Gửi bình luận
Từ các lớp học chữ nổi, người khiếm thị vượt qua mặc cảm, tiếp cận tri thức. Xóa mù chữ trở thành nền tảng cho hành trình làm chủ cuộc sống.
Ở tuổi 66, bà Huỳnh Thị Hoang lần đầu làm quen với chữ nổi Braille. Trong căn phòng học nhỏ của Hội Người mù Nha Trang (Khánh Hòa), từng ký tự được bà lần tìm bằng đầu ngón tay, mở ra một hành trình học chữ dù muộn nhưng đầy ý nghĩa.
Mất thị lực khiến thế giới của bà Hoang thu hẹp dần theo năm tháng. Những sinh hoạt tưởng chừng giản đơn như đọc thông tin, đi lại hay giao tiếp đều trở thành rào cản, bà Hoang không tránh khỏi cảm giác mặc cảm, thu mình. Chỉ khi được cán bộ Hội Người mù Nha Trang vận động, bà mới mạnh dạn đến lớp học chữ nổi Braille – nơi bà gọi là “bước ngoặt” của cuộc đời.
Mỗi khóa học chữ Braille có khoảng 20 học viên, người trẻ nhất mới qua tuổi thiếu niên, người lớn tuổi đã ngoài 60. Mỗi người có một hoàn cảnh khác nhau, nhưng cùng chung mong muốn được làm chủ cuộc sống bằng tri thức. Trong không gian lớp học giản dị, những bàn tay dò dẫm từng con chữ, dãy số, kiên nhẫn và tập trung, như đang dựng lại thế giới của riêng mình.
Người đồng hành với các học viên là cô Bùi Thị Kim Loan – giáo viên lớp học, đồng thời là hội viên khiếm thị. Với cô Loan, dạy chữ không chỉ là truyền đạt kỹ năng đọc, viết, mà còn là hành trình giúp học viên vượt qua những rào cản tâm lý. “Người khiếm thị rất dễ tự ti, nếu không được động viên, định hướng, họ sẽ chán nản và thu mình” cô Loan chia sẻ. Vì vậy, mỗi giờ học luôn đan xen giữa kiến thức, sự khích lệ và những câu chuyện đời thường để học viên cảm thấy mình được thấu hiểu.
Sau hơn sáu tháng theo học, bà Hoang có thể đọc, viết thành thạo chữ Braille. Niềm vui lớn nhất của bà là lần đầu tự đọc được những bài thơ, mẩu tin ngắn trên sách, báo dành cho người khiếm thị. “Tôi thấy đầu óc mình mở ra, không còn cảm giác trống rỗng, mông lung như trước” bà nói. Con chữ, với bà, không chỉ mang tri thức, mà còn giúp tìm lại sự tự tin đã bị bóng tối che khuất suốt nhiều năm.
Không dừng lại ở việc dạy chữ, Hội Người mù Nha Trang còn tổ chức các lớp dạy nghề phù hợp với người khiếm thị như làm tăm, làm chổi, bấm huyệt, massage. Bà Hoang hiện tham gia lao động sản xuất tại hội, có thu nhập hơn 2 triệu đồng mỗi tháng. Số tiền không lớn, nhưng đủ để bà tự chi tiêu, phụ giúp con cháu và quan trọng hơn là cảm giác mình vẫn có ích cho gia đình và xã hội.
Câu chuyện của người phụ nữ lớn tuổi ấy không phải là trường hợp cá biệt. Với nhiều học viên trẻ, lớp học chữ nổi còn là cánh cửa mở ra tương lai. Em Nguyễn Hà Lan, 17 tuổi, bị mù bẩm sinh, từng rất rụt rè khi mới đến hội. Qua thời gian học chữ và sinh hoạt tập thể, Lan dần tự tin, đi lại không cần người dẫn đường, tự lo sinh hoạt cá nhân và tham gia lao động. Việc đọc, viết thành thạo chữ Braille giúp em tiếp cận kiến thức, mở rộng hiểu biết và nuôi dưỡng những dự định cho cuộc sống sau này.
Theo đại diện Hội Người mù Nha Trang, xóa mù chữ Braille được xem là nền tảng cho mọi hoạt động hỗ trợ người khiếm thị. Khi có tri thức, họ mới có khả năng tiếp cận thông tin, học nghề, tìm việc làm và tự bảo vệ mình. Từ nền tảng ấy, các chính sách an sinh, hỗ trợ sinh kế mới thực sự phát huy hiệu quả, giúp người khiếm thị hòa nhập bền vững với cộng đồng.
Thực tế cho thấy, nhiều người khiếm thị sau khi biết chữ đã chủ động hơn trong giao tiếp, mạnh dạn tham gia các hoạt động xã hội, giảm dần sự lệ thuộc vào gia đình. Những thay đổi ấy diễn ra chậm rãi, nhưng bền bỉ, bắt đầu từ việc nhận diện từng ký tự nhỏ trên trang giấy nổi.
Trong căn phòng học khiêm tốn, mỗi buổi sáng, những bàn tay vẫn miệt mài lần tìm con chữ. Với bà Huỳnh Thị Hoang, em Nguyễn Hà Lan và nhiều học viên khác, chữ Braille không chỉ là công cụ đọc – viết, mà là ánh sáng giúp họ vượt qua mặc cảm, khẳng định giá trị bản thân và bước tiếp trên hành trình hòa nhập. Con chữ đến muộn, nhưng chưa bao giờ là quá muộn để một cuộc đời được viết lại bằng niềm tin và nghị lực.
Chỉ tính riêng tỉnh Khánh Hòa cũ, có khoảng 1.000 hội viên đang sinh hoạt tại 50 chi hội cơ sở. Cùng với việc tổ chức dạy chữ nổi Braille và đào tạo nghề phù hợp, hội chú trọng trang bị kỹ năng công nghệ cho hội viên thông qua các lớp hướng dẫn sử dụng điện thoại thông minh, máy vi tính. Những hoạt động này giúp người khiếm thị từng bước tiếp cận thông tin, giảm dần mặc cảm và chủ động hơn trong đời sống xã hội.
Với nhiều người khiếm thị, chiếc điện thoại thông minh từng là khoảng cách lớn giữa họ và thế giới thông tin. Nhận rõ thực tế đó, Hội Người mù Khánh Hòa đã kết nối với Thư viện sách nói Hướng Dương (TP Hồ Chí Minh) tổ chức các lớp hướng dẫn sử dụng công nghệ số cho hội viên.
Không chỉ dừng ở lý thuyết, học viên được trực tiếp thực hành thao tác nghe – nói, làm quen phần mềm đọc màn hình, sử dụng giọng nói để tìm kiếm thông tin và khai thác các ứng dụng cần thiết trong sinh hoạt hằng ngày. Từ những buổi học này, tỷ lệ người khiếm thị có thể sử dụng điện thoại thông minh trên địa bàn tỉnh được nâng lên đáng kể, tạo thêm điều kiện để họ tiếp cận tri thức và chủ động hòa nhập với đời sống hiện đại.
