Xác định rõ nhiệm vụ chiến lược, xứng đáng với sứ mệnh tiên phong, dẫn dắt

Trao đổi với các nhà khoa học, cán bộ quản lý, Bộ trưởng Bộ GD&ĐT Nguyễn Kim Sơn khẳng định trọng trách của hai ĐHQG là thực hiện các nhiệm vụ chiến lược đào tạo và nghiên cứu khoa học. Vấn đề lớn nhất của ĐHQG TPHCM là xây dựng đội ngũ cán bộ, giảng viên, còn ĐHQG HN là cơ sở hạ tầng, giảng dạy. "Chúng ta cần tập trung nguồn lực đầu tư dứt điểm", Bộ trưởng Nguyễn Kim Sơn nói.

Đồng tình với ý kiến của Bộ trưởng Nguyễn Kim Sơn về yêu cầu phải tăng cường đào tạo nhân lực, nghiên cứu cho lĩnh vực công nghệ cao, công nghệ mũi nhọn, Bộ trưởng Bộ TT&TT Nguyễn Mạnh Hùng nêu ví dụ về nhu cầu nhân lực công nghệ thông tin, công nghiệp bán dẫn, vi mạch trong nước đang rất lớn để thúc đẩy nhanh quá trình chuyển đổi số quốc gia. Đây là trách nhiệm rất lớn của hai ĐHQG. "Bộ TT&TT đang chuẩn bị trình Chính phủ chiến lược phát triển công nghiệp bán dẫn với trọng tâm là thiết kế chip", Bộ trưởng Nguyễn Mạnh Hùng thông tin.

Trong phần phát biểu của mình, Bộ trưởng Bộ KH&CN Huỳnh Thành Đạt cho biết, Thủ tướng Chính phủ đã chỉ đạo Bộ khẩn trương rà soát, xác định 13 nội dung cần tháo gỡ về thủ tục tuyển chọn, đấu thầu, nghiệm thu, quyết toán các nhiệm vụ khoa học, công nghệ. Bộ KH&CN cũng đang xây dựng cơ chế ưu đãi cho các nhóm nghiên cứu mạnh trong trường đại học; đề xuất cơ chế thử nghiệm đối với việc thành lập công ty spin-off.

Bộ trưởng Nguyễn Mạnh Hùng cho rằng cần cân nhắc cơ chế tăng nguồn thu từ nghiên cứu khoa học, cho phép kinh doanh trên một số tài sản công; đầu tư các phòng thí nghiệm hiện đại để thu hút nghiên cứu về hai ĐHQG.

Thông tin thêm về hướng đầu tư phòng thí nghiệm trọng điểm, Thứ trưởng Bộ KH&ĐT Đỗ Thành Trung cho rằng cần có sự kết nối giữa đề tài khoa học với phát triển, thương mại hoá sản phẩm nghiên cứu.

Định hình "hệ sinh thái" ĐHQG để tạo ra sự khác biệt

Kết luận cuộc làm việc, Phó Thủ tướng Trần Hồng Hà khẳng định trong tháng 9/2023, Thủ tướng Chính phủ sẽ ban hành nghị định mới về ĐHQG làm cơ sở pháp lý để hai ĐHQG tiếp tục phát triển mạnh mẽ.

Theo Phó Thủ tướng, sau 30 năm hoạt động, hai ĐQHG cần tổng kết, xác định những vấn đề còn vướng mắc trong định hướng, tầm nhìn phát triển, cơ cấu bộ máy tổ chức; mối quan hệ giữa đào tạo và nghiên cứu, giữa nghiên cứu cơ bản với ứng dụng, triển khai; mối quan hệ giữa ĐHQG với các trường thành viên, các doanh nghiệp, trung tâm khởi nghiệp đổi mới sáng tạo trực thuộc… từ đó, định hình "hệ sinh thái" ĐHQG để tạo ra sự khác biệt.

Phó Thủ tướng cho rằng hai ĐHQG phải đặt ra tầm nhìn trong tương lai, có đề án tổng thể dựa trên nền tảng khoa học và thực tiễn để đề xuất với Nhà nước về cơ chế, chính sách đầu tư, đặt hàng đào tạo, mô hình vận hành, thu hút xã hội hoá để thực hiện các nhiệm vụ chiến lược về đào tạo nhân lực, nghiên cứu khoa học cơ bản, các lĩnh vực công nghệ, kỹ thuật mũi nhọn, công nghệ mới, thay vì tập trung vào những ngành đang thu hút nhiều người học.

ĐHQG cần tham gia cùng các bộ, ngành để đổi mới về quản lý khoa học công nghệ, đầu tư, tổ chức bộ máy, từ đó, bảo đảm sự kết nối, thông suốt giữa giáo dục phổ thông và dạy nghề; đào tạo cao đẳng, đại học và trên đại học.

Nhân dịp này, Phó Thủ tướng Trần Hồng Hà và đoàn công tác cũng đã dâng hoa tưởng niệm Thủ tướng Võ Văn Kiệt, trồng cây lưu niệm trong khuôn viên toà nhà điều hành của ĐHQG TPHCM.