Bảo mật đề thi vì một nền giáo dục “học thật, thi thật”

Ảnh minh họa/INT

Việc ra đề thi riêng đối với đề thi trắc nghiệm, Bộ đã quy định thư ký sử dụng phần mềm rút ngẫu nhiên từ ngân hàng câu hỏi thi theo hướng chuẩn hóa được xây dựng theo quy định, chuyển cho các tổ trưởng ra đề thi (có sự chứng kiến của chủ tịch hội đồng ra đề thi và các tổ trưởng ra đề thi) làm nguồn tham khảo để soạn thảo đề thi; sau đó cán bộ ra đề thi tinh chỉnh từng câu.

Về in sao đề thi, mỗi địa phương sẽ thành lập ban in sao đề thi riêng. Khu vực in sao là địa điểm an toàn, biệt lập và được bảo vệ nghiêm ngặt trong suốt thời gian làm việc, cách ly 3 vòng độc lập. Việc bàn giao, vận chuyển, bảo quản, mở niêm phong… đề thi cũng được quy chế quy định hết sức chặt chẽ.

Quy trình chặt chẽ, công nghệ hiện đại nhưng vi phạm vẫn diễn ra cho thấy có thể có kẽ hở trong quy trình, đặc biệt là có sự lợi dụng, tác động xấu của con người. Không phải ngẫu nhiên mà trong Kỳ thi tốt nghiệp 2021, nghi vấn lộ đề thi môn Sinh được một số chuyên gia đặt ra là do “phần mềm không rút câu hỏi một cách ngẫu nhiên như Quy chế thi của Bộ, mà chọn đề đã ra sẵn - một trong những nguyên nhân làm lộ đề thi”.

Kẽ hở trong quy trình nằm ở chỗ thiết kế việc ra đề thi phụ thuộc vào một số người, được điều tham gia làm đề thi nhiều năm liên tục và cũng là người biên soạn, biên tập các câu hỏi trắc nghiệm để tạo ra nguồn đề thi cho Kỳ thi tốt nghiệp THPT.

Tốt nghiệp THPT là kỳ thi có quy mô lớn, ảnh hưởng trực tiếp đến hàng triệu học sinh nên không cho phép có kẽ hở hay sai sót. Vì thế, rút kinh nghiệm sâu sắc từ vụ án lộ đề môn Sinh, chuẩn bị cho Kỳ thi tốt nghiệp THPT 2022, Bộ GD&ĐT đã triển khai rà soát, điều chỉnh, tăng cường công tác chỉ đạo, kiểm tra tới tất cả khâu của kỳ thi, hướng tới mục tiêu kỳ thi được triển khai chặt chẽ, hiệu quả, an toàn.

Kế hoạch xây dựng ngân hàng câu hỏi thi đã được lãnh đạo Bộ ban hành. Theo đó, thực hiện nguyên tắc độc lập và phân định rõ trách nhiệm giữa các khâu trong xây dựng, quản lý ngân hàng câu hỏi thi: Biên soạn, biên tập, thẩm định, lựa chọn và nhập dữ liệu câu hỏi... Những người tham gia xây dựng, quản lý ngân hàng câu hỏi thi năm nay sẽ không tham gia hội đồng ra đề thi.

Cùng với nỗ lực của Bộ GD&ĐT trong hoàn thiện quy trình, chọn lựa nhân sự, tăng cường giám sát, các địa phương trong phương án tổ chức thi tốt nghiệp THPT 2022 cũng hết sức quan tâm đến khâu bảo mật đề.

Bởi sự cẩn trọng trong xây dựng quy trình, bố trí nhân sự liên quan đến đề thi không chỉ mang lại sự công bằng cho thí sinh, mà cả niềm tin cho xã hội, vì một nền giáo dục “học thật, thi thật”, hướng đến nhân tài thật.