nghệ sĩ nhiếp ảnh Triệu Đại sinh năm 1920, tại thôn Triều Khúc, xã Tân Triều, huyện Thanh Trì, Hà Nội. Ông học nghề nhiếp ảnh từ những năm 1941. Khi Pháp trở lại chiếm Hà Nội (1946), ông cùng các đồng chí của mình sơ tán về Vân Đình, huyện Ứng Hòa, Hà Tây.
Cuối năm 1947, ông được điều động vào Quân đội, đảm nhận công tác phóng viên nhiếp ảnh. Ông là phóng viên mặt trận tại Chiến dịch Biên giới 1950 và chụp nhiều bức ảnh có giá trị lịch sử chân thực về Chiến dịch Biên giới, các trận đánh Đông Khê, Thất Khê, tù binh Pháp ra hàng…
Ông được thưởng Huân chương Chiến công hạng Nhì về công tác nhiếp ảnh tại mặt trận Biên giới này. Sau chiến thắng Biên giới 1950, ông tiếp tục tham gia các chiến dịch lớn khác như Chiến dịch Hòa Bình năm 1951, Chiến dịch Tây Bắc năm 1952... Năm 1953, ông chụp ảnh Bộ Chính trị họp bàn về chiến dịch Điện Biên Phủ.
Nghệ sĩ nhiếp ảnh Triệu Đại là một trong số ít phóng viên được vinh dự tham gia tác nghiệp tại mặt trận Điện Biên Phủ ngay từ những ngày đầu của chiến dịch. Với chiếc máy ảnh và tinh thần của người chiến sĩ, nhiếp ảnh gia Triệu Đại đã viết lên bộ sử thi bằng ảnh phong phú, quý hiếm về chiến dịch Điện Biên Phủ. Những bức ảnh của phóng viên Triệu Đại về chiến thắng Điện Biên Phủ đã đem lại cho ông Giải thưởng Nhà nước đợt một năm 2001.
Nghệ sĩ nhiếp ảnh Triệu Đại còn là một trong những người thuộc thế hệ đầu tiên của nhiếp ảnh cách mạng Việt Nam. Ông cũng là một trong những hội viên đầu tiên của Hội Nghệ sĩ nhiếp ảnh Việt Nam.