Gửi bình luận
Ở Thụy Điển - một trong những quốc gia hạnh phúc nhất thế giới, phụ huynh nước này có những triết lý nuôi dạy con trẻ tưởng chừng khá kỳ lạ với nhiều quốc gia khác.
Linda Akeson McGurk là một nhà văn người Mỹ gốc Thụy Điển. Tuổi thơ của cô thường được bố mẹ khuyến khích ra ngoài nhiều nhất có thể, dù trưa mưa hay nắng, kể có tuyết đi chăng nữa. Họ muốn con mình có nhiều trải nghiệm thú vị về cuộc sống ngoài trời, đặc biệt là lối sống Friluftsliv.
Lối sống Friluftsliv có cách đây 165 năm, nói về việc con người đón nhận thiên nhiên, đây cũng là một phần quan trọng trong văn hóa của Thụy Điển. Vì vậy, khi các con của cô còn nhỏ, chúng được mẹ thoải mái cho trèo cây, khám phá các sinh vật nhầy nhụa, đào hố và chơi mà không cần sự can thiệp của người lớn.
Cô cho biết, trước đây khi còn sống ở Mỹ, mọi người xung quanh thường có ánh nhìn kỳ lạ khi thấy cô để các con của mình ngủ trưa trên hiên sau nhà mỗi ngày, hoặc bọn trẻ thường xuyên chơi đùa bên ngoài bằng chân trần.
Cô nhận thấy rằng, lối sống Friluftsliv không chỉ là cách để hình thành thói quen lành mạnh cho trẻ em từ khi còn nhỏ mà còn là lý do chính khiến các nước Bắc Âu thường được xếp hạng là những quốc gia hạnh phúc nhất thế giới.
Cha mẹ Thụy Điển khuyến khích trẻ càng nghịch bẩn càng tốt. Việc dành nhiều thời gian ngoài trời sẽ giúp trẻ tăng cường hệ miễn dịch và sức đề kháng tốt hơn. Ảnh minh họa
1. Nuôi dạy con "vừa đủ"
Trong tiếng Thụy Điển, có một từ đặc biệt miêu tả tinh thần của dân tộc Thụy Điển: "lagom" – không quá nhiều, không quá ít, vừa đủ. Ý thức hệ "lagom" đã ăn sâu bén rễ vào mọi hoạt động của người Thụy Điển, bao gồm cả việc nuôi dạy con trẻ.
Cha mẹ Thụy Điển dù rất yêu con nhưng thường rèn cho con thói quen đi ngủ sớm lúc 7-8 giờ tối để cha mẹ có thời gian dành cho nhau và cho riêng mình. Họ biết yêu con vừa đủ.
Những thầy cô, cha mẹ Thụy Điển mong muốn con có thời gian chơi, ra ngoài trời và vận động thể thao. Họ chỉ mong con họ học vừa đủ. Thông thường, buổi học chiều của hầu hết học sinh Thụy Điển kết thúc lúc 2 giờ 30 phút.
2. Dành thời gian ở ngoài trời nhiều hơn
Đi bộ buổi sáng và buổi tối là những hoạt động quan trọng trong văn hóa Thụy Điển. Ngạn ngữ Thụy Điển có câu: "Không có thời tiết xấu, chỉ có quần áo không đủ". Cha mẹ Thụy Điển cho con trẻ vui chơi ở ngoài trời dù thời tiết nắng ráo hay mưa tuyết. Nhiều trường mẫu giáo ở Thụy Điển cho phép học sinh ra ngoài và chơi đùa ít nhất 1 giờ đồng hồ mỗi ngày dù trời đang mưa, tuyết.
Khi thời tiết cho phép, bữa tối thường được thưởng thức ngoài hiên nhà, gia đình quây quần bên bếp lửa và cùng nhau nướng xúc xích.
Ở các nước Bắc Âu, các trường mẫu giáo hoặc trường học đều diễn ra trong rừng, nơi trẻ em dành phần lớn thời gian ở ngoài thiên nhiên.
Để trẻ có tình yêu với thiên nhiên, chúng phải được bố mẹ tạo điều kiện tiếp xúc với môi trường thiên nhiên thường xuyên, dù một chút vẫn có ích.
Nếu bạn không có nhiều thời gian, hãy thử kết hợp thời gian ngoài trời với một thói quen đã hình thành. Ví dụ, dắt con đi nhà trẻ hoặc trường mẫu giáo thay vì lái xe, hoặc ăn tối theo kiểu dã ngoại ở công viên thay vì ở nhà.
Ngay cả khi thời tiết xấu, trẻ em Thuỵ Điển vẫn mải mê vui đùa ngoài trời. Ảnh minh họa
3. Dạy trẻ trong cách ăn
Trong việc ăn uống, trẻ nhỏ hoàn toàn được chủ động và không bị ép buộc phải ăn những món mà cha mẹ chuẩn bị. Trẻ chỉ ăn khi cảm thấy ngon miệng và có ý thức tự dọn dẹp ngay sau khi ăn.
Chính việc không ép buộc con ăn món không thích khiến bố mẹ Thụy Điển không bao giờ phải đổ thức ăn thừa và rèn được cho con tính tự lập.
4. Cho con ngủ ngoài trời dù nhiệt độ xuống âm độ
Thậm chí trong mùa đông lạnh giá khi nhiệt độ xuống dưới 0 độ C, nhiều cha mẹ ở Thụy Điển đặt đứa con được mặc quần áo và đắp chăn ấm trong xe đẩy ở ngoài trời để ngủ.
Theo họ, cách ngủ này giúp trẻ nhỏ ngủ lâu hơn và sâu hơn và không khí lạnh giá, trong lành giúp tăng cường sức đề kháng cho hệ miễn dịch của trẻ.
Trẻ em Thụy Điển thường xuyên được cha mẹ để ngủ ngoài trời trong thời tiết lạnh giá. Ảnh minh họa
5. Tận dụng mọi thứ xung quanh nơi ở
Thiên nhiên có ở khắp mọi nơi, ngay cả trong môi trường sống đô thị, bạn vẫn có thể đưa con mình tới công viên để nghe chim hót, ngửi những bông hoa nở lúc sáng sớm và hít thở bầu không khí trong lành.
Nếu có cơ hội, cha mẹ Thụy Điển sẽ đưa con đi bộ đường dài ở các vùng xa xôi hoặc công viên quốc gia. Thiên nhiên có tác động rất lớn tới sự phát triển của trẻ nhỏ.
Linda Akeson cho biết, trong 10 lần thì có tới 9 lần cô cùng các con tận hưởng lối sống Friluftsliv bằng cách đi bộ quanh khu rừng gần nhà ở Thụy Điển.
6. Trường mẫu giáo không dạy trẻ học đếm, học đọc, học viết
Trẻ nhỏ Thụy Điển bắt đầu học mẫu giáo khi 6 tuổi (khối 0). Trẻ nhỏ học khối 0 được phép nghỉ 1-2 ngày mỗi tuần bởi đây được coi là năm chuyển tiếp trước khi trẻ thực sự đi học khi 7 tuổi.
Khác với các trường mẫu giáo ở nhiều quốc gia nơi trẻ nhỏ phải học đếm, học viết, học đọc các từ đơn giản, hệ thống mẫu giáo ở Thụy Điển luôn hướng tới tạo cho trẻ điều kiện và cơ hội vui chơi, khám phá thiên nhiên, xây dựng tình bạn và tìm hiểu về công bằng giới tính.
Ở độ tuổi này, trẻ em Thụy Điển có rất nhiều trải nghiệm tuyệt vời từ những chuyến thám hiểm các khu rừng và du lịch tới các bãi biển và vui chơi với thiên nhiên.
Thậm chí, mỗi đứa trẻ bước vào lớp đều được chào đón bằng giai điệu nhạc du dương cùng một ngọn nến đặt trên bàn.
7. Để con tự làm từ việc nhỏ nhất
Cha mẹ Thụy Điển luôn để con tự làm mọi việc, từ những việc nhỏ nhất như đi giày, mặc quần áo khi ra ngoài. Dù con có nhờ hay phải chờ đợi lâu thế nào, cha mẹ cũng sẽ không giúp và để con tự hoàn thành xong phần việc của mình.
8. Cha mẹ không dạy con bằng bạo lực
Năm 1979, Thụy Điển là quốc gia đầu tiên trên thế giới nghiêm cấm mọi hành vi phạt trẻ bằng bạo lực và không lâu sau đó hai quốc gia láng giềng là Phần Lan và Na-uy cũng học tập cách làm của Thụy Điển.
Ban đầu, nhiều bậc phụ huynh Thụy Điển chưa thể tìm ra cách phạt con phù hợp nếu không được thực hiện các hình thức phạt mang tính bạo lực, trong khi trẻ em Thụy Điển được nuôi dạy trong một môi trường tự do và thoải mái. Qua thời gian, họ đã phát triển một biện pháp phạt trẻ bằng cách nhìn thẳng vào mắt trẻ và dạy dỗ trẻ bằng lời nói.
