Giáo sư Wu Xiaogang, Giám đốc Trung tâm Nghiên cứu Kinh tế và Xã hội ứng dụng, cho biết: Khi bằng đại học trở nên phổ biến, các doanh nghiệp đã áp dụng nhiều tiêu chí tuyển dụng mới khiến nhu cầu học cao học bùng nổ. Các ứng viên trẻ phải đối mặt với nhiều áp lực hơn so với những đồng nghiệp lớn tuổi, vốn giàu kinh nghiệm. Bằng cấp đại học của các em cũng dần mất giá trị.
Trung Quốc cũng phải đối mặt với thử thách là lực lượng lao động được đào tạo chuyên môn quá mức cần thiết. Hiểu một cách đơn giản, trình độ học vấn của một nhân viên Trung Quốc hiện nay đang vượt quá yêu cầu đối với công việc của họ.
Hiện tượng này cũng phổ biến ở các nước có nền kinh tế công nghiệp phát triển. Theo các nhà nghiên cứu, vào đầu thế kỷ 21, tỷ lệ học quá trình độ chuyên môn ở Mỹ là 20%, ở Vương quốc Anh là 22%. Đây là sản phẩm của việc lạm phát bằng cấp, cụ thể là lạm phát bằng đại học, trong 50 năm.
Giáo sư Wu Xiaogang cho biết: “Ở cấp độ cá nhân, học quá trình độ chuyên môn nghĩa là chúng ta được hưởng lợi ít hơn từ việc học và giảm mức độ hài lòng trước công việc phù hợp với bằng đại học. Ở cấp độ xã hội, học quá cao là sự lãng phí to lớn vào đầu tư vốn con người”.
Tuy nhiên, GS Xiaogang nhận định giáo dục mang ý nghĩa to lớn trong văn hóa Trung Quốc. Trong khi Mỹ, Anh đã giảm được vấn đề này khi ngày càng nhiều học sinh trung học chọn các hướng đi khác biệt thay vì học đại học. Ngược lại, tư duy của người dân Trung Quốc vẫn là học càng cao, ở bất kỳ lĩnh vực nào, càng tốt.
“Chính vì lý do này, người trẻ Trung Quốc sẽ luôn đuổi theo bằng đại học và cao học. Nếu tư duy “quan trọng hóa” bằng cấp không thay đổi, các kỳ tuyển sinh của Trung Quốc càng trở nên căng thẳng hơn”, ông Xiaogang bày tỏ.