Lớp tôi có 4 giáo viên mới. Họ dành nhiều thời gian để nói về tôn giáo, lối sống của Nhà tiên tri Muhammad và chiến thắng thánh chiến của Taliban trước Mỹ và phương Tây hơn là giảng dạy các môn học”.
Trong khi đó, Shafiq M - học sinh lớp 9 ở Mazar-e-Sharif, tỉnh Balkh cho biết: “Các giáo viên mới được tuyển có hành vi rất hung hăng đối với học sinh nên môi trường học đường đầy sợ hãi”. Thậm chí, theo nam sinh này, một số giáo viên mới còn mang rào cản ngôn ngữ vào lớp học. Cụ thể, nhiều giáo viên nam nói tiếng Pashto, trong khi hầu hết học sinh không hiểu.
Những hạn chế này đã buộc học sinh phải tự học. Muhammad K – nam sinh đang học lớp 12, tại một trường công lập lớn với 1.000 học sinh cho biết: “Trước đây, trường có nhiều giáo viên nữ hơn nam. Hiện nay, các giáo viên mới không giải thích bài học. Trong số 14 môn học, chúng tôi hiện chỉ có giáo viên dạy 7 môn, còn 7 môn không dạy. Những môn học này bao gồm Vật lý, Sinh học, Kỹ năng, Máy tính, Tiếng Anh và Nghệ thuật”. Mặc dù, những chủ đề này vẫn nằm trong chương trình, nhưng chúng không được dạy vì các giáo viên nữ đã bị sa thải.
Sau khi Taliban lên nắm quyền, giáo viên nữ được thay thế bằng nam giới. |
Muhammad K chia sẻ bản thân phải học thêm lớp riêng ngoài trường. Tuy nhiên, những lớp học này rất tốn kém và không phải ai cũng có đủ khả năng chi trả. Trong gia đình Muhammad A, bốn trong số năm anh em đang đi học.
Trong khi đó, gia đình cậu khó có thể trang trải đủ học phí. Anh cả của Muhammad A là trụ cột duy nhất trong gia đình. Do đó, việc tham gia các lớp học riêng ngoài trường là rất khó khăn: “Chúng tôi rất nhớ các giáo viên nữ của mình. Đó là một mất mát lớn”, nam sinh bày tỏ.
Tại tỉnh Daikundi miền Trung Afghanistan, Qasim R - một học sinh lớp 10 cho biết: “Một nhân viên xã hội được chỉ định dạy chúng tôi các môn khoa học. Giáo dục ngày nay đang trở thành một trò đùa”. Các sinh viên liên tục báo cáo rằng, chất lượng giáo dục đã giảm đáng kể.
Giáo viên mới được tuyển chủ yếu tập trung vào giảng dạy giá trị đạo đức, quy định về trang phục và kiểu tóc, tạo nên sự khác biệt giữa phong cách phương Tây và giá trị Hồi giáo. Họ nhấn mạnh quan điểm của Taliban về quyền Hồi giáo của phụ nữ thay vì tập trung vào các môn học ở trường.
Sadiq T - học sinh lớp 11 ở Kabul cho biết, nhiều bạn cùng lớp không còn đến trường và em mất động lực học tập. “Tôi không có hứng thú học hết cấp ba. Một người không có kiến thức, chuyên môn được đưa đến dạy Vật lý, Hóa học, trong khi đây là một năm quan trọng. Chúng tôi không thể chuẩn bị cho kỳ thi tuyển sinh đại học với những giáo viên như vậy”, nam sinh chia sẻ.
Các cuộc khủng hoảng kinh tế và nhân đạo đã ảnh hưởng đến toàn bộ người dân Afghanistan. Trong đó, Daikundi và Bamiyan bị ảnh hưởng đặc biệt nặng nề. Các tỉnh này chủ yếu là cộng đồng người dân tộc Hazara, phải chịu sự phân biệt đối xử trong việc phân phối viện trợ.
Các gia đình và học sinh cho biết, khủng hoảng kinh tế đã buộc nhiều nam sinh từ lớp 9 - 12 phải nghỉ học. Họ thậm chí liều mạng vượt biên trái phép sang Iran để tìm việc làm.
Nazar Y - học sinh lớp 8 ở Bamiyan, cho biết anh trai 16 tuổi của cậu, Jafar, đã gia nhập một nhóm gồm 20 nam sinh từ 14 - 19 tuổi. Nhóm này bỏ học và đến Iran để tìm kiếm cơ hội việc làm. “Ở đây không có việc làm và các gia đình đang gặp khó khăn. Con trai bỏ học vì phải gánh trách nhiệm gia đình”, nam sinh này cho biết.
Vừa qua, một báo cáo của ACAPS - tổ chức phi lợi nhuận hỗ trợ nhân viên cứu trợ phân tích các tình huống nhân đạo, cho biết, lời hứa của Taliban nhằm giảm bớt các hạn chế đối với phụ nữ và dỡ bỏ các hạn chế về tiếp cận giáo dục chỉ mang tính biểu tượng, được sử dụng trong các cuộc đàm phán với các đối tác quốc tế nhưng trên thực tế chưa được thực hiện.
Theo The Guardian; Hrw