Theo đó, thí sinh xét bằng phương thức điểm thi tốt nghiệp THPT có tỷ lệ tốt nghiệp tương đương thí sinh xét bằng phương thức học bạ. Xếp loại tốt nghiệp của 2 nhóm sinh viên trên trong giai đoạn 2019 - 2023 cũng khá tương đồng. Cụ thể, với sinh viên có đầu vào bằng phương thức điểm thi tốt nghiệp THPT, tỷ lệ xếp loại tốt nghiệp xuất sắc là 0,21%; giỏi 6,56; khá 69,24%; trung bình 23,98. Với sinh viên được xét tuyển bằng kết quả học bạ THPT, tỷ lệ trên lần lượt là xuất sắc 0,24%; giỏi 5,44%; khá 65,12%; trung bình 29,2%.
“Đây là bằng chứng cho thấy kết quả xét tuyển bằng học bạ THPT cũng tương tự như xét tuyển bằng điểm thi tốt nghiệp THPT ở Trường Đại học Công Thương. Ở các trường khác, kết quả đối sánh này có thể khác. Ở đây, chúng tôi nhấn mạnh đến vai trò của quá trình học tập ở trường của sinh viên, sự chăm sóc người học, đầu tư cơ sở vật chất, đội ngũ cho đào tạo của nhà trường”, ông Phạm Thái Sơn nói.
TS Lê Đông Phương - nguyên Giám đốc Trung tâm Nghiên cứu Giáo dục đại học (Viện Khoa học Giáo dục Việt Nam) cho rằng, việc các trường đại học tốp trên, nhất là trường đào tạo chuyên ngành đặc thù bỏ phương thức xét học bạ là điều dễ hiểu. Bởi ở những trường, ngành này, tính cạnh tranh rất cao. Phương thức xét học bạ không đủ sức để sàng lọc, tuyển chọn sinh viên giỏi cho các trường.
Cũng theo TS Phương, nhiều năm qua, Bộ GD&ĐT công bố các số liệu đối sánh điểm thi tốt nghiệp THPT và điểm học bạ THPT cho thấy, điểm trung bình học bạ của học sinh luôn cao hơn điểm thi tốt nghiệp THPT. Đặc biệt, ở một số tỉnh, thành, khu vực, sự chênh lệch này rất lớn. Điều này đặt ra những lo ngại của các trường đại học về việc thầy cô “nương tay” khi cho điểm trong quá trình học tập, thi cử ở trường phổ thông.
Tuy nhiên, TS Phương không phủ nhận giá trị của kết quả học bạ, đồng thời không phản bác nếu các trường đại học sử dụng phương thức này để tuyển sinh. Theo ông, nếu loại trừ được những việc như “nương tay” cho điểm, dễ dãi trong đánh giá bậc THPT, kết quả học bạ cũng là thước đo đánh giá quá trình học tập của học sinh một cách tương đối. Các trường đại học, tùy theo yêu cầu tuyển sinh, có thể sử dụng để xét tuyển.
Về lâu dài, chuyên gia này cho rằng, các trường đại học sẽ tìm kiếm các phương án tuyển sinh riêng, phù hợp điều kiện thực tế. Trong đó, xu hướng hình thành các mạng lưới tuyển sinh, sử dụng kết quả kỳ thi đánh giá năng lực sẽ phổ biến trong tương lai gần.
Nhiều trường đại học tốp trên vẫn sử dụng kết quả học bạ THPT để xét tuyển, song có những điều kiện đi kèm chặt chẽ nhằm đảm bảo chất lượng đầu vào. Chẳng hạn, các trường đại học thành viên Đại học Quốc gia TPHCM sử dụng điểm học bạ ở phương thức ưu tiên xét tuyển theo quy định của Đại học Quốc gia TPHCM, nhưng học sinh phải xếp học lực giỏi ở các trường THPT chuyên, năng khiếu, thực hành sư phạm hoặc trong danh sách trường THPT do đại học này công bố.