Theo PGS.TS Huỳnh Văn Chương, kỳ thi chọn HS giỏi cấp quốc gia THPT được tổ chức với mục tiêu động viên, khuyến khích người dạy và người học phát huy năng lực sáng tạo, dạy giỏi, học giỏi. Cùng với đó, góp phần cải tiến, nâng cao chất lượng dạy và học hướng đến năng lực, phẩm chất và chất lượng công tác quản lý. Kỳ thi đồng thời phát hiện người học có năng khiếu để tạo nguồn bồi dưỡng, thực hiện mục tiêu học thật, thi thật, chọn được nhân tài thật.
Kỳ thi nhằm phát hiện người học có năng khiếu về môn học cụ thể, song cũng là sân chơi với những kiến thức bổ ích, gắn với thực tế. Học sinh có thể bày tỏ quan điểm cá nhân về những vấn đề trong chính đời sống xã hội, giúp các em phát triển toàn diện trong tương lai.