Trên những ngôi trường khang trang
Năm nay thầy trò trường THPT Kim Đồng (huyện miền núi Đông Giang, tỉnh Quảng Nam) phấn khởi đón năm học mới tại ngôi trường mới khang trang, hiện đại. Bên cạnh các lớp học đảm bảo rộng rãi, trường còn được đầu tư thêm các phòng chức năng, phòng máy tính, sân bóng đảm bảo điều kiện học tập và vui chơi tốt nhất cho các em.
Thầy Nguyễn Tấn Nguyên, Hiệu trưởng trường THPT Kim Đồng cho biết, việc trường được đầu tư cơ sở vật chất mới là niềm hân hoan của cả thầy cô và học sinh, bởi trường cũ đã xuống cấp, không đảm bảo an toàn cho các em.
Năm nay trường đón 330 học sinh, trong đó 30% học sinh là con em đồng bào Cơ Tu. "Để vận động các em đến học đông đủ trong năm học mới, ngoài nỗ lực của nhà trường, chính quyền xã, các hội đoàn thể cũng rất quan tâm, đến từng nhà vận động các em để không học sinh nào bỏ học. Vì vậy, năm học này sĩ số cơ bản đảm bảo, ngày đầu tiên 99% học sinh đến trường", thầy Nguyên vui mừng chia sẻ.
Thầy Trần Tấn Viên, Hiệu trưởng trường Tiểu học Sông Kôn (xã Sông Kôn, huyện Đông Giang) cho biết, những ngày qua thầy cô đã bắt tay sửa sang, làm đẹp lớp học, đến nay công tác chuẩn bị cho năm học mới của trường đã sẵn sàng, chỉ chờ ngày khai giảng.
Trường tổng cộng có 17 lớp học với 359 học sinh. Năm nay trường có số lượng con em đồng bào dân tộc rất đông, 333 em (chiếm 95%). Đặc biệt, giáo viên đồng bào dân tộc Cơ Tu cũng chiếm khoảng 50%.
Theo thầy Viên, để tạo điều kiện thuận lợi cho các em không phải vất vả vì đường đi học xa xôi, trường xây dựng trải dài thành 4 điểm trường. Một điểm chính và 3 điểm lẻ tại thôn Bho Hoong (5 lớp), Điểm K8 (4 lớp) và K9 (4 lớp). Nhờ chia ra các điểm trường nên các em đi học gần nhà hơn, tỉ lệ bán trú rất ít, khoảng 7 em học sinh, các em có thể ở nhà bà con, người thân và được hưởng chế độ ưu đãi của Nhà nước. Những năm trở lại đây trường ghi nhận không có học sinh bỏ học, tỉ lệ đi học đầu năm nay đạt 100%.
"Thời gian qua trường đã được huyện đầu tư 1 tỷ đồng để sữa chữa, nâng cấp. Định hướng lâu dài, huyện sẽ xây dựng 12 phòng học mới khang trang hơn. Việc được Nhà nước đầu tư, quan tâm sửa chữa sẽ tiếp thêm sức mạnh cho hành trình đi tìm con chữ của những học sinh vùng cao", thầy Viên cho biết.
Chuẩn bị cho năm học mới 2023 - 2024, huyện Đông Giang đã đầu tư 45,3 tỷ để xây mới và sửa chữa 71 phòng học; hơn 5,6 tỷ mua sắm trang thiết bị dạy và học; hỗ trợ mua sách giáo khoa lớp 4 và lớp 8 cho các trường với kinh phí hơn 300 triệu đồng. Hiện đã cấp phát đến tất cả các điểm trường để chuẩn bị khai giảng năm học mới.
Nâng những 'bước chân vui'
Những ngày cuối tháng 8 là thời điểm tựu trường, với các em học sinh đầu cấp thì đây là bước khởi đầu mới vừa háo hức, vừa bỡ ngỡ khi làm quen với ngôi trường mới, bạn bè và thầy cô mới.
Năm nay, em Đinh Thị Ngọc Tuyết (người Cơ Tu, thôn Ban Mai, xã Ba, huyện Đông Giang) bước vào năm học đầu cấp 2. Chia sẻ trong ngày đầu tiên lên trường nhận lớp sau những ngày hè giúp ba mẹ công việc nương rẫy, Tuyết cho biết: "Năm nay được học trong ngôi trường mới, nhiều cây xanh, rộng đẹp em thích lắm. Cô giáo mới cũng động viên hướng dẫn cả lớp cùng làm quen, cùng cố gắng học tập".
Tại điểm trường thôn Bho Hoong (thuộc trường Tiểu học Sông Kôn, cô Đinh Thị Hoa (32 tuổi, người Cơ Tu) chia sẻ, năm nay cô được trường phân công chủ nhiệm các bạn học sinh lớp 1, sĩ số 18 em.
"Đón các con lớp 1 có rất nhiều khó khăn, trong đó có vấn đề về ngôn ngữ. Thường thì các em nhỏ đồng bào Cơ Tu chỉ nói tiếng mẹ đẻ, chưa nói tiếng phổ thông nhiều. Để tạo điều kiện thuận lợi cho các em trong giai đoạn đầu cấp, trường thường phân công giáo viên chủ nhiệm là người đồng bào để gần gũi, làm cầu nối giúp các em hiểu, làm quen dần với những con số, những con chữ, cách phát âm…. Thời gian ban đầu các em chưa hiểu thì mình lồng ghép, sử dụng tiếng đồng bào Cơ Tu để các em hiểu bài hơn. Sự kiên nhẫn của thầy cô mong rằng có thể giúp các em có khởi đầu tươi sáng", cô Hoa bày tỏ.
Khát khao nguồn nhân lực giáo viên vùng cao
Theo ông Đỗ Hữu Tùng, Phó Chủ tịch UBND huyện Đông Giang, trên đia bàn huyện hiện có 26 trường với hơn 6.842 học sinh/75 điểm trường các cấp, trong đó dân tộc thiểu số hơn 5.590 em học sinh.
Là một trong 6 huyện nghèo của tỉnh Quảng Nam, ngành giáo dục huyện cũng đã nỗ lực trong việc nâng cấp và đầu tư cơ sở vật chất, xóa bỏ hoàn toàn trường tạm, bê tông hóa tất cả các trường. Công tác xây dựng trường học đạt chuẩn quốc gia luôn được chú trọng, hiện có 9 trường đạt chuẩn quốc gia với tỉ lệ 34,61%.
Năm học mới, ngành giáo dục huyện tiếp tục chú trọng triển khai Đề án xây dựng và phát triển trường học đạt chuẩn quốc gia, kế hoạch về xây dựng trường học hạnh phúc, và nâng trình độ đào tạo của giáo viên.
Theo ông Đỗ Hữu Tùng, với đặc thù đa số là học sinh đồng bào dân tộc Cơ Tu, tỉ lệ đến lớp ngày càng nâng cao nhưng vẫn còn gặp khó khăn trong công tác phổ cập xóa mù chữ. Mặc dù các thầy cô, nhà trường và các đoàn thể đã rất cố gắng đi vận động, tuy nhiên vẫn còn một vài trường học không đến lớp vì gia đình không quan tâm, bố mẹ ly hôn…
Đặc biệt, trên địa bàn huyện đang thiếu giáo viên trầm trọng, số lượng thiếu khoảng 90 người. "Dù tỉnh đã tổ chức thi tuyển giáo viên, nhưng một số giáo viên từ chối vì điều kiện đi lại quá xa, đồng thời mỗi năm đều có 10-15 giáo viên thuyên chuyển công tác".
Ông Đỗ Hữu Tùng cho hay: "Ngành giáo dục huyện đang tính toán căn cơ hơn trong cơ chế chuyển vùng và cơ chế tuyển đầu vào, suy nghĩ về hướng lâu dài làm sao để đào tạo được chính nguồn nhân lực bản địa để có thể gắn bó. Chúng tôi mong muốn Trung ương tiếp tục nghiên cứu nâng chế độ đãi ngộ cho giáo viên vùng sâu vùng xa để giáo viên có thể gắn bó lâu dài với địa bàn miền núi. Đồng thời, nâng chuẩn đào tạo đối với giáo viên, xét những giáo viên giỏi vào diện quy hoạch làm quản lý để tạo động lực phấn đấu".
"Bên cạnh đó, tỉ lệ hộ nghèo cũng như tỉ lệ trẻ em suy dinh dưỡng còn khá cao, địa phương mong muốn có cơ chế chính sách cải thiện bữa ăn dinh dưỡng cho trẻ em vùng cao. Ngoài ra, đối với cơ sở vật chất, mong muốn tỉnh tiếp tục hỗ trợ kinh phí để mua sắm trang thiết bị, đồ dùng dạy học tối thiểu cho các trường học", ông Tùng kiến nghị.
Chỉ còn ít ngày nữa là bước vào năm học mới, trên lưng chừng núi cao, nơi những làn sương mù che phủ, những tia nắng vàng ấm mùa thu làm không khí năm học mới thêm rộn ràng ở các ngôi trường vùng cao Quảng Nam.