Nghị quyết 71 về đột phá phát triển GD&ĐT là bước ngoặt mang tính lịch sử, giúp Giáo dục Việt Nam cất cánh trong kỷ nguyên mới.

Tiến sĩ Trần Khắc Tâm (Đại biểu HĐND TP Cần Thơ) cho rằng, Nghị quyết 71 về đột phá phát triển Giáo dục và Đào tạo là một bước ngoặt mang tính lịch sử giúp giáo dục Việt Nam cất cánh trong kỷ nguyên mới.
"Nếu Nghị quyết 29-NQ/TW năm 2013 là nền móng cho đổi mới căn bản, toàn diện, thì Nghị quyết 71 đã tiến thêm một bước dài, chuyển từ đổi mới sang đột phá chiến lược.
Từ đây, Giáo dục không chỉ là quốc sách hàng đầu mà được nhìn nhận là nhân tố quyết định tương lai dân tộc", ông nói.
Theo Tiến sĩ Trần Khắc Tâm, một trong những điểm gây chú ý và được xã hội quan tâm nhất trong Nghị quyết 71 chính là chủ trương thống nhất một bộ sách giáo khoa toàn quốc. Đây là vấn đề không mới, nhưng được nhìn nhận lần này với tầm nhìn, coi sách giáo khoa là công cụ bảo đảm công bằng tri thức.

Tiến sĩ Trần Khắc Tâm cho rằng, Nghị quyết 71 không chỉ mở ra một chương mới cho ngành giáo dục, mà còn đánh dấu bước ngoặt tư duy trong quản trị quốc gia. Chính là trao quyền, trao niềm tin cho đội ngũ làm giáo dục, để họ chủ động, sáng tạo và chịu trách nhiệm trước kết quả.
"Khi sách giáo khoa trở thành chính sách quốc gia, khi giáo dục miễn phí trở thành quyền của mỗi công dân, và khi người thầy được tôn vinh đúng mực. Đó chính là lúc Việt Nam thật sự bước vào kỷ nguyên mới của tri thức và công bằng", Tiến sĩ Tâm nêu ý kiến.
Tiến sĩ Phùng Kim Phú - Hiệu trưởng Trường THPT Hoàng Diệu (TP Cần Thơ) nhận định: “Một bộ sách duy nhất chắc chắn có nhiều thách thức, song đó là điều mà giáo viên, phụ huynh và học sinh mong đợi”.
Theo ông, khi thực hiện cơ chế “một chương trình - nhiều bộ sách”, cùng một địa phương, thậm chí cùng một trường, có thể tồn tại tới ba bộ sách khác nhau.
Việc luân chuyển giáo viên giữa các trường, các cấp đã khiến họ phải liên tục soạn giáo án mới, gây lãng phí thời gian và công sức. Học sinh cũng gặp trở ngại khi chuyển trường, chuyển vùng vì nội dung không thống nhất.
"Chủ trương một bộ sách vì thế được nhiều giáo viên ủng hộ, bởi không chỉ tiết kiệm chi phí cho phụ huynh, mà còn đảm bảo tính ổn định, thống nhất trong dạy và học.
Một bộ sách thống nhất, được biên soạn kỹ lưỡng, thẩm định chặt chẽ, sẽ giúp giữ vững chất lượng và bản sắc giáo dục quốc gia, đồng thời tránh nguy cơ độc quyền hay lãng phí từ nhiều đầu sách như trước", Tiến sĩ Phùng Kim Phú bày tỏ.
Tiến sĩ Trần Khắc Tâm phân tích, Nghị quyết 71 đặt ra bốn đột phá then chốt: Thứ nhất là nguồn lực đầu tư, với quy định tối thiểu 20% tổng chi ngân sách Nhà nước dành cho Giáo dục. Trong đó, chi đầu tư ≥ 5% và chi cho đại học ≥ 3%.
Đây là cam kết chính trị mạnh mẽ, lần đầu tiên cụ thể hoá mức đầu tư mang tính pháp lệnh. Nguồn lực này sẽ giúp giải quyết bài toán thiếu kinh phí kinh niên, mở ra cơ hội xây mới trường lớp, trang thiết bị và đảm bảo đủ trường, đủ lớp, đủ giáo viên.

Thứ hai là đổi mới thể chế, tháo gỡ điểm nghẽn chính sách, tạo môi trường pháp lý thông thoáng cho sáng tạo, hợp tác công tư và hội nhập quốc tế trong giáo dục.
Thứ ba là phát triển đội ngũ nhà giáo, với các chính sách ưu đãi, thu hút người giỏi vào sư phạm, xây dựng nhà công vụ cho giáo viên vùng khó, và từng bước phổ cập giáo dục mầm non cho trẻ 3 – 5 tuổi.
Thứ tư là hỗ trợ giáo dục ngoài công lập, đặc biệt với cơ chế miễn thuế thu nhập cho trường tư thục không vì lợi nhuận – nhằm phát triển mô hình đại học tinh hoa, góp phần nâng tầm giáo dục đại học Việt Nam.
“Giáo dục và Đào tạo không chỉ là quốc sách quan trọng hàng đầu, mà còn là nhân tố quyết định vận mệnh dân tộc” - Tiến sĩ Trần Khắc Tâm nhấn mạnh và cho rằng Nghị quyết 71 còn đề ra những chính sách có tính nhân văn sâu sắc.
Theo đó, từ năm học 2025 – 2026, 100% học sinh từ Mầm non đến hết THPT công lập sẽ không phải đóng học phí. Cùng với đó, Nhà nước đặt mục tiêu miễn phí sách giáo khoa phổ thông vào năm 2030.
"Hai chính sách này sẽ mở cánh cửa tri thức cho mọi đứa trẻ, để không học sinh nào phải bỏ học vì điều kiện kinh tế. Đây cũng là cách Nhà nước thực hiện công bằng xã hội một cách cụ thể, trực tiếp và chạm đến từng gia đình.
Một nền giáo dục bao trùm chỉ thực sự ý nghĩa khi mọi trẻ em đều có cơ hội học tập bình đẳng,” Tiến sĩ Trần Khắc Tâm nói.
Nói thêm về vấn đề này, Tiến sĩ Phùng Kim Phú cho rằng Nghị quyết 71 khẳng định: Nhà giáo là động lực, quyết định chất lượng giáo dục.
Điều này đồng nghĩa với việc phải thay đổi tư duy dạy học từ phụ thuộc vào sách giáo khoa sang chủ động theo mục tiêu chương trình.
Ông cho rằng, khi giáo viên làm chủ được bài giảng, biết linh hoạt áp dụng học liệu số, trí tuệ nhân tạo và phương pháp phản biện, học sinh sẽ trở thành trung tâm thực sự của quá trình học tập...