Gửi bình luận
Các nhà khoa học đã đưa ra một số công nghệ ấn tượng trong điều trị tăng huyết áp và phòng ngừa đột quỵ như: Thuốc tiêm có hiệu quả kéo dài đến 6 tháng, phát triển các ứng dụng y tế số nâng cao nhận thức và thay đổi hành vi...
Chiều 5/12, tọa đàm "Những đổi mới trong chăm sóc sức khỏe tim mạch và điều trị đột quỵ" quy tụ các nhà khoa học, bác sĩ và chuyên gia đến từ nhiều quốc gia như Australia, New Zealand, Việt Nam để thảo luận về các giải pháp mới trong điều trị bệnh tim mạch và đột quỵ - hai nguyên nhân gây tử vong hàng đầu trên thế giới.
Sự kiện thuộc chuỗi Tọa đàm "Khoa học vì Cuộc sống" trong Tuần lễ Khoa học Công nghệ VinFuture 2024.
Chia sẻ tại đây, GS. Alta Schutte, Đại học New South Wales (Australia), thành viên Hội đồng Sơ khảo VinFuture cho rằng, kiểm soát huyết áp là yếu tố gốc rễ để phòng tránh đột quỵ. Thống kế cho thấy, hơn 70% các ca đột quỵ có liên quan đến huyết áp cao.
Tuy nhiên, chỉ khoảng 23% phụ nữ và 18% nam giới trên thế giới được kiểm soát huyết áp một cách hiệu quả. Trong đó, các quốc gia có thu nhập thấp và trung bình, bao gồm Việt Nam, đối mặt với tỉ lệ này đáng báo động.
Bà cũng chỉ ra rằng việc chậm trễ trong điều trị hoặc không tuân thủ phác đồ là thách thức lớn. Nguyên nhân chủ yếu đến từ sự thiếu nhận thức của bệnh nhân, quy trình đo huyết áp không chính xác và việc triển khai các phác đồ điều trị phức tạp. Những thách thức này đòi hỏi các giải pháp sáng tạo, từ cải tiến thiết bị đo huyết áp đến phát triển các phương pháp điều trị tiện lợi hơn.
Chia sẻ rõ hơn về phương pháp mới trong điều trị tăng huyết áp, GS. Alta Schutte cho hay, gần đây, các nhà khoa học đã đưa ra một số công nghệ ấn tượng trong điều trị tăng huyết áp và phòng ngừa đột quỵ.
Đơn cử như việc có thể sử dụng thuốc phối hợp liều thấp, nghĩa là kết hợp nhiều loại thuốc trong một viên giúp cải thiện tính tiện lợi và tăng hiệu quả điều trị.
Bên cạnh đó, một loại thuốc tiêm giúp hạ huyết áp là sáng kiến có khả năng cao sẽ được áp dụng trong thực tế.
"Mỗi lần tiêm có tác dụng trong 6 tháng, nó gần giống như một loại vaccine. Bệnh nhân sẽ không phải mua thuốc thường xuyên và bác sĩ cũng không phải theo dõi bệnh nhân có sử dụng thuốc đúng chỉ định hay không", bà giải thích.
GS. Schutte còn nhấn mạnh các công nghệ tiên tiến như trí tuệ nhân tạo đang và sẽ đóng vai trò quan trọng trong các giải pháp phòng và điều trị đột quỵ. Đây cũng có thể trở thành giải pháp để tất cả mọi người, bao gồm những người có thu nhập vừa và thấp tiếp cận thông tin, nâng cao ý thức và được chăm sóc sức khỏe toàn diện.
Ngoài ra, phương pháp thay thế muối ăn, thay thế 26% natri bằng kali trong muối ăn giúp giảm nguy cơ tim mạch và tử vong. Phương pháp này đặc biệt hiệu quả với nhóm bệnh nhân trên 60 tuổi có tiền sử đột quỵ.
"Đã có những giải pháp hiệu quả, điều quan trọng là hành động ngay để giảm tỉ lệ tử vong do huyết áp không kiểm soát", GS. Schutte nhấn mạnh.
Chia sẻ giải pháp từ New Zealand, GS. Valery Feigin, Đại học Công nghệ Auckland (New Zealand) cho biết, New Zealand phát triển phần mềm có thể tính toán nguy cơ đột quỵ, tăng nhận thức và thay đổi hành vi người bệnh, đó là ứng dụng Stroke Riskometer – công cụ giúp người dùng đánh giá nguy cơ đột quỵ cá nhân dựa trên các yếu tố như huyết áp, hành vi và môi trường sống.
Thử nghiệm lâm sàng tại New Zealand đã chứng minh hiệu quả của công cụ này trong việc nâng cao nhận thức và thay đổi hành vi. Sau 6-9 tháng áp dụng cùng với việc thay đổi lối sống, tỉ lệ mắc mới đột quỵ trong cộng đồng giảm từ 40%-50%.
Hiện nay, xu hướng tăng tỉ lệ đột quỵ toàn cầu, đặc biệt ở các quốc gia thu nhập thấp và trung bình. Tại Việt Nam, mỗi năm có khoảng 200.000 ca đột quỵ mới, với tỉ lệ tử vong cao và xu hướng trẻ hóa đáng báo động. GS. Feigin nhấn mạnh: "Chiến lược tốt nhất là phòng ngừa thông qua thay đổi lối sống".
Phân tích rõ hơn thực trạng đột quỵ tại Việt Nam, PGS. TS. BS. Nguyễn Ngọc Quang, Phó Viện trưởng Viện Tim mạch Quốc gia, Bệnh viện Bạch Mai (Việt Nam) cho rằng, các yếu tố như ô nhiễm không khí, tỉ lệ hút thuốc cao và chế độ ăn uống chưa lành mạnh là những nguyên nhân chính dẫn đến tỉ lệ đột quỵ cao ở Việt Nam.
Ông cũng đề xuất mô hình điều trị toàn diện kết hợp nhiều chuyên ngành, từ chăm sóc y tế tại bệnh viện đến hỗ trợ tâm lý và phục hồi chức năng tại gia đình. Các giải pháp ứng dụng trí tuệ nhân tạo (AI) trong chẩn đoán và điều trị, đang mở ra nhiều cơ hội mới để cải thiện chất lượng điều trị tại Việt Nam.
Trong phần thảo luận, các chuyên gia đã tập trung vào câu hỏi làm thế nào để cải thiện hệ thống y tế tại Việt Nam.
PGS. TS. BS. Mai Duy Tôn, Bệnh viện Bạch Mai và Đại học Quốc gia Hà Nội (Việt Nam) đã chia sẻ kế hoạch đưa ra các phương pháp giảm tỷ lệ đột quỵ tại Việt Nam trong 5 năm tới, bao gồm nâng cao nhận thức cộng đồng, cải tiến phác đồ điều trị và tăng cường phối hợp giữa các chuyên ngành.
Ngoài ra, việc áp dụng công nghệ số để theo dõi sức khỏe và nâng cao tính tuân thủ của người bệnh cũng được đề xuất.
Các chuyên gia thống nhất rằng, dù có nhiều giải pháp khoa học tiên tiến, điều quan trọng là sớm đưa vào thực tế.
Cải thiện chăm sóc sức khỏe tim mạch không chỉ giảm tỷ lệ tử vong mà còn giảm gánh nặng kinh tế cho gia đình và xã hội. Đây không chỉ là trách nhiệm của các nhà khoa học hay bác sĩ mà còn là nhiệm vụ của toàn xã hội để xây dựng một tương lai khỏe mạnh hơn.
